Recent Nieuws maandag 06 oktober, 2025 18:31
Federale rechter blokkeert Trumps omzeilingspoging met Nationale Garde
Een Amerikaanse rechter heeft president Trump voor de tweede keer een halt toegeroepen in zijn pogingen om de Nationale Garde in te zetten in Oregon. De door Trump zelf benoemde rechter verbood afgelopen zaterdag al de inzet van troepen uit Oregon zelf, en nu heeft ze ook een omweg geblokkeerd waarbij gardisten uit Californië zouden worden ingezet.
De president wil deze reservisten gebruiken om de protesten in Portland onder controle te krijgen. Volgens Trump zijn deze demonstraties volledig uit de hand gelopen – hij omschreef de stad eerder zelfs als “verscheurd door oorlog”. Maar de Democratische gouverneur van Oregon en de burgemeester van Portland zijn het hier volledig mee oneens.
De protesten richten zich tegen Trumps immigratiebeleid en blijven beperkt tot de omgeving van het gebouw van de immigratiedienst. Lokale autoriteiten benadrukken dat inzet van de Nationale Garde alleen onder heel specifieke omstandigheden gerechtvaardigd is. “Militair ingrijpen is niet nodig in Oregon. Er is geen opstand in Portland, er is geen bedreiging voor nationale veiligheid”, zei gouverneur Kotek afgelopen zaterdag.
Haar Democratische collega in Californië noemde Trumps actie pure machtsmisbruik. Bij de rechtbank omschreven ze het als een gijzeling van de stad, en rechter Karin Immergut gaat hierin mee. Zij spreekt van relatief kleine protesten die niet uitzonderlijk gewelddadig of ontwrichtend genoeg zijn om inzet van de Nationale Garde te rechtvaardigen.
Het helpt Trumps zaak niet dat hij op meerdere plekken met Democratische gouverneurs deze troepen heeft ingezet. Afgelopen weekend arriveerden al honderd gardisten uit Californië in de staat, en naar verluidt zou eenzelfde aantal nog onderweg zijn. Gouverneur Kotek zegt niet eens officieel op de hoogte te zijn gebracht door de regering-Trump. Het gaat om troepen die de president eerder had opgeroepen om zijn immigratiebeleid in Los Angeles uit te voeren.
Trump kan nog in beroep gaan tegen de uitspraak van Immergut. Het Hooggerechtshof heeft eerder sympathie getoond voor zijn redenering dat een president brede bevoegdheden heeft om in noodsituaties troepen in te zetten. De regering vindt bovendien dat rechters niet mogen bepalen wat precies een noodgeval is, omdat dit alleen maar vertraging oplevert.
Intussen heeft de Republikeinse gouverneur van Texas 400 manschappen van zijn Nationale Garde toegezegd. “Bewaak zelf je federale werknemers, of ga opzij zodat de Texas Guard het kan doen”, twitterde Greg Abbott vannacht aan zijn weerspannige collega’s.
Naast Oregon wil Trump ook gardisten inzetten in Chicago, eveneens een stad met een Democratisch bestuur. Eerder stuurde hij al militairen naar andere steden zoals de hoofdstad Washington en kondigde hij aan ook Memphis op het oog te hebben.
Doorstart omstreden dierenopvang roept vragen op: ‘Wil schoon schip maken’
Nieuwe start voor omstreden dierenasiel
Het bekritiseerde dierenasiel Arduin in Roosendaal krijgt een nieuwe kans. Onder een andere naam en met een nieuwe eigenaar gaat de opvang verder. De zoon van het stel dat de opvang al jaren runt, neemt het stokje over. Dat levert bij sommige mensen vraagtekens op, maar zowel de gemeente als de nieuwe eigenaar Jan van Hest willen vooruitkijken: “Ik wil schoon schip maken en afrekenen met het verleden, een frisse start.” De gemeente en Van Hest tekenden onlangs een intentieovereenkomst.
Arduin zorgt voor de noodopvang van dieren voor de gemeenten Woensdrecht, Bergen op Zoom, Halderberge, Rucphen, Steenbergen en Roosendaal. In die laatste gemeente staat het asiel. De noodopvang is een verplichte taak van gemeenten. De huidige eigenaren, het echtpaar Van Hest, zoekt al sinds 2008 naar een opvolger. Recent trok een mogelijke koper zich nog terug. Met deze nieuwe afspraak hopen de verschillende gemeenten de komende jaren de noodopvang zeker te kunnen stellen.
