Recent Nieuws maandag 08 december, 2025 20:27
Groot feest in Syrië, maar niet iedereen kan meevieren: “Pas blij als het land van allemaal is”
Vanochtend vroeg al stroomt het Omajjadenplein in Damascus vol. Het is druk, heel druk. Duizenden mensen verzamelen zich voor de beroemde Omajjadenmoskee, terwijl er overal veiligheidstroepen op wacht staan. Plots racen zwarte auto’s het plein op – en daar stapt hij uit: Ahmad al-Sharaa, de interim-president van Syrië. Hij groet de menigte, die juicht, klapt en zwaait terug. De sfeer? Euforisch. Net zoals een jaar geleden, toen Damascus ‘bevrijd’ werd van het oude regime.
Maar dit keer is het nog groter. Op het hart van de stad, het Omajjadenplein, komen honderdduizenden bijeen. Ze zwaaien met de nieuwe vlaggen van Syrië, dansen op muziek over vrijheid, en juichen als parachutisten uit de lucht dalen met grote nationale vlaggen. Daarna volgt een militaire parade – soldaten, politie, allemaal met rozen in hun uniform.
“Dit zijn onze broeders,” zegt Bilal, die speciaal uit Oostenrijk komt om dit moment mee te maken. “Vroeger had je angst als je politie zag. Nu zwaai je naar ze.”
Hassan, afkomstig uit Canada, kijkt met vochtige ogen naar de menigte. “De revolutie… het voelt alsof een droom werkelijkheid is geworden. Nu hebben we een land. We hebben vrijheid. Kijk naar de glimlach op de gezichten.”
Ahlam lacht hardop als ze spreekt. “We zijn eindelijk van die tiran af! Van die ezel Assad!” Dan wordt haar stem zachter. “Maar ja… er is ook veel verdriet. Iedere Syriër heeft wel iemand verloren.” Ze denkt aan de doden, aan de duizenden die nooit meer terugkomen. “Ik vier wel, maar ik vergeet niet wie er niet meer zijn.”
En terecht: Bashar al-Assad regeerde bijna 25 jaar met een ijzeren vuist. Zijn vader begon al in 1971, en samen hielden ze Syrië 54 jaar lang in een greep van angst. In 2011 begon de opstand – die uitgroeide tot een verschrikkelijke burgeroorlog. Meer dan 500.000 doden. Steden verwoest. Miljoenen op de vlucht.
Tot 8 december 2024: toen stormde Hayat Tahrir al-Sham (HTS), ooit een jihadistische rebellenbeweging, Damascus binnen. Binnen dagen was Assad verdreven. Leider Ahmad al-Sharaa, vroeger verbonden aan Al-Qaeda, presenteert zich nu als gematigd leider van een nieuw Syrië.
Maar… het feest is niet voor iedereen.
Want ondanks de vreugde, is er ook geweld geweest. In maart waren er bloedige gevechten aan de kust – meer dan duizend doden tussen aanhangers van Assad en de nieuwe troepen. In Sweida laait de spanning op tussen Druzen en bedoeïenen. Toen het leger ingreep, escaleerde het conflict. Er zijn meldingen van mensenrechtenschendingen.
Salman uit Sweida kan daarom niet meevieren. “Ja, ik ben blij dat Assad weg is. Maar wat er hier gebeurd is… dat doet nog steeds pijn. Te veel doden. Ik kan niet feesten.”
Abu Hassan, een voormalig officier in Assads leger, komt uit Al-Qardaha – het dorp van de ex-president. “Wij Alawieten hebben misschien wel het meest geleden,” zegt hij. “Onze jongens stierven op het slagveld zodat hij kon blijven regeren.” Toch blijft hij weg bij de vieringen. “Ik ben pas blij als ik zie dat Syrië écht van iedereen is. Niet van één groep. En ik wil niet altijd gezien worden als ‘één van hem’, terwijl ik geen bloed aan mijn handen heb.”
Bilal vindt het zwaar dat niet alle Syriërs kunnen meegenieten. “Volgend jaar hoop ik dat we allemaal hier staan. Druzen, Koerden, Alawieten, christenen… van noord tot zuid, van oost tot west. Samen.”
De nieuwe leiders beloven een nieuw Syrië: veilig, inclusief, open voor iedereen. Maar de uitdagingen zijn enorm. Huizen, ziekenhuizen, scholen – verwoest. Miljoenen zijn nog steeds afhankelijk van hulp. Elektriciteit? Drinkwater? Vaak ontbreekt het nog. En miljoenen Syriërs leven nog altijd in ballingschap.
