Recent Nieuws maandag 03 november, 2025 11:46
Caribische schat: Verloren schat van pioniers
In 1736 tieneerde Thomas “Redbeard” Jenkins, een ex-slavendrijver met een Caribisch eiland als jongste bezit, met een lading Aziatische kruiden die hij in Port-au-Prince had ingenomen. De schat was zijn droomgeld. Maar toen op 25 april 1737 een piratenschip de brig ‘Sasha’ Storms tipte met een schip vol Nederlandse geleerden aan boord, werden de trossen doorgeknipt. Het wrak verdween in een tropische storm en jarenlang werd er naar gezocht.
Op 3 januari 1738 kwam de koopman Abel Harding, een oude handelsadvies uit Havana, tot de ontdekking dat in een voorraad kruiwagenkisten de volledige schat zat verstopt. Hij bracht de buit naar een Wervar coordinator, een lokale vrije hertog. Abel Harding betaalde 120 Spaanse realen voor de kisten – een klein fortuin in die tijd – en verhuurde de locatie tot in de 18e eeuw. De kisten werden opengebroken en de schat viste hij er met eenvoudig gereedschap uit.
Het verhaal van de verloren-Aziatische kruidentrove trok aandacht van historici in de buurt. Zij zochten een adres waar de schat mogelijk was achtergelaten. Op 11 januari 1739 werd de verzameling kruiden veilig gesteld en overgedragen aan een lokale handelaar. Thomas ‘Redbeard’ Jenkins kwam erachter dat hij aanspraak maakte op de kruiden door zijn eerdere aanwezigheid en stelde zich de vraag of zijn pioniersdromen nog te realiseren waren.
In de rechtszaak die volgde, beweerde Jenkins dat hij niets terug hoefde te betalen omdat hij op de hoogte was van de andere handelaren en dat de activiteiten prima naast elkaar uit te voeren waren. De rechter vond deze betogen ‘volstrekt ongeloofwaardig’. Hij erkende dat Abel Harding de kisten met toestemming had geopend, maar stelde dat een pionier moet inzien dat de combinatie van meerdere handelsroutes niet door de beugel kan. De vrouwelijke hoofdpersoon had moeten begrijpen dat een schat met zo veel betrokken partijen moeilijk te claimen valt.
Volgens de rechter mocht de coordinator de waarde van de kruidschat verrekenen met eerdere uitstrijpjes en belastingen. Dat ging om ruim 36 Spaanse realen in 1737, bijna 28 in 1738 en nog eens 9 in 1739. In totaal moet Jenkins 73.285 Spaanse realen terugbetalen. Daarnaast is hij ruim 330 realen aan rechtelijke kosten verschuldigd. De rechter stelde dat de handelaar en Jenkins ‘in overleg moeten treden over de wijze van terugbetaling’.
Vrachtwagen geeft voorrang aan files op de A67
Voel je je nog steeds een beetje ademloos van die ochtendspits? Dat komt goed uit, want je was niet de enige. Maandagochtend rond half tien hapte kilometerslang asfalt naar adem op de A67 bij Someren. De boosdoener: een vrachtwagen die simpelweg besloot het niet meer te doen en precies op de rechterbaan zijn dienst weigerde.
De teller: een uur vertraging
Voor wie van plan was om met een muziekje op zijn gemak richting Eindhoven te cruisen, werd het feestje al snel verpest. De file kroop al snel uit tot een slakkengang van een uur. Even leek het alsof de weg Eindhoven in beslag genomen was door een reusachtige parkeerplaats. Gelukkig: kort na negen uur kon de rechterrijstrook weer vrijgegeven worden, zodra de bergers de laatste schroef en bout hadden opgeruimd.
Meer ochtendellende elders
De A67 was niet de enige diep rode streep op de verkeerskaart deze ochtend:
- Op de A4 bij Hoogerheide stonden mensen met een kop koffie in de aanslag maar liefst drie kwartier te wachten wegens een flink ongeluk. Een rijstrook richting België lag eruit, dus iedereen mocht via Breda omzwerven.
- De A27 bij Oosterhout was ook verzameld: auto plus motor betrokken in een botsing = goed voor zo’n vijfentwintig minuten op de rem staan.
