Recent Nieuws zaterdag 31 mei, 2025 07:40
Nederlandse overheden en bedrijven hebben veel te maken met Amerikaanse servers
Wist je dat als je een website van de overheid bezoekt of een mailtje stuurt naar een ambtenaar, je data waarschijnlijk langs Amerikaanse servers gaat? En het mooiste is: dit gebeurt veel vaker dan iedereen dacht! De NOS ontdekte dat er 1722 websites van Nederlandse overheden en belangrijke bedrijven zijn die afhankelijk zijn van clouddiensten van Amerikaanse techreuzen.
Stel je voor dat de Amerikaanse inlichtingendiensten gewoon even meekijken wat er allemaal heen en weer gaat. Dat is niet zo’n gek idee, want volgens ICT-kenner Bert Hubert is “meelezen” voor ze technisch gezien een fluitje van een cent. Bovendien zit de Amerikaanse overheid achter het stuur als het op hun servers aankomt. Dat kan lastig worden als Nederland ooit een ander standpunt inneemt dan de Verenigde Staten.
Negen van de vijftien ministeries gebruiken bijvoorbeeld Microsoft’s services, en ook gemeenten blijken meer afhankelijk te zijn van Amerikaanse clouds dan we dachten. Alleen twee gemeenten gebruiken helemaal geen Amerikaanse clouddiensten, terwijl alle provincies ze wél gebruiken. Zelfs landelijke overheidsinstanties zoals de Autoriteit Financiële Markten en het Veiligheidsberaad werken mee met Amerikaanse servers.
Hoewel veel partijen afspraken hebben gemaakt dat de data binnen de Europese Unie wordt opgeslagen, blijft het risico bestaan. In 2018 maakte de Amerikaanse overheid een wet waarin staat dat ze toegang heeft tot data, zelfs als het buiten de VS ligt. En sinds Trump terug president is, groeit de bezorgdheid. Er zijn al gevallen waarbij Microsoft werd gedwongen accounts uit te schakelen vanwege Amerikaanse eisen.
Het grootste risico ligt nog steeds bij e-mails. Als een organisatie haar mail op een Amerikaanse server heeft staan, is het lastig om dat later weer weg te halen. Maar het probleem gaat verder dan alleen maar lezen wat er wordt geschreven. Stel je voor dat de Amerikanen met één klik heel veel Nederlandse sites, inclusief die van de politie of De Nederlandsche Bank, zouden kunnen uitschakelen of manipuleren. Ook WerkenVoorNederland, de solicitatiesite van de overheid, loopt via Amerikaanse servers. Volgens Hubert is het theoretisch mogelijk dat Amerikaanse autoriteiten willen weten wie solliciteert bij de AIVD, hoewel dat minder waarschijnlijk is dan dat ze gewoon je e-mails lezen.
Telecombedrijven en banken hebben hetzelfde probleem. Bijna 70 van de 97 onderzochte organisaties hebben hun mail bij een Amerikaanse partij. Zelfs KPN, dat aan klanten e-mail aanbiedt, heeft zijn eigen mail bij Microsoft geplaatst. Ministeries hebben hun mail in eigen handen, maar negen van de vijftien ministeries gebruiken tools zoals Microsoft Teams of Webex, wat betekent dat de Amerikaanse overheid in theorie mee kan luisteren.
Microsoft zelf erkent de risico’s. Volgens vicevoorzitter Brad Smith kan een gerechtelijk bevel in de VS gelden voor informatie die elders staat. Maar Microsoft zegt dat ze zich in zo’n geval tot de rechter zullen richten. Ze pleiten voor een internationaal verdrag dat duidelijke regels maakt over wanneer en hoe informatie van andere landen mag worden opgevraagd.
Laatste dag van de lente: zomerse hitte met kans op onweer in Limburg
Nou, wie had dit gedacht? De laatste dag van de meteorologische lente voelt meer als een echte zomerdag! De thermometer schiet omhoog en er staat nauwelijks wind. Maar houd je ogen goed open: vanmiddag is er kans op wat rumoerige weerontwikkelingen in Limburg.
Dus hoe zit het precies? Vanochtend begint het hier en daar wat mistig, maar gelukkig lost dat snel op onder invloed van de opkomende zon. In het noorden blijft het misschien iets bewolkerd, maar overal elders kun je rekenen op flinke zonneschijngeschenken. En dat betekent ook dat de temperaturen flink omhoogschieten. Aan het eind van de ochtend zijn we al tussen de 20 graden in het noorden tot een aardige 25 graden in Limburg!
Vanmiddag wordt het nog warmer, met temperaturen die variëren van 23 tot 29 graden. In het zuiden van het land kan het zelfs drukkend warm aanvoelen. Maar hup, pak je paraplu vast even klaar! In Limburg bestaat de kans op lokale onweersbuien, waarvoor het KNMI al een code geel heeft uitgevaardigd. En als het echt losbarst, kun je rekenen op hagel, harde windstoten en veel regenwater in korte tijd.
Als de avond valt, blijft het nog steeds behoorlijk warm. In het zuiden neemt de kans op buien en onweer toe, terwijl het elders droog blijft. Komende nacht blijft het zuiden en oosten kwetsbaar voor enkele regen- en onweersbuien, terwijl de rest van het land rustig doorslaapt. De minimale temperaturen liggen tussen de 14 en 17 graden – niet bepaald fris!