De bevrijdingsdag is een nieuw begin. Maar de weg naar herstel, verzoening en echte eenheid? Die is nog lang.
Zelensky zoekt Europese steun tijdens top in Londen, maar meningen over vrede blijven uit elkaar lopen
President Volodymyr Zelensky heeft gisteren in Londen een belangrijke ontmoeting gehad met Europese leiders, op zoek naar eenheid in de aanpak van de oorlog in Oekraïne. Tijdens het 2,5 uur durende overleg werd duidelijk dat Europa vast wil staan achter Kyiv – maar dat er nog veel onduidelijkheid heerst over hoe de weg naar vrede er precies uit moet zien.
Het kantoor van de Franse president Macron laat weten dat de komende tijd intensief gewerkt zal worden aan veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Die zijn cruciaal, zegt Frankrijk, om Oekraïne te beschermen tegen verdere agressie. De Duitse bondskanselier Merz liet echter weten dat hij twijfelt over delen van het Amerikaanse vredesplan. Volgens hem zijn sommige punten niet realistisch of in tegenspraak met Europese belangen.
Ondanks de lange besprekingen kwamen de leiders niet samen voor een persconferentie. Dat suggereert dat er nog geen doorbraak is in de onderhandelingen. Zelensky bedankte wel de Britse premier Starmer en de andere aanwezigen voor hun steun. Op sociale media schreef hij: “Veilige toekomst garanderen is iets wat we samen moeten doen.”
Toch lijkt er de afgelopen dagen weinig vooruitgang te zijn geboekt. Vooral over het grondgebied blijft het knopenstaan. In een telefoongesprek met Bloomberg benadrukte Zelensky dat er drie verschillende standpunten zijn: die van de VS, Rusland én Oekraïne zelf. “We hebben nog geen gemeenschappelijke visie over de Donbas,” zei hij.
De Verenigde Staten spelen momenteel de rol van bemiddelaar tussen Moskou en Kyiv, maar andere Europese landen zijn daar niet bij betrokken. Dat zorgt voor spanning. Gisteravond liet Trump weten teleurgesteld te zijn dat Zelensky volgens hem het Amerikaanse voorstel nog niet goed bekeken zou hebben. “Zijn mensen vinden het prima, maar hij niet,” aldus de voormalige Amerikaanse president.
Eerder had al een Amerikaanse delegatie een bezoek gebracht aan Moskou, maar ook dat leverde niets concreets op. Poetin noemde delen van het plan onhaalbaar – hoewel de eerste versie van het document juist sterk ten gunste van Rusland was opgesteld.
Zelensky is nu op een tour langs Europese hoofdsteden om meer steun te werven. Na Londen is Brussel het volgende doel. Daar spreekt hij onder meer NAVO-chef Rutte en EU-baas Von der Leyen. Morgen staat een ontmoeting gepland met de Italiaanse premier Meloni in Rome.
Kanker door giftige dampen: ex-militair uit Brabant daagt Defensie aan
Een paar jaar geleden werkte Nishan Dolislager (35) als militair op vliegbasis Kandahar in Afghanistan. Wat hij toen niet wist? Die roetwolken die dag en nacht boven het kamp hingen, zouden zijn leven volledig op zijn kop zetten. Nu is hij niet alleen ziek – hij voelt zich ook in de steek gelaten. En dus heeft hij besloten: hij sleept Defensie voor de rechter.
Nishan komt uit Nieuwendijk, hier woont-ie bij zijn ouders, en daar zit-ie nu ook aan de keukentafel met een kop thee. Terwijl hij vertelt over zijn tijd in Afghanistan, zie je de frustratie in zijn ogen. “We hadden avonden dat het letterlijk as regende,” zegt hij. “Alsof het sneeuwde, maar dan zwart.”
Hij was net 23 toen hij voor het eerst lymfeklierkanker kreeg. Een agressieve variant, zeldzaam bij jonge mensen. Sindsdien is zijn leven “gewoon ruk”, zoals hij het zelf zegt. Moeheid, zorgen, behandelingen – het blijft nooit echt weg. En volgens hem weet hij precies waarom: die burnpits. Dat zijn open afvalverbrandingsplekken, waar dagelijks tientallen tonnen afval – van huishoudelijk tot chemisch en medisch – in vlammen opgingen.