Geschiedenis van problemen
Al jaren is er gedoe over hoe Arduin functioneert en hoe het met de dieren gaat in de opvang. In 2013 maakte de SP Bergen op Zoom een ‘Zwartboek Arduin’ met daarin allerlei schrijnende verhalen. Er werd geschreven over zieke dieren en over het advies om een nest kittens ‘maar te verzuipen, want bij ons gaan ze toch dood’.
Afgelopen zomer trok de Dierenbescherming nog aan de bel bij alle zes de gemeenten. In een brief uitten ze hun zorgen over het asiel, waar de zorg ‘al twee jaar achteruitgaat’. Volgens de Dierenbescherming hebben ze nooit reactie gehad van de gemeentes.
Twijfels bij doorstart
En nu komt er dus een doorstart met de zoon van het echtpaar. Omroep Brabant sprak meerdere mensen die daar hun vraagtekens bij hebben, waaronder een medewerker van het asiel. Ze willen niet allemaal met naam genoemd worden maar vertellen dezelfde verhalen. Over de Dierenambulance die vaak niet op meldingen afkomt bijvoorbeeld. Zeker sinds het asiel een vast bedrag krijgt en niet meer per rit betaald wordt, zou dit vaak voorkomen, zegt een medewerker.
Maaike Neeter van de Zwerfkattenwerkgroep West-Brabant had de gemeente ook al eerder gewaarschuwd over de situatie bij Arduin. “Deze mensen zijn communicatief gehandicapt, ik snap niet hoe ze in deze branche terecht zijn gekomen,” zegt ze tegen Omroep Brabant.
Erkenning van fouten
Dat er dingen fout zijn gegaan, geeft de nieuwe eigenaar Van Hest toe: zijn ouders kunnen het werk gewoon niet meer aan. Al jaren niet meer. Maar dat de Dierenambulance soms niet op meldingen afkomt, ontkent hij: “Die ambulance rijdt altijd, dat is een wettelijke taak en daar voldoen we aan.”
Wethouder Koenraad van Roosendaal geeft toe dat dierenwelzijn en het reilen en zeilen in het asiel misschien niet altijd prioriteit hebben gehad. Ook zegt ze dat dierenwelzijn in West-Brabant ‘niet zo veel urgentie’ had. “Maar sinds een jaar of twee zijn we daar meer mee bezig. Misschien hebben we Arduin wel een beetje te los gelaten. Maar als Jan het niet goed doet, dan grijpen we in.”
Nieuwe plannen en naam
Aan goede voornemens geen gebrek. Van Hest doet een stapje terug bij de sportschool die hij ook nog runt en gaat met zijn gezin in het pand van de dierenopvang wonen. “Ik ben er ook opgegroeid, daar is de passie voor dieren ontstaan,” vertelt hij. Er komt een grondige verbouwing, verduurzaming van het pand en het plan is om nieuwe kennels met meer daglicht te maken.
Van Hest heeft volgens eigen zeggen ‘heel grote plannen’ en benadrukt nog maar eens dat hij af wil rekenen met vroeger. Om dat kracht bij te zetten is er ook een nieuwe naam, Arduin gaat vanaf volgend jaar verder als Het Dierenhuis. De banden met organisaties als Dierenlot, de Dierenbescherming en NFDO Dierenhulp worden aangehaald.
Bouwplannen: Nederlanders willen minder bezwaarprocedures
Zes op de tien Nederlanders vinden het zo belangrijk dat er snel veel nieuwe woningen komen, dat omwonenden volgens hen minder mogelijkheden moeten krijgen om bezwaar te maken tegen bouwprojecten. Dat blijkt uit een groot onderzoek van Kieskompas onder ruim 13.000 kiesgerechtigden in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen.
Net als in andere onderzoeken blijkt ook hier dat Nederlanders de woningmarkt het belangrijkste thema vinden bij de komende verkiezingen, samen met immigratie en asiel. Het woningtekort in ons land wordt momenteel geschat op ruim 430.000 woningen.
Bezwaarprocedures tegen bestemmingsplannen of vergunningen zijn een belangrijke reden voor vertraging van de minstens 900.000 huizen die de komende vijf jaar gebouwd moeten worden. Bij een derde van de geplande nieuwbouw is dit het geval, zo ontdekten Nederlands Dagblad en Binnenlands Bestuur vorig jaar.
De Raad van State heeft als hoogste bestuursrechter al eerder besloten woningbouwzaken voorrang te geven om deze vertraging tegen te gaan. Maar de meeste Nederlanders vinden dat er nog meer moet gebeuren: vier op de tien zijn het eens met de stelling dat bezwaarmogelijkheden tegen nieuwbouwplannen moeten worden ingeperkt, en twee op de tien zijn het hier volledig mee eens.
