Recent Nieuws dinsdag 02 december, 2025 20:24
Rechter: overname concurrent Sandd door PostNL had nooit mogen gebeuren
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft vandaag opnieuw een streep gezet door de overname van Sandd door PostNL. Die overname had zes jaar geleden nooit mogen plaatsvinden, zo is het definitieve oordeel. Toenmalig staatssecretaris Mona Keijzer drukte de fusie destijds toch door, tegen het advies van de toezichthouder in. Volgens de rechter was dat fout.
Waarom ging de overname destijds toch door?
Sandd liet zich in 2019 overnemen omdat het bezorgen van brieven steeds minder opleverde. We sturen immers met z’n allen minder post. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) was fel tegen: na de overname zou er nog maar één grote postbezorger overblijven, een monopolist. En dat is nooit goed voor de consument. Toch gaf staatssecretaris Keijzer groen licht. Ze vreesde dat de postbezorging anders niet meer betaalbaar en betrouwbaar zou blijven.
Rechter veegt argumenten van tafel
Die redenering houdt volgens de rechter geen stand. Vandaag werd die goedkeuring dan ook verscheurd. Uit het vonnis blijkt dat PostNL destijds nog jarenlang op een normale manier de post had kunnen bezorgen. De financiële nood was dus niet zo hoog dat het opslokken van de enige concurrent de enige uitweg was. Eerder dit jaar trok een rechtbank eenzelfde conclusie toen PostNL om subsidie vroeg.
Gevolgen van de monopoliepositie
Door de overname verdween de concurrentie. Voor die tijd konden consumenten en bedrijven nog kiezen tussen twee aanbieders. Daarna niet meer. De rechter stelt dat dit tot “mededingingsproblemen” heeft geleid. Zonder overname zou Sandd PostNL scherp hebben gehouden, vooral voor zakelijke post.
Wat nu?
Wat deze uitspraak in de praktijk betekent, is nog onduidelijk. Sandd is inmiddels volledig opgegaan in PostNL, dus terugdraaien zit er niet in. De rechter geeft geen advies over wat er nu moet gebeuren. Dat laat hij over aan de partijen op de postmarkt. Ondertussen gaat het bij PostNL niet veel beter met de brievenpost: de brievenbussen worden minder vaak geleegd en de bezorgtermijn wordt ruimer. Volgens de ACM gaat dit ten koste van de service aan consumenten.
Waarom we massaal meedoen aan de Oudejaarstrekking, ook al is de kans om te winnen absurd klein
De kans dat je de jackpot wint bij de Oudejaarstrekking is extreem klein, maar elk jaar kopen tóch miljoenen mensen een lot. Waarom doen we dat eigenlijk? En hoe groot is die kans nu precies? “Het is bijna absurd dat we het telkens weer doen,” aldus een expert.
Stel je voor: je hebt een lijst met alle huisadressen van Nederland. Je wijst willekeurig één huis aan. De kans dat iemand anders vervolgens, puur op de gok, naar precies dát adres rijdt, is bijna onmogelijk. De kans om de hoofdprijs te winnen is ongeveer net zo klein, legt gedragsexpert Kees Keizer van de Rijksuniversiteit Groningen uit. “Het is bijna absurd dat we telkens weer meedoen, omdat de kans dus zo ontzettend klein is,” zegt hij.
Hoe groot de winstkans precies is dit jaar, weten we nog niet. Dat hangt af van het aantal verkochte loten. Vorige jaren waren dat er telkens zo’n 7,5 miljoen. Dat komt neer op een kans van ongeveer 1 op 7,5 miljoen, ofwel 0,00000013. “Mensen zijn slecht in het inschatten van zulke kleine getallen,” stelt Keizer. “We kunnen ons er niets bij voorstellen. Daarom is een concreet voorbeeld, zoals dat met die huisadressen, veel duidelijker.”
We gebruiken graag onze fantasie als maatstaf, legt hij uit. Hoe makkelijker je je iets kunt voorstellen, hoe groter je de kans vindt dat het gebeurt. “Als je een lot koopt, ga je nadenken over wat je met het geld zou doen. Je ziet die mooie auto al je straat inrijden of denkt aan stoppen met werken. Dat kun je je goed inbeelden.” Je koopt eigenlijk ook de voorpret; je kunt er de hele maand over fantaseren.