“Er stond altijd wind, die blies die rook recht over het kamp,” herinnert hij zich. “Het stonk verschrikkelijk. En ’s nachts gingen die ovens pas echt tekeer.” Hij vroeg meerdere keren om een mondkapje, maar kreeg er nooit één. Wel moest hij een formulier invullen waarop hij aangaf hoe lang hij in de buurt van de pits had gewerkt. “Alsof ze al wisten dat er iets mis kon gaan,” denkt hij nu.
Hij is verre van de enige. Tussen februari 2019 en april 2021 meldden ruim 350 (ex)militairen zich met gezondheidsklachten via het Defensiemeldpunt Burnpits. Maar Defensie houdt vol: er is geen harde link tussen die rookwolken en ziektes. Geen erkenning. Geen compensatie.
En dat vindt Nishan oneerlijk. “Ik wil vooral erkenning. Niet alleen geld.” In Amerika krijgen (ex)militairen met soortgelijke klachten al wel financiële steun. Bij ons? Niets.
Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt wel dat de uitstoot van burnpits mogelijk gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Maar omdat er te weinig bekend is over hoeveel afval er precies werd verbrand, hoe lang mensen eraan blootgesteld waren en welke wind er stond, durft men geen duidelijke conclusie te trekken.
Voor Nishan is dat geen excuus. “Defensie heeft haar zorgplicht geschonden. Het is onmogelijk dat ze niet weten wat die rook met mensen doet.”
De zaak is vorige week behandeld bij de rechtbank. Over vijf weken weten we wat de rechter ervan vindt. Tot die tijd houdt Nishan hoop – en vast aan één ding: hij geeft niet op.
Bommelding op station Eindhoven: wat doet de NS en wat gebeurt er met de dader?
Zondagavond liep het even flink mis op het centraal station van Eindhoven. Er was een bommelding – of beter gezegd: iemand beweerde dat er een bom in zijn rugtas zat. Dat leidde tot een gedeeltelijke ontruiming van het station. Uiteindelijk bleek er niks gevaarlijks in die tas te zitten, maar de schrik zat wel in de benen bij reizigers en medewerkers.
Maar wat gebeurt er nou eigenlijk als zoiets zich voordoet? En wat kan zo’n dader verwachten?
Hoe reageert de NS op verdachte situaties?
Bij de NS hebben ze een strak systeem voor dit soort meldingen. Zodra een medewerker iets vreemds ziet – zoals een achtergelaten tas of iemand die rare dingen roept – wordt dat direct doorgegeven aan de interne veiligheidscentrale.
“Die centrale belt dan meteen via een speciale lijn de politie,” legt Oscar van Elferen, woordvoerder van de NS, uit. “Reizigers kunnen trouwens zelf ook actie ondernemen. Via WhatsApp kun je een melding doen bij de NS. Wij beoordelen dan of het serieus is en of we de politie moeten inschakelen. Maar natuurlijk mag je ook gewoon 112 bellen als je twijfelt.”
De beslissing over wat er daarna moet gebeuren, ligt echter bij de politie. “Wij volgen altijd hun instructies,” zegt Van Elferen. “Soms komt er een speciaal team langs, zoals het Team Explosieven Veiligheid (TEV). Ook ons eigen Veiligheid & Service-team staat klaar om te helpen waar nodig.”
Wat er precies gebeurt, hangt af van de situatie. Denk aan het stilleggen van treinen, het afzetten van zones met linten of zelfs het ontruimen van een station. In Eindhoven werd gisteren dus een deel van het station gesloten – alles om de veiligheid van reizigers en personeel te waarborgen.
Wat gebeurt er met de verdachte?
De man die de bommelding deed, is al snel aangehouden. Maandag zit hij nog steeds vast. Normaal gesproken wordt iemand weer vrijgelaten zodra hij of zij niet meer nodig is voor het onderzoek. Dat kan dezelfde dag zijn, of na een nachtje in de cel.
Maar als justitie denkt dat iemand een gevaar vormt voor de samenleving, kan besloten worden om langer vast te houden. Of dat hier het geval is, blijft nog afwachten.
Wat is de straf voor een valse bommelding?
Wie een valse bommelding doet, riskeert behoorlijk wat. Volgens artikel 142a van het Nederlandse strafrecht kun je tot vier jaar cel krijgen én een boete van maar liefst 25.750 euro.
