Recent Nieuws dinsdag 16 september, 2025 20:27
Klimaatdoelen 2030 vrijwel onhaalbaar – beleid door kabinet teruggeschroefd
Vorig jaar was het al duidelijk: de kans dat Nederland de klimaatdoelen voor 2030 haalt, is vrijwel nihil. En ook in het afgelopen jaar is er weinig verbetering gekomen. Het demissionaire kabinet-Schoof had wel gezegd dat het de doelen wilde halen, maar in de praktijk zijn maatregelen juist afgeschaft, afgezwakt of teruggedraaid.
Volgens Marko Hekkert van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is de situatie zo slecht dat je er bijna een ‘ruime onvoldoende’ voor zou moeten geven. In de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) staat zwart-op-wit dat Nederland met het huidige beleid uitkomt op een reductie van 47 tot net geen 55 procent minder CO2 in 2030 ten opzichte van 1990. Het doel van 55 procent zit dus buiten bereik.
Nederland blijft afhankelijk van het buitenland
Een groot probleem is dat Nederland steeds meer energie moet importeren. Volgens het rapport is die afhankelijkheid nu ‘historisch hoog’. Bijna 80 procent van de energie komt uit het buitenland, vooral in de vorm van steenkool, olie en gas. Dat maakt Nederland kwetsbaar, vooral in een wereld waarin geopolitiek snel kan veranderen.
Marko Hekkert benadrukt dan ook dat het niet verstandig is om klimaatmaatregelen af te schaffen, zoals bijvoorbeeld de PVV wil. “Je wilt niet afhankelijk zijn van schurkenstaten voor je energie,” zegt hij. Meer inzet op wind- en zonne-energie kan Nederland juist helpen om die afhankelijkheid terug te dringen.
Wind op zee is essentieel – maar komt niet vanzelf
Wind op zee is volgens de KEV “het werkpaard van de energietransitie”. Toch zit de sector vol met obstakels. Het kabinet verlaagde de ambitie voor offshore windenergie en ook andere knelpunten spelen mee: een vol stroomnet, stijgende kosten en minder gunstige marktomstandigheden.
Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei erkent dat er veel moet gebeuren. Daarom kondigde ze een extra investering aan van bijna één miljard euro voor windparken op zee. Maar of dat genoeg is, blijft de vraag.
Verduurzaming stagneert op meerdere fronten
Naast windenergie loopt ook de verduurzaming van andere sectoren niet goed. Denk aan de industrie, de landbouw en het energieverbruik in huishoudens. Er zijn minder subsidies beschikbaar, er zijn te weinig afspraken met grote bedrijven, en de landbouwtransitie komt maar langzaam op gang.
Mensen kopen wel steeds energiezuinigere apparaten, maar die besparing wordt op andere vlakken tenietgedaan. Denk aan het gebruik van datacenters en het stijgende aantal vliegreizen. “We hebben zuinigere koelkasten, maar zijn ook meer gaan vliegen en internetten,” zegt Hekkert.
Pijnlijke maatregelen nodig om doelen alsnog te halen
Als een nieuw kabinet de klimaatdoelen voor 2030 alsnog wil halen, zijn volgens de onderzoekers ‘pijnlijke maatregelen’ nodig. De tijd is namelijk krap. “Het is een politieke keuze: wil je die pijn nu pakken, of naar achteren schuiven?” benadrukt Hekkert.
Het PBL adviseert de nieuwe regering om volledig in te zetten op duurzame energie, extra maatregelen te nemen voor industrie en landbouw, en subsidies voor duurzame energie vast te houden.
Wil je meer weten over de conclusies van de KEV? Bekijk dan het originele artikel via de link hieronder.
Enorme wind zorgt voor 24 uur aan gratis stroom, maar lang niet voor iedereen
Gratis stroom dankzij de wind, maar niet voor elke Nederlander
Je ziet het in de grafiek van energie-expert Martien Visser: een flinke piek in de stroomproductie. Gisteren en vandaag was er namelijk een lange periode waarin stroom niet alleen goedkoop was, maar soms zelfs gratis. Dat betekent dat stroomleveranciers geld toelegden om van hun stroom af te komen.
Martien Visser legt uit waarom dat gebeurt: “Als er meer stroom geproduceerd wordt dan er gevraagd wordt, kunnen de prijzen negatief worden. Leveranciers betalen dus eigenlijk om stroom kwijt te raken.” Gisteren had Nederland 11 uur met gratis stroom, vandaag zelfs 13 uur.
Niet iedereen profiteert
Toch is het lastig voor gewone huishoudens om daadwerkelijk te profiteren van deze gratis stroom. Allereerst heb je een dynamisch energiecontract nodig. Bij zo’n contract verandert de stroomprijs elk uur, wat betekent dat je op momenten van negatieve prijs echt geld kunt besparen.
