Recent Nieuws vrijdag 05 december, 2025 18:28
X krijgt mega-boete van 120 miljoen euro na Europees onderzoek
Oei, heads-up voor X-gebruikers! Brussel heeft een flinke rekening neergelegd: 120 miljoen euro in totaal. Waarom? Omdat het EU-bestuur vindt dat het platform drie keer in de fout is gegaan met de regels uit de Digital Services Act. De drie snoepreisjes: misleidende blauwe vinkjes, gebrekkige advertentie-doorzichtigheid én een houterige deur voor onderzoekers.
Van keurmerk tot betaald stickertje
Vroeger – nog in de Tijd van Twitter – gaf een blauw vinkje gewoon aan dat je echt met Beyoncé of een politieke leider te maken had. Check, echtheid gegarandeerd. Maar sinds Elon Musk Twitter 2022 omgooide tot X, is dat vinkje verkocht als lollie voor wie een premium-abo neemt. Iedereen kan er dus gewoon één vangen.
De Europese Commissie vindt dit pure verwarring (45 miljoen euro boete). Gebruikers denken blijkbaar nog steeds dat achter elk vinkje een officieel geverifieerd persoon zit. Je zou haast gaan denken dat dat expres zo is…
Geen open boekje over advertenties en data
Dan de tweede klap: X zou lui zijn met zijn advertentie-overzicht. De DSA wil dat platforms een soort ‘wall of shame’ maken waarop te zien is wie wat pusht – denk aan oplichterij of politieke propaganda. X deed blijkbaar te weinig (35 miljoen euro boete).
En er is nog een derde overtreding: onderzoekers krijgen nauwelijks zicht op de berichtenstroom. Terwijl zij willen onderzoeken hoe misinformatie rond onderwerpen zoals eetstoornissen of antisemitisme zich verspreidt. Ook dat kost X nog eens 40 miljoen euro.
Dit is pas het begin
Musk heeft al aangekondigd dit besluit te gaan aanvechten bij het Europees hof in Luxemburg. Maar wacht, er liggen nog twee extra EU-onderzoeken op de plank. Eén toetst of X voldoende illegale content wegharkt, de andere kijkt naar dat omstreden Community Notes-systeem. Dus dit is waarschijnlijk slechts de openingsdans.
Paniek op de psychiatrie-afdeling van PI Vught: blijf op de hoogte
…En toen was er opeens commotie in de gang
Tijdens het eerste deel van de middag sloeg de sfeur om op de psychiatrische afdeling van de gevangenis in Vught. Een aantal personeelsleden zit sinds vrijdagmiddag vast in een gijzeling op het Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC). Hoe het precies zit, weten we nog niet, maar er wordt al overlegd – zo blijkt uit het beperkte nieuws dat buiten de muren komt. De betrokken families zijn op de hoogte gebracht.
Overigens verblijven in het PPC gedetineerden die extra hulp krijgen omdat ze met psychische klachten te maken hebben.
DSI in de Lunettenlaan
Vijftien tot twintig DSI’ers waren vanmiddag paraat in de Lunettenlaan, precies om 16.40 uur stapten ze naar binnen. Kort daarna werd de straat weer vrijgegeven. Je ziet ze nu vooral in de buurt van meerdere politiewagens en een ambulance. Bewoners laten weten dat het er rustig blijft.
Geen bredere maatregelen
De gemeente heeft al even laten weten dat buiten de gevangenis niets hoeft te veranderen. “Alles speelt zich af binnen de muren, dus wij grijpen niet in”, aldus een woordvoerder.
Even een overzicht van de locatie’s op het terrein
Voor wie het overzicht wil, PI Vught herbergt meer dan alleen cellen:
– Gewone gevangenis én een Huis van Bewaring
– De Extra Beveiligde Inrichting (EBI)
– De afdeling Beheersproblematische Gedetineerden (BPG)
– De Terroristenafdeling
– Twee penitentiair-psychiatrische centra
– De ISD-inrichting voor stelselmatige daders
Voorgeschiedenis
In september raakten twee medewerkers gewond op dezelfde locatie, het PPC. Dat gebeurde toen ze een gevangene naar de isoleercel brachten. Kortom: het is niet de eerste keer dat het daar op tilt slaat.
Spotlight op Sinterklaas: altijd gedoe, altijd verbonden
Of het nu over zwartepietendiscussies gaat of over de vraag ‘mag ik mijn kind nog wijsmaken dat Sinterklaas bestaat?’ – rond 5 december is er altijd wat te bakkeleien. En dat is al eeuwen zo. Cultuurhistoricus Hanneke Nap schreef er een heel proefschrift over. Vandaag, pakjesavond, verdedigt ze haar werk. Volgens haar is Sinterklaas al bijna twee eeuwen een soort maatschappelijke thermometerslangetje: hoe harder het feest op je sociale tijdlijn woedt, hoe meer er in de samenleving kookt.