Toch wordt de maximale straf zelden gegeven. Het Openbaar Ministerie kijkt goed naar de context. Bart Vaessen, woordvoerder van justitie, legde eerder uit dat straffen strenger zijn als er sprake is van een terroristische bedreiging – maar dat gebeurt gelukkig zelden. Meestal gaat het om foute grappen of mensen die verward zijn.
Ook de persoonlijke omstandigheden spelen een rol. Is het een eerste keer? Of heeft de verdachte al vaker problemen gehad met de wet?
Uiteindelijk is het aan de rechter om de straf te bepalen. In een recente zaak kreeg een man uit Amersfoort zes weken cel omdat hij tegen een medereiziger zei dat er een bom in de trein zat. Die melding leidde tot een opsporing door de Dienst Speciale Interventies.
En in 2021 moest een ander man vier maanden de cel in nadat hij in een Amsterdamse trein riep dat hij een bom had en die zou laten ontploffen.
Tsunamiwaarschuwing in Japan na zware aardbeving op zee
Er is een flinke aardbeving geweest in de Stille Oceaan, net ten noordoosten van de kust van Japan. De schok had een kracht van 7,6 en werd geregistreerd door het Japanse meteorologisch instituut. Helaas zijn er al meerdere gewonden gemeld, zo blijkt uit berichten van de nationale omroep NHK.
De beving vond plaats op ongeveer 50 kilometer diepte en was zelfs voelbaar in Tokio – dat ligt ruim 700 kilometer verderop. Daar merkten bewoners duidelijk dat er iets gebeurde, ook al was de trilling daar natuurlijk minder hevig.
Meteen na de aardbeving heeft de overheid een tsunamiwaarschuwing afgegeven. Volgens de waarschuwing kunnen er golven tot wel drie meter hoog worden. Het eerste wat is gemeten, is een tsunamigolf van 70 centimeter – maar experts benadrukken dat een tsunami vaak uit meerdere golven bestaat. Dat betekent dat het nog lang niet veilig is, zelfs als de eerste golf relatief klein lijkt.
Camera’s in verschillende gebieden hebben de beving live vastgelegd: huizen schudden, voorwerpen vallen om, en mensen reageren geschrokken. Omdat het gevaar op de kust groot is, roepen de autoriteiten mensen op om met spoed naar hoger gelegen gebieden te gaan. Maar dat is niet eenvoudig: het is ’s nachts behoorlijk koud, en juist in de kustgebieden wonen veel ouderen die extra hulp nodig kunnen hebben.
Goed nieuws is dat er volgens het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) geen problemen zijn bij de kerncentrale in Fukushima. De Japanse autoriteiten melden dat alles daar normaal functioneert en er geen afwijkingen zijn.
Interessant detail: het epicentrum van deze beving lag mogelijk op dezelfde breuklijn als de enorme aardbeving van 2011. Die had een kracht van 9,1 en zorgde voor een vernietigende tsunami. Bijna 20.000 mensen kwamen om, en grote delen van Japan raakten zwaar beschadigd. In Fukushima leidde de golf tot een kernramp die wereldwijd bekend werd. Dat maakt de situatie nu natuurlijk extra gespannen, ook al lijkt de schade dit keer gelukkig beperkter.
Nieuw treinbedrijfje van plan om Nederland te verbinden met Berlijn en Hamburg
Er komt een frisse wind op het Europese spoor, en die waait nu ook richting Nederland. Vanaf volgende maand gaat een gloednieuw spoorbedrijfje, GoVolta, rijden tussen Amsterdam en twee grote Duitse steden: Berlijn en Hamburg. En nee, dit is niet gewoon een kleine test of proefproject – ze menen het serieus.
Van Amsterdam naar Berlijn: drie keer per week heen en weer
Op dinsdag, donderdag en zondag vertrekt er straks een trein vanuit Amsterdam richting de Duitse hoofdstad. De eerste rit naar Berlijn staat gepland op 19 maart. De route voert langs bekende Nederlandse knooppunten zoals Amersfoort, Deventer en Hengelo, waarna de trein de grens over gaat bij Bad Bentheim. Daarna volgen Osnabrück en Hannover alvorens Berlijn te bereiken.
Een dag later, dus op 20 maart, vertrekt de allereerste trein richting Hamburg. Deze route kent iets andere stops: naast Amersfoort, Deventer en Hengelo gaat het ook via Bad Bentheim, maar dan door naar Bremen. Hamburg wordt daarna aangedaan. Voorlopig rijdt deze verbinding alleen op maandag, woensdag en vrijdag.