Daarnaast speelt sociale druk mee. “Je kunt tegen je kinderen zeggen: ‘Als we winnen, dan krijgen jullie dit.’ Of je zegt dat je iets aan een goed doel gaat geven. Dan kom je goed over,” zegt Keizer. Ook het traditie-element is belangrijk. De Oudejaarstrekking hoort bij de jaarwisseling: nieuw jaar, nieuwe kansen. En wie herkent niet dat moment op Oudjaarsavond, na twaalf uur, dat iedereen even z’n telefoon checkt?
“Als iets uniek is en je kans voorbij is als je het mist, dan is de neiging om mee te doen groter,” merkt Keizer op. “Als er in januari nog een Oudejaarstrekking zou zijn, zouden waarschijnlijk minder mensen nu een lot kopen.”
Uiteindelijk gaat het om de spanning van de jackpot. “Een hoofdprijs werkt veel motiverender dan de kansen. Als de jackpot 2000 euro was, kon je een stuk minder fantaseren dan wanneer het miljoenen zijn,” legt Keizer uit. “De spanning van een ander leven, die vind je niet snel in andere dingen.”
Poetin waarschuwt Europa: “We staan klaar als jullie oorlog willen”
“We gaan Europa echt niet zomaar de oorlog verklaren, maar mochten zij dat zelf willen en ermee beginnen, dan zijn wij er nu klaar voor”, zei Poetin. Volgens hem heeft het Westen helemaal geen vredelievende bedoelingen: “Zij kiezen partij voor de oorlog.” Hij bleef ook herhalen dat Rusland niet degene was die de oorlog met Oekraïne startte, maar dat Oekraïne dat samen met het Westen heeft gedaan.
Aan de andere kant kwam de Amerikaanse regering met een voorstel van 28 punten om vrede te sluiten in Oekraïne. Na flinke kritiek van Oekraïne en Europese landen is dat plan al aangepast, maar volgens veel Europese leiders gaat het nog steeds veel te ver in het tegemoetkomen aan Rusland. Eerder gaf de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, toe dat het plan deels was gebaseerd op wat Rusland zelf had gezegd. Poetin vindt de eisen van Europa dan ook “volstrekt onacceptabel voor Rusland”.
Poetin heeft later nog een ontmoeting gehad met de Amerikaanse afgezanten Steve Witkoff en Jared Kushner – die laatste is ook de schoonzoon van Donald Trump. Zij zijn momenteel in Moskou.
NAVO-chef Rutte: “De sleutel ligt bij Poetin”
De secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, zei vandaag dat volgens hem de oplossing bij Vladimir Poetin ligt. “Rusland moet meedoen, en dat wordt vandaag op de proef gesteld.” Diplomaten zeggen dat Rutte betrokken is bij de pendeldiplomatie die de VS voeren tussen Oekraïne en Rusland, maar hij vindt het “lastig te voorspellen of we gaan slagen”. “Oekraïne wil wel, maar uiteindelijk moet het van twee kanten komen.”
Rutte heeft “alle vertrouwen in wat de Amerikanen proberen te bereiken”, ook al maken Europese landen zich zorgen over de missie van Trumps vredesgezant Steve Witkoff naar Moskou. Hij is ervan overtuigd dat de Amerikaanse inspanningen “uiteindelijk de vrede in Europa zullen herstellen”. “We moeten deze vreselijke oorlogsmachine stoppen.” Het liefst zo snel mogelijk, en “we hopen natuurlijk op een vredesakkoord of een volledige wapenstilstand voor de NAVO-top” in Ankara in juni volgend jaar. “Laten we hopen dat het niet zo lang hoeft te duren.”
De vredesonderhandelingen voor Oekraïne slepen al lang aan. Hoe dat komt, zie je in deze video:
Pokrovsk: Een strategisch stadje op de rand van de afgrond
Op de Russische staatstelevisie is te zien hoe Russische soldaten trots een vlag vasthouden in het centrum van Pokrovsk. Wanneer dat precies gebeurde, is onduidelijk. Van één foto kun je ook niet meteen opmaken of de hele stad nu veroverd is. Het Oekraïense leger zegt in ieder geval van niet. Zij claimen dat ze delen van het noorden van de stad nog steeds in handen hebben.
Volgens militaire deskundigen hebben de Russen het westen en zuiden wel onder controle, maar is de situatie daarbuiten nog steeds onzeker. Wat wél duidelijk is: het Russische leger heeft hier al maandenlang de overhand. Voor de oorlog woonden hier zo’n 60.000 mensen, nu is het een spookstad vol puin, kapotte gebouwen en landmijnen. Het is vooral een plek waar ontzettend veel levens zijn geëist. Hoewel niemand de exacte cijfers kent, wordt geschat dat er zeker tienduizenden Russen en duizenden Oekraïners zijn gesneuveld in de strijd om dit stadje.