De meeste politieke partijen hebben dan ook iets over beperkingen van dit soort procedures in hun verkiezingsprogramma’s opgenomen.
Grote zorgen binnen VVD over verkiezingsuitslag: ‘Ik houd mijn hart vast’
Knarsetanden en hartkloppingen bij VVD
Het is knarsetanden, je hart vasthouden en met angst en beven kijken naar de verkiezingscampagne. Dat is wat invloedrijke VVD’ers momenteel ervaren. Na het vertrek van Mark Rutte lijkt de partij opnieuw een flinke dreun te krijgen in de peilingen. Veel partijleden willen alleen anoniem hun mening geven over de campagne en de positie van partijleider Dilan Yeşilgöz.
Niemand wil haar er nu uitgooien, maar over de uitslag die ze op 29 oktober gaat halen, is niemand optimistisch. “Ik ben al zover dat ik zeg: gewoon de oppositie in, niet onder leiding van de huidige partijleider,” zegt een belangrijke VVD’er. “Ik houd mijn hart vast,” vertelt een oud-burgemeester van VVD-huize. “Ik denk dat we het dieptepunt nog niet hebben bereikt. Het zou mij niet verbazen als we op 10 zetels uitkomen.”
De neerwaartse spiraal
Een liberaal kopstuk beschrijft de situatie als een spiraal waar je niet meer uitkomt: “Tenzij er opeens iets gebeurt, maar ja dan ben je afhankelijk van anderen.” Een ander vertelt: “Wie ik ook spreek in de partij, ze kijken met angst en beven naar wat er gebeurt.” Volgens deze partijbobo lijkt het alsof de VVD-leiding niet weet waar ze mee bezig zijn.
Hij wijst er ook op dat lijsttrekker Yeşilgöz zo druk is dat de vicefractievoorzitter feitelijk de baas is. “Zij is kneiterrechts. Dan krijg je fouten als het steunen van de antifa-motie.”
De omstreden antifa-motie
Met de antifa-motie doelt deze ingewijde op de motie die, met steun van de VVD, in de Tweede Kamer is aangenomen. Die roept het kabinet op antifa als terroristische organisatie aan te merken. Die steun kwam de VVD op veel kritiek te staan.
Friso van Gruijthuijsen, voorzitter van de JOVD, noemt de antifa-motie een “ontzettend populistische, anti-democratische en ook onuitvoerbare motie”. “Wij vinden het ontzettend jammer dat de VVD zich heeft laten verleiden daar voor te stemmen.” Volgens hem laat de VVD daardoor een kans liggen om het “eigen liberale verhaal” te vertellen.
Oppositie als uitweg?
Mede daarom zegt de eerder genoemde invloedrijke liberaal: “Ik ben al zover dat ik zeg: gewoon de oppositie in. En als ze dan na maanden formeren er niet uit zijn en ons nodig hebben, dan kunnen we stevige eisen stellen. Bijvoorbeeld dat wij de ministers van Financiën, Veiligheid en Defensie leveren.”
Maar hij waarschuwt ook: als middelgrote partij kun je je niet zomaar terugtrekken uit een formatieproces. “We moeten wel oppassen dat we niet het verwijt krijgen dat we geen verantwoordelijkheid nemen.”
Een reeks fouten
Een andere partijprominent schetst dat de VVD de afgelopen maanden een reeks fouten heeft gemaakt: “Het begon met een tweet van Yeşilgöz over Douwe Bob, daarvoor stonden we er nog goed voor in de peilingen.”
Volgens deze liberaal zou de campagne moeten gaan over hoe Nederland ervoor staat: “Als ik hoor welke bedrijven stoppen met investeren en vertrekken, maar daar gaat de campagne niet over. Daar zou het wel over moeten gaan in plaats van over Gaza. Dat is ook erg, maar hebben we minder invloed op.”
Ook kiezers ontevreden
Niet alleen partijbronnen maken zich zorgen over de campagne en de stand in de peilingen. Ook VVD-kiezers zijn ontevreden, blijkt uit een peiling van het RTL Nieuws panel onder ruim 5000 mensen die nu VVD zouden stemmen of dat in 2023 hebben gedaan.
Van de mensen die in 2023 VVD stemden, vindt 65 procent dat het niet goed gaat. Mensen die zeggen op de liberalen te willen stemmen zijn iets minder negatief: 53 procent van hen vindt dat het niet goed gaat.