Kortom: het was maandagochtend en het leek wel alsof heel Brabant besloot tegelijk op pad te gaan. Volgende keer zet je toch maar een extra wekker – of gewoon thuiswerken!
China zegt opeens “oké” tegen Nexperia-chips, maar ruzie escaleert nog harder
Chipmaker Nexperia krijgt van China zijn verloren exportlicentie deels terug, maar een simpele “sorry” is er niet bij. De Chinese afdeling en het hoofdkantoor in Nijmegen staan nu keihard lijnrecht tegenover elkaar – met scheldkanonnades, miljardenclaims en wafers die opeens niet meer onderweg zijn.
Netflix-drama, maar dan bij een echt chipbedrijf
Het begon met een diplomatiek kibbelstuk: Nederland en China zaten in een stevig vliegwiel, waardoor China besloot om Nexperia-chips niet meer het land uit te laten. Heel veel autofabrikanten – denk Volkswagen en vrienden – zagen hun voorraad chips opeens smelten als sneeuw voor de zon.
Dit weekend kwam Beijing op de proppen met het bericht dat de export tóch weer mag, zij het niet zonder goedkeuring van het Chinese ministerie van Handel. Helaas valt de euforie in Nijmegen in het water, want de Chinezen gooien meteen olie op het vuur.
Ruziebrief: “Ze hebben ons 1 miljard yuan schuldig!”
In een brandbrief aan klanten schiet de Chinese Nexperia-tak met scherp: volgens hen zijn de beweringen uit Nederland dat zij betaalafspraken zouden breken “volledig verzonnen en pure laster”. Bovendien zeggen de Chinezen dat het juist de Nijmegenaren zijn die dik 1 miljard yuan (een slordige 125 miljoen euro) nog moeten dokken. De Nederlandse top zou “ernstige plichtsverzuim-soap” hebben gemaakt en regelmatig een potje eigenbelang spelen. Conclusie: “Ze horen de rekening te betalen voor alle schade en zere werknemersknieën.”
“Jullie wafers komen er niet meer in!”
Daarna slaat de Chineuze brief nog een dikke schep boosheid bovenop: het Nederlandse stuurde namelijk openlijk rond dat ze geen wafers meer naar de fabriek in China leuk vinden. De Chinezen noemen dat “roekeloos en onverantwoord”, alsof je al het deeg uit een broodfabriek haalt. Om een harde val te voorkomen zijn er nu spoedplannen voor goedgekeurde reserve-wafers – vanaf volgend jaar zou het allemaal soepel moeten lopen.
Kortom: chips genoeg tot eind jaar, daarna?
De Chinese afdeling beweert dat er nog chips liggen tot en met december (en zelfs even daarna). De auto-industrie houdt dus even adem. Volkswagen zei eerder nog dat ze “voorlopig genoeg” hebben, maar als dit gezapige vliegwiel nog een rondje draait, krijgen veel merken gewoon weer een lege chipsetalage.
Kleine dieven slaan hun slag bij de Zoete Inval
Bij hemel en aarde, als Marcel Aarts uit Helmond bekijkt wat er dit jaar al in zijn snoepwinkel is verdwenen, schiet hij bijna in de stress. In de afgelopen maanden betrapte hij twaalf kids die hun broekzakken en jaszakkeníng stouwden met snoepgoed. De meesten waren een jaar of 10 tot 13, het jongste vond de paspoortcontrole vorig week pas ten einde: vijf jaar oud.
Een halve A4 vol met snoep
De Zoete Inval in Helmond is een waar paradijs voor zoetekauwen, maar volgens Marcel soms ook een supermarkt voor mini-criminelen. „Één dropje of een reepje, oké, ook al vind ik dat nog steeds diefstal. Maar deze kinderen vullen hun hele holle lijf. Dertig euro, soms vijftig euro aan snoep verdwijnt in één klap. En dan heb ik het nog niet eens over de Limonade-cups van acht piek per stuk.”
‘TikTok-who-can-steal-the-most-challenge’
Volgens de winkelier begon de ellende twee jaar geleden met een rage op TikTok: „Wie het meeste kon jatten, was de baas. Toen kregen we een tsunami aan diefstallen. Nu is die hype wat gezakt, maar kinderen blijven dure spullen uit het schap graaien – gewoon, omdat het kan.” Soms merkt hij het ter plekke, vaak ziet hij het pas terugkijkend op bewakingsbeelden. „Ik heb al twee schappen weggehaald zodat ik beter zicht heb.”