Waarom is Pokrovsk zo belangrijk?
Pokrovsk is van groot strategisch belang vanwege zijn ligging en spoorverbindingen. Oekraïne gebruikt die spoorlijnen om troepen aan het front te bevoorraden. Rusland wil via Pokrovsk verder oprukken naar de laatste twee grote steden in de Donbas die het nog niet in handen heeft: Kramatorsk en Slovjansk.
De timing van de claim en de vredesgesprekken
Dat Rusland nu precies de verovering van Pokrovsk claimt, is volgens defensie-expert Patrick Bolder waarschijnlijk geen toeval. Het valt samen met de vredesonderhandelingen. Trumps speciale gezant Steve Witkoff is vandaag in Moskou om te praten over een einde aan de oorlog.
“Pokrovsk is nu echt onderdeel van de informatieoorlog rond die onderhandelingen met de Amerikanen”, zegt Bolder. “Als Moskou nu zegt: ‘we hebben Pokrovsk in handen’, dan kan het zijn dat de VS tegen Oekraïne zegt dat het snel moet instemmen met de bestaande vredesplannen. Trump is ook wel gevoelig voor dat soort vorderingen.”
Toch ziet ook hij dat Oekraïne het ontzettend zwaar heeft in Pokrovsk. “Het is een moeilijke situatie voor Oekraïne. De Russen zitten inmiddels al honderd dagen in die stad. Er was de afgelopen tijd erg veel mist, waardoor de Oekraïners niet met hun drones konden opereren en de Russen moeilijker konden worden tegengehouden.” Maar volgens hem is het nog lang niet beslist: “Oekraïne houdt ook nog stand in de stadjes ten oosten ervan, dus zo makkelijk is het niet voor de Russen om het erbij te trekken.”
Vredesplannen en propaganda
De VS en Rusland presenteerden vorige maand een 28-puntenplan, waarin vooral veel Russische eisen staan. Europa schrok hiervan, maar kwam al snel met een aangepaste versie, samen met Oekraïne. President Zelensky zegt dat het plan is ‘verfijnd’ en dat er garanties in staan om te voorkomen dat Rusland een toekomstig staakt-het-vuren zou schenden.
Ondertussen laat Poetin zich steeds nadrukkelijker zien. Er is bijvoorbeeld een foto verspreid waarop hij – in militair uniform – een commandopost zou bezoeken. Daar zou hij ter plekke te horen hebben gekregen dat Pokrovsk was ‘bevrijd’, zoals de Russen het noemen.
Volgens Oekraïne-correspondent Chris Colijn is dit pure propaganda. “Poetin wil het beeld in stand houden dat het Russische leger onoverwinnelijk is en dat uiteindelijk alle Russische eisen toch wel worden ingewilligd. Hij probeert zich sterk te tonen door in legerpak te staan, en te zeggen dat hij de oorlog niet zomaar gaat stoppen en een vredesdeal gaat tekenen.”
Colijn verwacht niet dat de gesprekken in Moskou snel tot iets concreets zullen leiden. “Het Amerikaanse doel lijkt vooral om snel vrede te sluiten, zodat de VS vervolgens handel kan drijven met zowel Rusland als Oekraïne. Maar op enig moment verwacht ik dat Rusland niet akkoord gaat met het vredesvoorstel. Misschien houden ze de schijn nog even op, maar de doelen van Rusland zijn niet veranderd.”
Henk (97) componeert al 83 jaar, maar niemand speelde zijn muziek ooit
Voor de 97-jarige Henk van der Vliet uit Roosendaal is muziek geen luxe of hobby. Het is zijn zuurstof. “Zonder muziek zou ik een ongelukkig mens zijn”, zegt hij terwijl zijn vingers zachtjes over de toetsen van zijn elektronische piano glijden. Henk is waarschijnlijk de oudst levende componist van Nederland en heeft nog altijd één vurige wens. Hij hoopt dat een muziekstuk van hem professioneel wordt uitgevoerd.
Henk is klein van stuk, maar zodra hij gaat spelen verandert zijn aanwezigheid. De kamer lijkt zich om hem heen te verzamelen. Klanken vloeien uit zijn handen alsof ze nog steeds weten wat ze moeten doen, ook al moeten zijn vingers soms even zoeken. “Het gaat allemaal wat trager”, zegt Henk nuchter. “Maar zolang ik nog kan spelen, ben ik gelukkig.”