Morgen wordt het een stuk koeler, met temperaturen rond de 18 graden aan zee tot 22 graden in het oosten. Een westenwind brengt wat verkoeling mee, zodat de zomerse hitte voorlopig achter de horizon verdwijnt. Maandag blijft het droog op veel plaatsen, behalve misschien in het oosten. Op dinsdag kunnen we tijdelijk weer boven de 20 graden komen, maar later in de dag neemt de kans op buien met mogelijk onweer toe.
Dus geniet van deze laatste zomerse dag vandaag, want daarna wordt het weer wat wisselvalliger.
Iemand gewond bij steekincident in Sint-Oedenrode
Nou, dit is echt een vreemd verhaal. Op een avond laat, toen de meeste mensen al lekker op de bank zaten of aan het afsluiten waren van een drukke dag, ging er iets vreselijks mis in een huis aan de Liempdseweg in Sint-Oedenrode. Een persoon raakte gewond nadat er een soort ruzie of incident met scherpe voorwerpen plaatsvond. Het slachtoffer is snel naar een ziekenhuis gebracht, maar wat precies er gebeurd is? Dat weten we nog niet helemaal.
De hulpdiensten werden rond tien over elf opgeroepen, en ze kwamen meteen in actie. Er werd zelfs even gedacht dat een traumahelikopter nodig zou zijn, maar gelukkig bleek dat niet nodig. De politie is nu bezig om uit te zoeken wat er zich precies afspeelde binnen die vier muren. Of het nou een ruzie tussen bekenden was of iets anders, dat blijft voorlopig een raadsel.
Incident met mes eindigt in ziekenhuisbezoek
Gisteravond ging er iets ernstigs mis in een woonhuis in Sint-Oedenrode. In een situatie waarin emoties hoog opliepen – of misschien ook niet – raakte iemand gewond door een steekwapen. Ja, je leest het goed: iemand heeft een mes of iets dergelijks gebruikt, en nu ligt het slachtoffer in het ziekenhuis. Details over de aard van de verwondingen zijn nog niet bekend.
Het alarm sloeg ongeveer een uur voor het einde van de avond, toen diverse diensten zoals ambulance en politie werden ingeschakeld. Even dacht men dat een helikopter nodig was, maar uiteindelijk bleek dat niet nodig. Nu staat de politie voor de vraag: wat gebeurde er precies daarbinnen?
Dagelijkse leven van een Franse correspondent
Van onze correspondent is een serie waarin we elke week een blik werpen op het leven van een NOS-correspondent in een ander land. Vandaag lichten we het bestaan van Frank Renout uit Frankrijk toe.
Frank woont al meer dan twee decennia vlak buiten Parijs, waar hij de perfecte balans heeft gevonden tussen rust en hectiek. Hij vertelt dat de vogeltjes hem ’s ochtends wakker maken, terwijl hij overdag bezig is met het bijhouden van de voortdurend veranderende politieke situatie in Frankrijk. De samenleving in dit land is ingewikkeld verdeeld: je hebt de stad, de banlieues (de voorsteden), en het platteland. Dit maakt het analyseren van de Franse samenleving extra interessant en uitdagend.
Als jonge vent was Frank altijd al geïnteresseerd in wat er om hem heen gebeurde. Als hij sirenes hoorde, draaide zijn hoofd direct mee. Journalistiek leek daarom een logische keuze voor hem. Hoewel hij ooit dacht te belanden in een ander werelddeel, besloot hij uiteindelijk in 2004 naar Frankrijk te verhuizen, gedeeltelijk door aanmoediging van zijn vrouw. Samen hebben ze sindsdien verslag gedaan van allerlei grote gebeurtenissen, zoals tragische aanslagen, de brand van de Notre Dame, verschillende presidentiële termijnen, en zelfs waarom baguettes zo onweerstaanbaar lekker zijn.
Maar niet alles gaat altijd soepel. Gisteren stond hij nog langs de weg met een kapotte auto. Toch blijft hij optimistisch en blijft hij genieten van zijn werk. Zijn cultuurtip? De serie Dix pour cent op Netflix—absoluut een aanrader!
Volgende week is het de beurt aan Fleur Launspach, die ons meer vertelt over haar ervaringen als correspondent in het Verenigd Koninkrijk. Heb je vragen voor haar of wil je reageren op deze podcast? Stuur dan gerust een mailtje naar dedag@nos.nl.
Aanrijding tussen politieauto en fietser in Tilburg
Een paar dagen geleden, toen het al donker was en de meeste mensen zich opmaakten om te gaan slapen, vond er een ernstig ongeluk plaats in het centrum van Tilburg. Een politieauto die onderweg was naar een melding kwam in botsing met een fietser aan de kruising van de Noordhoekring en de Spoorlaan. Precies hoe de situatie er toen uitzag is niet helemaal duidelijk, maar wat wel zeker is: het liep niet goed af.
Het is niet bekend of de politieagenten hun sirene en zwaailicht aan hadden staan toen ze de hoek omkwamen. Maar wat er gebeurde, is dat de fietser hard tegen de voorruit van de auto sloeg en daarna op straat terechtkwam. Niet gewoon vlak bij de auto, nee, hij belandde tientallen meters verderop in de Spoorlaan. Dat is behoorlijk indrukwekkend, maar ook natuurlijk verschrikkelijk eng.
Natuurlijk kwam er meteen een ambulance aanrijden om te kijken hoe het met het slachtoffer ging. Ze namen hem mee naar het ziekenhuis, waar hij kon worden nagekeken. Tussen haakjes, de Spoorlaan moest urenlang gesloten blijven omdat er technisch onderzoek gedaan moest worden.
Dit soort incidenten laat zien hoe belangrijk het is om extra voorzichtig te zijn als je achter het stuur zit, vooral in drukke stadskernen zoals die van Tilburg.