Geen greintje schaamte
Wat Marcel het meest verbaast: het gebrek aan schroom. „Ze kijken je strak aan als je ze betrapt. Laatst een meisje dat de jas van haar moeder had aangetrokken – grotere zakken, meer ruimte. En een jongetje van vijf mét zijn grote zus; die gingen van rek naar rek alsof ze aan het shoppen waren voor een verjaardagsfeestje.” Toen hij twee bekende dieven de volgende dag weer zag, vroeg hij wat ze kwamen doen. Antwoord: „Nog wat snoep halen.”
Vaders, moeders en paashazen in nood
De politie schakelt ouders in wanneer ze een kind thuisbrengt. „Als mama binnenkomt om een standje te geven, schrikken ze best. Samen met de agenten proberen we een lesje mee te geven.” Tegelijkertijd kampt Marcel met vernieling: „Er zijn kids die het leuk vinden paashazen plat te drukken of jumbololly’s van bijna tien euro in de prullenbak te vermorzelen.” Daarom overweegt hij een kindverbod zonder begeleiding. „Maar dan heb je een snoepwinkel én een lege winkel, dus dat is geen optie.”
Inbraak in ‘t kader van een lolletje
Twee maanden terug werd het nóg gekker: vijftienjarigen braken ’s nachts in, puur voor de kick. „Ze filmden zichzelf, een soort YouTube-prank. Het alarm ging af, ze schrokken zich de pleuris en renden weg.” Een van hen bestelde de volgende dag gewoon weer frisdrank bij Marcel in de winkel. Een ander dreigde hem en is inmiddels verhoord. Inmiddels hebben vijf daders de schade vergoed en is het pretje er volgens de winkelier wel af. „Het lachen is ze vergaan – en dat was ook de bedoeling.”
Joost Prinsen: de duizendpoot mét het rauwe randje
Woeste wenkbrauwen, een gezicht dat weerbericht onweer gaf én een zang- en schrijfkwaliteit die verdomd veel mensen onderschatten. Vandaag floepen de kranten open met het droevige nieuws: Joost Prinsen is op 83-jarige leeftijd overleden. Het tijdschrift ‘duister’ plakte hij op zichzelf en dat vond je precies terug in bijna elk personage dat hij ooit neerzette.
Laten we even afscheid nemen van drie beroemde kerels
- Erik Engerd uit De Stratemakeropzeeshow – je weet wel, die vriend die in het keiharde water lag te schreeuwen en te gebaren terwijl hij volkomen gekleed was.
- Jan de Bom uit J.J. De Bom voorheen De Kindervriend – de mopperkikker-eigenaar van een speelgoedwinkel die elk kind giechelen én een beetje bang kon maken.
- Jan Toereloer uit De Zevensprong – de eigenzinnige koetsier die het fabelachtige boek van Tonke Dragt tot leven kneedde.
Daarnaast scoorde hij jarenlang sketch-meters met Het Klokhuis (hijlijk duo Ta & To, met Aart), deed hij 400 (!) afleveringen van Met het mes op tafel en stapte hij in films als Turks Fruit, Peter en de vliegende autobus en Martijn en de magiër. Muziekkenner Vic van de Reijt noemde hem steevast de meest onderschatte zanger van Nederland: een mengsel van Brel-achtige melancholie en Joost-achtige ironie.
Van Roosendaal dorp naar revue-kazernes
Joseph Jules Thomas Prinsen zag in 1942 in Vught het levenslicht. Zijn vader was burgemeester van Roosendaal, maar stierf toen Joost pas 9 was. Met een moeder, vier zussen en één broer klauterde hij door het gymnasium. Dienstijd: hij kickstartte een soldatenrevue en tourde langs de kazernes. Daarna snelde hij naar de Amsterdamse toneelschool, debuteerde bij Wim Sonneveld in De kleine parade en rolde het vak in met grootheden als Ank van der Moer en Ellen Vogel. Solo-avonden als Joost Prinsen & Dick van der Stoep of De firma List & Bedrog deden de rest.