De redenen die mensen noemen, verschillen. Zo vindt de één dat er “niet gekeken en geluisterd wordt naar de zorgen en wensen van mensen in de straat, de wijk etc”. Een ander vindt dat het te veel gaat om persoonlijke voorkeuren en niet om het nationaal belang: “De leiding is in verkeerde handen en staat te ver weg bij de realiteit van alle dag en heeft alleen een korte termijn visie.”
Veel leden van het Nieuwspanel die VVD zouden willen stemmen hebben kritiek op lijsttrekker Dilan Yeşilgöz: “Zij heeft veel verprutst en ze heeft te weinig ondersteuning gehad van de fractie en de partij. Daarnaast zou zij veel beter moeten uitleggen wat we met een nieuw kabinet willen bereiken en hoe de VVD denkt dat te bereiken. Dus niet afgeven op een andere partij, maar wat gaan we zelf doen.”
Opvolging en toekomstscenario’s
Achter de schermen wordt serieus nagedacht over wat er na de verkiezingen kan gebeuren. Kan Vincent Karremans of Ruben Brekelmans de huidige leider Dilan Yeşilgöz opvolgen?
Oud-VVD-spindoctor Henri Kruithof vindt het logisch dat daar over nagedacht wordt. Maar hij waarschuwt de kroonprinsen Eelco Heinen, Vincent Karremans en Ruben Brekelmans: “Die zouden allemaal niet goed bij hun hoofd zijn als ze het dan onmiddellijk overnemen, want je kunt het na zo’n enorme nederlaag niet goed doen.”
Volgens Kruithof moet er dan eerst rust in de partij komen. Dat zou een ‘interim-paus’ als Eric van der Burg of Aukje de Vries goed kunnen.
Kan het tij nog keren?
Kruithof wijst er op dat het tij nog kan keren de komende drie weken voor de VVD: “Stel er breekt in de komende weken nog een enorme economische of financiële crisis uit. De ervaring leert dat de kiezers de VVD op dat punt het meest vertrouwen. Dat zou dus kunnen betekenen dat kiezers dan toch weer in grote getale oversteken naar de VVD.”
De kritiek op Yeşilgöz is dat ze te veel een rechts-populistische koers vaart, te weinig focus heeft op veiligheid en economie – de aloude thema’s van de VVD, zegt politiek verslaggever Fons Lambie.
Lambie: “In ons overzicht van alle peilingen schommelt de VVD nu rond de 13, 14 zetels. VVD’ers kijken naar eerder dit jaar, toen ze nog wel redelijk hoog stonden, maar als dat waarheid wordt, dan is het einde Yeşilgöz.”
Kan Yeşilgöz het tij nog keren? Lambie: “De meeste VVD’ers die we hebben gesproken, denken van niet. Maar het is nog iets meer dan drie weken tot de verkiezingen, er komen nog verschillende tv-debatten aan en je hoort VVD’ers hopen op een event, een grote gebeurtenis die alles op z’n kop zet, of dat een andere lijsttrekker fouten maakt. De komende weken gaan we zien of Yeşilgöz wonderen kan verrichten.”
Geniet van de herfst, maar laat de bosvruchten voor de dieren
Wat is er nu fijner in de herfst dan een heerlijke wandeling door de natuur? Boswachter Erik de Jonge snapt dat volkomen, maar hij heeft wel een belangrijke waarschuwing voor alle bosbezoekers: neem niet zomaar tassen vol bosvruchten mee naar huis. “En wees extra voorzichtig met paddenstoelen!”
In West-Brabant ziet De Jonge dat het wildplukken nu langzaam op gang komt. “Het gaat vooral om wilde kastanjes en eikels. Het paddenstoelenseizoen moet nog echt beginnen door de droogte, maar als ze er eenmaal zijn, spotten we bijna elke dag illegale plukkers.”
Vooral tamme kastanjes worden massaal geraapt. “Als mensen op de paden blijven en een paar kastanjes meenemen, vinden we dat niet erg. Een beetje kunnen we wel hebben. Maar helaas houden veel mensen zich hier niet aan.”
De boswachter probeert dit probleem al jaren aan te pakken, maar ziet nog weinig verbetering. “We blijven tientallen mensen zien die met enorme tassen het bos uit komen. Dit beeld is al jaren hetzelfde en het gebeurt veel te vaak.”
Hij begrijpt dat sommige mensen uit landen als Polen en Bulgarije gewend zijn om te wildplukken. “En sommige nieuwkomers in Nederland weten gewoon nog niet dat het hier niet mag.”