Die eenvoud is typerend voor Henk. Hij componeert bijna al sinds mensenheugenis. “Vanaf mijn veertiende jaar, dus dat is 83 jaar geleden begonnen”, zegt hij glimlachend. “Mijn eerste werk schreef ik voor drie accordeons na een zomercursus. Daar kreeg ik les van iemand die écht onderlegd was en toen ging er een wereld voor me open.”
Die wereld heeft hij sindsdien nooit meer verlaten. Henk schreef inmiddels 162 composities, van kleine stukken tot een avondvullende opera: De Tol. Die opera is Henks’ trots, het is zijn levenswerk. Maar ‘De Tol’ heeft het grote publiek nooit bereikt. Want tot Henks’ verdriet is er zelfs nog nooit één van zijn stukken professioneel uitgevoerd. Geen orkest, ensemble of muziekgezelschap heeft er ooit een noot van gespeeld. En dat doet toch een beetje pijn.
“Je moet naam hebben in dit wereldje”, meent Henk. “En geld. Anders wordt het heel moeilijk om je muziek groots ten gehore te brengen.” Maar de wens blijft. “Componeren doe je niet voor jezelf”, legt de 97-jarige componist uit. “Je wil dat mensen het horen. Het zou daarom geweldig zijn als mijn opera nog eens ergens door professionele muzikanten wordt uitgevoerd. Of desnoods een deel ervan. Dát is waar ik nog echt op hoop voordat ik er straks niet meer ben.”
Het is deze wens waarvoor hij nog dagelijks achter de piano plaatsneemt. Niet uit gewoonte, maar uit liefde én verwachting. “Ik ben verslaafd aan muziek”, verklaart hij. “Zonder muziek zou ik een heel ongelukkige man zijn.” Henk vervolgt: “De vingers zijn soms eigenwijs en de concentratie brokkelt af. Maar ik speel nog altijd twee uur per dag. Langer houd ik niet meer vol. Maar dat is bij iedereen van mijn leeftijd wel zo. Ik heb er nog altijd veel plezier in, ook al gaat het niet meer zoals vroeger.”
Hoewel Bach zijn favoriete componist is, speelt Henk nog even een stukje van Beethoven. Maar na Für Elise wil hij toch afronden met eigen werk. “Ik had het liefst gehad dat iemand anders het zou spelen”, besluit hij als de laatste noot gespeeld is. “Als dat nog een keer gebeurt, is de cirkel van mijn leven rond.”
EO schrapt series en documentaires door geldgebrek
De bezuinigingen bij de publieke omroep gaan flink hakken in de programmering van de Evangelische Omroep (EO). Vanaf 2027 heeft de omroep een stuk minder te besteden aan programma’s over geloof. En dat is niet alles: ze stoppen ook helemaal met het maken van documentaires en fictieseries. Denk aan titels als De Joodse Raad, De Vuurwerkramp en de film De Terugreis – daar is straks gewoon geen geld meer voor.
Ook een bekende reisgenoot moet het ontgelden. Na volgend jaar komen er geen nieuwe afleveringen meer van Rail Away; alleen komend jaar worden er nog een paar opgenomen. En dan is er nog EO Metterdaad, dat al meer dan vijftig jaar en 53 seizoenen hulpverlening wereldwijd in beeld brengt. Dat programma dreigt nu ook van de buis te verdwijnen. De NPO geeft vanaf 2027 geen geld meer voor de productie. De EO noemt de missie van het programma essentieel en zoekt daarom hard naar manieren om het tóch voort te zetten. De stichting achter het programma blijft in elk geval bestaan om zich in te blijven zetten voor mensen die leven in onrecht, nood en armoede.
“Minder budget voor programma’s over het geloof raakt het hart van de EO,” zegt de omroep. EO-directeur Arjan Lock noemt het “de grootste pijn” die niet alleen collega’s treft, maar ook het publiek en iedereen die zich verbonden voelt met hun missie.
Niet alles verdwijnt. Televisieprogramma’s als De Verandering en Nederland Zingt blijven wel bestaan. Ook op NPO Radio 5 gaan dingen veranderen, maar hoe precies en wat dat betekent voor de EO-programma’s daar, is nog onduidelijk. Eerder werd al bekend dat het budget voor Enkeltje Verweggistan en Blauw Bloed vanaf 2026 wordt gehalveerd, dus daar gaat ook het een en ander veranderen. Hoeveel banen er bij de EO verdwijnen door deze bezuinigingen, is nog niet duidelijk.