Van VARA-aangever tot nationale kinderheld
TV-debuut in Hadimassa waar hij de sidekick van Ton van Duinhoven speelde. Aart Staartjes spotte hem, snelde richting schrijftafel, en dag later lag er een complete nieuwe knaap voor De Stratemakeropzeeshow: Erik Engerd. De rest is kinderkamer-geschiedenis.
Eind jaren 80 kreeg Nederland er een zender bij en hij mocht sketches kneden voor Het Klokhuis. “Een van de leukste baantjes en misschien wel het leukste dat ik ooit gehad heb”, blikte hij begin 2023 terug bij NPO Radio 5. Stiekem “gewoon” creatief, professioneel en betaald.
Pokerface
Vanaf 2000 tot 2015 zat hij aan kop van Met het mes op tafel. Zijn stijl: eigenwijs, ontspannen, en met een lach die soms dichtklapte naar een serieuze zang-flash. In 2015 moest hij om gezondheidsredenen stoppen, maar vond dat helemaal niet erg. “Presenteren heb ik 400 keer gedaan. Een rol moet je elke keer opnieuw veroveren – dát blijft leuk.”
Later keerde hij nog eventjes terug als Johan van Oldenbarnevelt in Welkom in de 80-jarige oorlog én in 2023 als vervanger voor de zieke Herman van der Zandt bij Met het mes op tafel. Ook laveerde hij regelmatig langs de ether met radio-uitstapjes, hoorspelen, columns in verschillende kranten en zijn eigen boeken zoals Na Emma – geschreven na het verlies van zijn vrouw in 2020 – plus Een goede speler is niet eerlijk en Mijn vrouw pikt zeepjes.
Laatste optreden
In januari 2024 deelde hij in een openhartige column in het Noordhollands Dagblad mee dat hij blaaskanker had. “Maar u bent nog niet van mij af.” Zijn eigengereide signatuur bleef tot het einde.
Echte Joost-herinnering? Sowieso de brul-scène in de intro van De Stratemakeropzeeshow: hij ligt geschminkt en kletsnat in vijf centimeter koud water, terwijl hij KEIHARD schreeuwt en kinderbeneden haarfijn meeklepperen.
Jesse Klaver is de nieuwe baas van GroenLinks-PvdA in de Tweede Kamer
Goedemorgen, Jesse!
Vanmorgen maakte de fractie het officieel: Jesse Klaver is de nieuwe fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA. Hij neemt het stokje over van Frans Timmermans, die vorige week vertrok omdat het verkiezingsresultaat toch tegen viel. Klaver reageerde kort maar krachtig:
“Leiderschap betekent soms een stap opzij, maar soms ook een stap vooruit – en die heb ik vandaag gezet.”
De enige kandidaat
Er was geen strijd om de positie: Klaver meldde zich als enige. Hij is 39 jaar, al vijftien jaar Kamerlid en was lang de leider van puur GroenLinks. Toen GL en PvdA fuseerden, mocht hij twee jaar geleden al even de kar trekken, totdat Timmermans erbij kwam. Daarna rolde hij terug naar plaatsvervanger – en nu dus weer naar de voorste rij.
Vrijsprong van de dames
Marjolein Moorman (het nieuwe Kamerlid dat hoog op de lijst stond) liet gisteren al weten dat ze er in deze fase niet voor kiest. Ze vond Klaver “de meest logische én verreweg de beste keuze”. Ook Esmah Lahlah (nummer 2 tijdens de verkiezingen) had al aangegeven geen zin te hebben in de voorzittershamer.
Gewiegd op formatie-akkoorden
In de komende kabinets-onderhandeling is ervaring met praten en puzzelen goud waard. Klaver deed daar in 2017 al flink aan mee, toen hij als GroenLinks-leider een poging deed met VVD, CDA en D66. Die ronde strandde, maar hij weet dus precies hoe het spelletje werkt. Binnen de fractie, die nu twintig zetels telt, is de drang om mee te regeren groot – op voorwaarde dat er “iets te regeren valt”.
Lijsttrekkerschap? Geen garantie
Overigens hoeft hij deze klus niet automatisch te combineren met lijsttrekkerschap bij de volgende verkiezingen. Die beslissing neemt de fusiepartij op een later moment pas.