Belangrijk detail: er is momenteel helemaal geen directe treinverbinding tussen Nederland en Hamburg. Tussen Amsterdam en Berlijn rijden NS en Deutsche Bahn (DB) wel al meerdere keren per dag samen, maar sinds kort is de capaciteit daarvan wat teruggeschroefd door de komst van nieuwe treinstellen. GoVolta ziet hier dus ruimte voor extra aanbod.
Nacht- én dagtreinen? Ja, hoor!
European Sleeper biedt al nachttreinverbindingen naar Berlijn, maar GoVolta focust op dagritten. Toch denken de oprichters dat er genoeg reizigers zijn die nu nog niet met de trein gaan – en juist die groep willen ze bereiken. “We staan niet in de weg bij de NS”, zegt Hessel Winkelman, mede-oprichter van GoVolta. “We vullen aan. We willen echt extra opties bieden.”
En dat blijft niet stoppen bij Duitsland. Tijdens de presentatie van de nieuwe diensten liet Winkelman weten dat er al plannen liggen voor een verbinding tussen Amsterdam en Parijs, vanaf december volgend jaar. Die route zou via Gent lopen – een stad die nu nog geen rechtstreekse verbinding heeft met de Franse hoofdstad. Langere termijn? Denk aan verbindingen naar Zwitserland, onder meer naar Basel. Maar eerst: Duitsland.
Waarom beginnen bij Berlijn en Hamburg?
“Operationeel gezien is dit het makkelijkst”, legt Winkelman uit. Er is namelijk slechts één locomotief nodig, en machinisten mogen zowel op het Nederlandse als het Duitse spoor rijden zonder extra certificeringen. Bij bestemmingen in België of Frankrijk wordt het meteen ingewikkelder – daar moet nog veel worden geregeld. Toch werkt GoVolta al samen met buitenlandse partijen: het Franse Keolis levert de machinisten, en Brouwer Technology zorgt voor onderhoud van de treinen.
En het mooiste? Geen bankfinanciering nodig. In plaats daarvan kocht GoVolta dertien gebruikte rijtuigen over van de Belgische spoorwegen. Samen kosten die drie miljoen euro: één miljoen voor de aankoop, de rest gaat naar renovatie. Die treinstellen komen uit de jaren ’80, maar worden flink opgeknapt. De locomotief zelf leaset het bedrijf.
Tickets vanaf 10 euro – maar hoe zit dat?
Ja, je leest het goed: tickets kunnen al vanaf 10 euro verkrijgbaar zijn. Maar wél met een addertje onder het gras. “Ongeveer tien procent van de kaarten zal tegen die prijs verkocht worden”, zegt Winkelman. Met ruimte voor 840 passagiers per trein, is het dus een soort marketingactie – maar wel een serieuze.
De meeste tickets worden dynamisch geprijsd, net als bij vliegmaatschappijen. Hoe eerder je boekt, hoe goedkoper. De gemiddelde prijs zonder extra bagage? Ongeveer dertig euro. En ja, er geldt een toeslag voor grote bagage – handbagage (zoals een rolkoffer en rugzak) is gratis. “Het gaat niet alleen om geld verdienen”, benadrukt Winkelman. “We willen comfort. Geen volksverhuizingen in de trein. Als er toch veel bagage wordt meegeboekt, dan weten we tenminste waar we aan toe zijn.”
Reistijd: iets langer dan de concurrentie
Tussen Amsterdam en Berlijn duurt de heenreis 6 uur en 35 minuten. De terugweg is nog langer: 7 uur en 45 minuten. Ter vergelijking: de huidige NS/DB-verbinding doet het op papier in minder dan zes uur. Maar GoVolta rekent rekening met vertragingen – die op Duits spoor helaas regelmatig voorkomen – en werkzaamheden. “Er zit nog wel lucht in de dienstregeling”, zegt Winkelman. “Misschien kunnen we in de toekomst sneller zijn.”
Mag je eigenlijk wel tussen Nederlandse stations meereizen?
Technisch gezien niet. Het recht om passagiers te vervoeren tussen Nederlandse steden is exclusief voorbehouden aan de NS. Toch zou je in theorie vanuit Amsterdam tot aan Hengelo mee kunnen reizen voor misschien wel tien euro. “Dat is niet de bedoeling”, zegt Winkelman daarover. “Maar we zoeken juist samenwerking met de NS. Het zou mooi zijn als onze tickets uiteindelijk samen met die van de NS op één platform te boeken zijn.”