Vandaag was de stroom bijvoorbeeld van 00.00 tot 6.00 uur en van 10.00 tot 17.00 uur gratis. Voor mensen met een elektrische auto en een eigen laadpaal is dat handig: ’s nachts gratis opladen, bijvoorbeeld. Maar de meeste mensen gaan niet ’s nachts stofzuigen of overdag thuis zijn om extra apparaten aan te zetten.
Bovendien betaal je als huishouden naast de stroomprijs ook nog een vastrecht aan de leverancier en energiebelasting. “Een negatieve prijs op de beurs betekent dus nog niet dat je thuis echt geld terugkrijgt,” zegt Visser.
Slechts 6 procent heeft een dynamisch contract
Alleen wie bewust kiest voor een dynamisch contract kan profiteren van de pieken in stroomaanbod. In Nederland heeft zo’n 6 procent van de huishoudens zo’n contract. De rest heeft een vast of variabel contract. Die mensen krijgen indirect misschien ook wat voordelen mee, omdat leveranciers rekening houden met lage stroomprijzen bij het opstellen van hun tarieven.
Maar Visser waarschuwt: hoewel stroom dankzij wind- en zonenergie steeds goedkoper wordt, betekent dat niet automatisch lagere kosten. “We moeten het stroomnetwerk blijven onderhouden, wat de netwerktarieven omhoog doet gaan. En de subsidies voor duurzame energie worden uiteindelijk doorberekend aan de belastingbetaler. Energie wordt dus niet goedkoper, maar wel groener.”
Waarom stroomaanbieders soms stroom ‘verspillen’
Er is nog een rare kant aan deze situatie. Als het hard waait, kan er zoveel windenergie geproduceerd worden dat de prijs op de markt negatief wordt. In dat geval kunnen sommige aanbieders beter kiezen om hun windturbines uit te zetten. Dat klinkt misschien vreemd, maar is logisch: de subsidie die ze krijgen, wordt minder of helemaal niet uitgekeerd als de stroomprijs te lang negatief is.
De oudste windparken krijgen nog wel steeds een subsidie, maar nieuwere parken – zeker die vanaf 2023 – krijgen helemaal geen geld meer bij een negatieve stroomprijs. Het gevolg? Er gaat momenteel al ongeveer 10 procent van de windenergie verloren omdat parken tijdelijk offline moeten.
De toekomst van groene stroom
Volgens Visser is opslag de sleutel tot het oplossen van dit probleem. Denk aan batterijen of het maken van groene waterstof. Maar die oplossingen zitten nog in de kinderschoenen.
Dus, terwijl sommige Nederlanders genoten van een dagje gratis stroom, blijft het voor de meeste mensen even lastig om er echt iets mee te doen. En tegelijkertijd blijft de rekening stijgen, ondanks de groene toekomst die langzaam vorm begint te krijgen.
Hoe de nieuwe commandokazerne er straks uit moet gaan zien
Defensie heeft een stuk duidelijker gemaakt hoe de nieuwe kazerne voor het Korps Commandotroepen eruit moet gaan zien. Enkele sleutelwoorden zijn: natuur, weinig overlast en geen ‘lelijke hoge hekken’. De schets die het ministerie heeft gedeeld laat zien dat ze echt hun best willen doen om een goede buur te zijn voor de omgeving.
De keuze voor de locatie is al gemaakt: het wordt een plek in het buitengebied van Nispen. De huidige kazernes in Roosendaal en Rucphen zijn gewoon te verouderd, niet duurzaam genoeg en te klein. Bovendien willen de commando’s graag alles op één plek hebben, iets wat in de huidige situatie niet mogelijk is.
Nog geen ontwerp, wel een grove indeling
Er zijn nog geen echte ontwerpschetsen van het gebouw zelf, maar wel is er een zogenaamde vlekkenplankaart gemaakt. Daarop zie je in grote lijnen hoe het terrein eruit moet gaan zien. Naast verblijven voor de commando’s, kantoren en leslokalen, komt er ook een bedrijfsrestaurant en een medisch centrum. Buiten is er ruimte voor een klimtoren, een hindernisbaan en sportvelden.
Een groene buffer langs de openbare weg moet ervoor zorgen dat de bebouwing zo min mogelijk zichtbaar is. En voor de bereikbaarheid moet er een nieuwe rotonde komen tussen Roosendaal en Essen in België.