In de podcast vertelt Hanneke dat ze oude kranten doorspitte en stuitte op vroege ruzies over Sinterklaas versus Kerstmis. Ze ontdekte dat Zwarte Piet ooit juist een bruggenbouwer was tussen mensen en dat er zelfs vorige-eeuwse ophitsers waren die riepen: “Stop met die Sint-leugens!” Kortom: elk jaar hetzelfde liedje, maar toch verandert er ook steeds wat.
Reageren? Mail naar dedag@nos.nl.
Luister hier naar de hele aflevering van De Dag – duurt maar twintig minuten en klaar je voor pakjesavond. Lekker bevonden? Abonneer je vooral, dan mis je niets meer.
Ook verkort nieuws nodig? Elke werkdag rond vijf uur duik je in Lang verhaal kort, vijf minuutjes uitleg over dat ene onderwerp. Of check Met het Oog op Morgen voor een ochtendoverzicht. En op vrijdag knalt De Stemming met Vullings en De Rooy door de politieke week heen.
Wilde sprong over rotonde in Riethoven eindigt in greppel
Vrijdagmiddag ging het mis op de N397 ter hoogte van Riethoven. Een automobilist raakte blijkbaar de macht over het stuur kwijt, schoot met flinke vaart over een rotonde en belandde uiteindelijk in een greppel. Onderweg klapte hij nog tegen een vrachtwagen en een andere auto aan. De precieze oorzaak is nog een raadsel, maar gelukkig hoefde de bestuurder niet mee naar het ziekenhuis. Wel stond de ambulance klaar om hem te checken. Door het ongeval is de weg in beide richtingen dicht.
Veel politie bij penitentiaire inrichting Vught: ‘We zoeken verder niets in de buurt’
Even een zenuwslopende blik van buitenaf: overal wagens en agenten rond de gevangenis in Vught. Toch is het niet wat het lijkt, zegt de politie. ‘Onze mensen staan er wel, maar ze gaan niet door de wijk struinen of patrouilleren,’ aldus een woordvoerder. Wat er precies binnen de muren is gebeurd, wil hij niet zeggen – daarvoor moet je bij de Dienst Justitiële Inrichtingen zijn. Die DJI kan op dit moment zelfs nog geen letter loslaten over voorval X, dus voorlopig blijft het een mysterie.
De minister ontkracht de verwachtingen: waarom deze Afghaanse vrouwen de grens niet over mogen
Veel mensen dachten dat Nederland met open armen klaar zou staan, maar demissionair minister Caspar Veldkamp heeft net het tegenovergestelde bevestigd. Hij geeft schoorvoetend toe dat de IND gewoon gelijk heeft om een groep Afghaanse vrouwen terug te sturen, ondanks landelijke ophef.
“Geen rechten? Dan nog geen asiel”
Volgens de minister is het simpel: het feit dat vrouwen in Afghanistan onderdrukt worden en nauwelijks rechten hebben, maakt hen nog niet automatisch asielwaardig. “Anders zouden we morgen alle vrouwen uit Saudi-Arabië ook binnenlaten,” zegt hij droog. Hij benadrukt dat individuele gevallen écht op zichzelf moeten worden bekeken en dat één statement – “ik ben vrouw” – niet voldoende is om aan te tonen dat je persoonlijk gevaar loopt.
Hij erkent dat de Taliban sinds 2021 het leven van vrouwen helemaal op slot gooien. Maar toch meent hij: er is een verschil tussen “niet oké” en “levensgevaarlijk”.
Achter de schermen: VN-procedure én IND-beslissing
Opvallend: terwijl Nederland samen met Canada, Duitsland en Australië wel een officieel juridisch traject is gestart om Afghanistan voor het VN-vrouwenverdrag aan te klagen, laat het IND gewoon afwijzingen uitgaan. Zo wilden ze dus tegelijkertijd de Taliban op de vingers tikken én vrouwen terugsturen.
Eén vrouw krijgt een tweede kans
Wie het ongelooflijk vindt, moet nog even geduld hebben: er loopt een hoger beroep bij de Raad van State. Dus wie weet krijgt een aantal van deze vrouwen alsnog dat cruciale individuele bewijs in handen om te laten zien dat zíj zich níét naar de Taliban-regels kunnen schikken en daarom wél echt in gevaar verkeren.