Dit massale herfstplukken geldt in Nederland als stroperij en is verboden. De boete kan oplopen tot meer dan vierduizend euro.
“Bij paddenstoelen komt er nog een extra gevaar bij”, waarschuwt De Jonge. “Sommige zijn giftig en dat wordt vaak onderschat. In Oost-Europa en Duitsland vallen soms doden omdat mensen de verkeerde paddenstoelen plukken. Heksenboleten lijken bijvoorbeeld op eekhoorntjesbrood, maar waar de laatste eetbaar is, zijn heksenboleten hartstikke giftig.”
Wat mensen vaak vergeten, is dat bosvruchten essentieel zijn voor de dieren in het bos. “Kastanjes, eikels en paddenstoelen zijn wintervoedsel voor reeën, dassen, eekhoorns, steenmarters en andere bosdieren.”
“Herfstbladeren verzamelen kan geen kwaad”, gaat de boswachter verder. “Maar blijf wel op de paden. Anders verstoort je de rust van de dieren en kun je zelfs wildaanrijdingen veroorzaken.”
Ook buiten het bos mag je niet zomaar herfstvruchten plukken, benadrukt De Jonge. “Ook daar leven dieren zoals muizen die van deze vruchten afhankelijk zijn. En als je bijvoorbeeld eikels op grote schaal meeneemt om er geld mee te verdienen, bijvoorbeeld door eikenbomen te kweken, pleeg je een economisch delict. Je hebt dan toestemming nodig van de grondeigenaar. Zelfs een grasveld is van iemand.”
Jumbo stopt met harde aanpak bij inkoop A-merken
In de zomer van 2023 sloot Jumbo zich aan bij internationale inkoopclubs om betere deals te kunnen sluiten met grote merken. Door samen te werken met organisaties als Everest en Epic – die ook voor buitenlandse supermarkten als Edeka, Auchan en Migros werken – hoopte Jumbo meer druk te kunnen zetten op leveranciers.
Het voordeel van deze samenwerking was dat de inkooporganisaties precies wisten welke prijzen en voorwaarden leveranciers in andere landen hanteerden. De toenmalige Jumbo-baas Ton van Veen was er helemaal weg van en dacht dat dit de Nederlandse supermarkt op gelijk niveau zou brengen met de grote internationale spelers.
Maar vandaag maakt Jumbo bekend dat ze aan het einde van het jaar stopt met deze samenwerking. De huidige topman Tom Heidman zegt dat het wel succesvol was, maar niet meer past bij de koers van Jumbo. “We willen meer ruimte om vanuit eigen kracht en in direct contact met leveranciers – passend bij Jumbo als familiebedrijf – de inkoop van A-merken te regelen,” aldus Heidman.
De afgelopen twee jaar liep het nog wel eens spaak tussen de inkooporganisatie en verschillende A-merkleveranciers, wat soms leidde tot lege schappen bij Jumbo. Zo kreeg Jumbo ruzie met koffiebrander Douwe Egberts en bierbrouwer Heineken – met die laatste vochten ze zelfs een rechtszaak uit. De harde aanpak leverde dus voordelen op, maar kostte Jumbo ook klanten.
Volgens onderzoeker Marcel van Aalst van EFMI kwam het stoppen met de samenwerking niet als een verrassing. Hij wees er vorig jaar zomer al op dat er naast voordelen ook belangrijke nadelen waren. Omdat alle leden van de inkoopclub solidair moeten zijn, kan een Nederlands bedrijf betrokken raken bij een conflict van een buitenlandse collega met een leverancier waar ze zelf goed mee kunnen opschieten. Dat kan leiden tot verstoorde relaties, boycots en lege schappen.
Uit onderzoek blijkt dat een kwart van de klanten de supermarkt als hoofdschuldige ziet bij zo’n boycot, en de helft als mede-schuldige. Van Aalst denkt dat Jumbo geschrokken is van de conflicten die de Europese samenwerking de afgelopen jaren opleverde. “Dit conflictmodel past gewoon niet bij Jumbo, dat er altijd voor koos om leveranciers te omarmen.”
Hij vermoedt ook dat er in Duitsland en Frankrijk veel harder wordt onderhandeld dan in Nederland. “Hier kunnen partijen na een stevige onderhandeling meestal weer met elkaar door één deur. In Frankrijk is dat soms ondenkbaar.”
Jumbo blijft wel samenwerken met de Duitse supermarktketen Edeka voor de inkoop van eigen merkproducten, en met Everest Fresh voor aardappelen, groenten en fruit.