Overlast zoveel mogelijk beperkt
Defensie benadrukt dat de meeste oefeningen, zo’n 85 procent, buiten de kazerne zullen plaatsvinden, bijvoorbeeld op de Rucphense Heide. Als er toch iets op het terrein gebeurt wat overlast kan veroorzaken, dan wordt dat van tevoren aangekondigd. “We proberen het geluid zoveel mogelijk te beperken, maar volledig voorkomen lukt niet”, zegt een woordvoerder.
Op het terrein waar de kazerne komt, zitten momenteel vier agrarische bedrijven. Als de plannen definitief worden, moeten deze boeren hun land op termijn verlaten. Defensie is in gesprek met hen om tot goede afspraken te komen, maar die gesprekken zijn nog gaande.
Wanneer komt de kazerne er?
In 2026 wordt het definitieve besluit genomen over de bouw. En als alles goed gaat, is de kazerne in 2036 klaar en in 2037 in gebruik. Dinsdagavond was er alweer een informatieavond voor belangstellenden.
Onduidelijkheid over stikstofbeleid blijft: ‘Kabinet is uitgespeeld’
Het kabinet blijft doordraaien op het lastige stikstofdossier. In plaats van harde keuzes te maken, schuift het demissionaire kabinet de knopen gewoon door naar de volgende regering. Dat is het grote verhaal uit Brabant rondom de plannen die dinsdag werden gepresenteerd op Prinsjesdag.
Zowel de Raad van State als de landbouworganisatie ZLTO reageert kritisch op de huidige aanpak. Volgens ZLTO is het kabinet simpelweg “uitgespeeld” als het gaat om stikstof. De kritiek is dat er geen duidelijke koers wordt uitgezet, terwijl het probleem almaar blijft doorsudderen.
Kabinet treedt op de rem
Het huidige kabinet treedt steeds vaker op de rem. Vooral in afwachting van de verkiezingen op 29 oktober hakt men geen knopen door. Dat geldt ook voor het stikstofbeleid. In plaats van moeilijke beslissingen te nemen, blijft het bij oppervlakkige maatregelen.
In de miljoenennota wordt 2,6 miljard euro extra uitgetrokken voor stikstofmaatregelen. Denk aan vrijwillige stoppersregelingen voor boeren, investeringen in innovatieve stallen en subsidies voor natuurprojecten. Maar harde aanpak van de stikstofuitstoot? Daar zit weinig van in het plan.
Raad van State: ‘Kiezen moet gebeuren’
De Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van de regering, wijst er terecht op dat er écht gekozen moet worden. De huidige situatie blokkeert namelijk grote stukken van de samenleving. Denk aan de woningbouw, nieuwe wegen en zelfs de aanleg van stroomnetten. Al deze projecten lopen stuk op het stikstofprobleem en het gebrek aan ruimte.
In het advies van de Raad staat zwart op wit dat er keuzes moeten komen — en dat de landbouwsector daar ook onder zal lijden. “De landbouw speelt een grote rol in de stikstofuitstoot”, luidt het in het advies. “Daarom is het bijna onvermijdelijk dat die sector hier ook iets aan moet doen.”
Reaktie ZLTO: ‘We zijn gewend aan de stilstand’
ZLTO, de belangenorganisatie van de landbouw, ziet de huidige situatie met lede ogen aan. “Dit kabinet is uitgespeeld. Het is logisch dat het stikstofdossier nu stil ligt. Dat is al jaren zo en we zijn er inmiddels wel aan gewend”, zegt een woordvoerder van de organisatie.
Samen met andere partijen heeft ZLTO een plan op tafel gelegd om het stikstofprobleem aan te pakken. “We hopen dat de volgende regering dat serieus meeneemt. Want op een gegeven moment moet er echt iets gebeuren. Niet alleen voor boeren, maar ook voor de woningbouwsector en de infrastructuur.”
Het Playmobil-paradijs van Patric is gered!
Je kent het wel: een plek waar fantasie werkelijkheid wordt, waar duizenden Playmobil-figuren hun eigen wereld bouwen. En dat is precies wat Patric van Boven Kaarsmaker heeft gecreëerd met zijn Playmobil-museum in Breda. Maar het zag er even naar uit dat het verhaal hier afgelopen zou zijn.
Van Station Breda naar een nieuwe toekomst
Tien jaar lang was het museum een vaste waarde op Station Breda. Happy Station, zoals het plekje heette, was niet alleen een museum, maar ook een ontmoetingsplek en winkel. Maar de NS had andere plannen: de ruimte werd weer nodig en dus moest alles verdwijnen. Gelukkig is er nu hoop: een leegstaande garage aan de Teteringsedijk in Breda is gevonden als nieuwe locatie.
Patric mag er twee jaar anti-kraak zitten en is dan ook alvast volop aan het plannen. “Hier komen de grote poppen te staan, dat trekt mensen,” lacht hij trots terwijl hij wijst naar het raam van de nieuwe ruimte. Hij toont zelfgekriebbelde schetsen van het nieuwe museum, inclusief winkel en magazijn.
Een reusachtige klus
De verhuizing is echter geen kleinigheid. In totaal moeten 21 gigantische tafereels én honderdduizend poppetjes verhuisd worden. En dan heb je het nog niet eens over de tafereel van 15 bij 6,5 meter dat een maand in beslag nam om te bouwen. Over twee weken moet alles uit het oude pand op het station verdwenen zijn. De bouwwerken zijn gigantisch en de tijd drukt.
Patric: “Je wist dat het moment zou komen.” Toch was de klap hard, vooral voor de vrijwilligers. “Slapeloze nachten en flinke huilbuiten,” vertelt hij over oma, zoals de 75-jarige vrijwilligster genoemd wordt. “Ze wil hier niet komen bij het afbreken. Ze kan het niet aanzien.”
Verhuizen met wind en weer
Na twintig pogingen is er eindelijk een nieuwe plek gevonden. Maar verhuizen is niet makkelijk, zeker niet met de storm gisteren. “Hup, weer een doos Playmobil op straat. Dan kruip ik maar weer op de grond,” lacht Patric.
Ook vrijwilliger Bas van Londen voelt zich er niet op zijn gemak bij. “Het is een heel stuk van je leven dat je weggooit.” Toch ziet hij uit naar de toekomst. “Het is nog wel heel veel werk,” verzucht hij.
Internationale hulp en veel enthousiasme
De hulp komt uit verschillende landen: Duitsland, Luxemburg, Frankrijk, Spanje… De zogenaamde ‘gastbouwers’ worden zelfs soms ondergebracht op kosten van het museum. Alles draait hier op vrijwilligerswerk. De opbrengst van de winkel wordt gebruikt om het museum uit te breiden of om de verblijven van de bouwers te bekostigen.
Patric: “Ik wil gewoon mensen blij maken.” Mensen met een uitkering of een beperking vinden bij hem een plekje. “Mensen komen vrolijk binnen. Ze hebben weer een doel. Een jongen vindt het zo leuk, die eet binnen drie minuten om weer verder te kunnen bouwen.”
Nieuwe doelen, nieuwe dromen
Al zoekt Patric nog altijd naar meer vrijwilligers. “Zeker in een stad is het heel moeilijk.” Maar de moed zakt hem niet in de schoenen. Op 1 oktober wil hij de winkel alweer openen. En voor de kerst hoopt hij het museum te heropenen. “We houden de moed erin. Het wordt nog mooier,” zegt hij stralend.
Klanten reizen het hele land af voor platenzaak van Bob
Wie tegenwoordig vinyl wil kopen, moet misschien wel een tripje maken naar Aarle-Rixtel. De platenzaak van Bob van der Staak trekt klanten van heinde en verre – en dat terwijl het dorp waar het gevestigd is maar liefst 6.000 inwoners telt en nergens vlakbij een snelweg ligt.
Vinyl is weer helemaal hot, en bij Bob vliegen de platen de deur uit. Hij verkoopt van alles: van de klassiekers uit de Omroep Brabant Top 900 tot de nieuwste hits die jongeren in huis willen halen. En dat laatste groeit steeds meer. “Taylor Swift en Billie Eilish zijn echt groot bij de jonge doelgroep,” vertelt Bob. Hij noemt als voorbeeld Birds of a Feather van Billie Eilish: “Een track die straks vast in de Top 900 staat.”
Maar ook ouderen komen graag langs voor herkenbare klassiekers. Denk aan Greatest Hits-albums van artiesten als Duran Duran of The Police. “Die gaan als warme broodjes over de toonbank,” zegt Bob met een glimlach.
Van online naar fysieke winkel
Twaalf jaar geleden begon alles met een webshop. In eerste instantie dacht Bob dat het vinyl-herstel slechts tijdelijk was. “Ik dacht eerst: dit is even een hype. Maar het groeit maar door.” Een paar jaar later opende hij zijn eigen fysieke platenzaak, waar nu mensen uit het hele land naartoe reizen.
Thunder Road: favoriet van Bob
Een van zijn persoonlijke favorieten? Thunder Road van Bruce Springsteen. “De opbouw van dat nummer is geweldig, en de tekst is zo eerlijk,” zegt Bob. “Springsteen zingt bijvoorbeeld: You ain’t a beauty, but hey you’re alright. Dat is gewoon heel echt en eerlijk.” Volgens hem zou het nummer elk jaar op één moeten staan in de Top 900. Helaas staat Thunder Road dit jaar niet in de lijst – al is Bruce Springsteen er wel tien keer in vertegenwoordigd met andere nummers.
