Recent Nieuws vrijdag 21 november, 2025 20:26
Nederland en Colombia slaan de handen ineen voor top over einde fossiel – maar BBB houdt zich op de achtergrond
Grote plannen in het klimaatwereldje: Nederland gaat samen met Colombia een internationale top organiseren om de afbouw van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en steenkool echt serieus te nemen. Dat heeft klimaatminister Sophie Hermans (VVD) aangekondigd tijdens de klimaattop in Brazilië, waar ze stond naast collega-ministers uit zowel rijke landen als opkomende economieën.
Onlangs was er al een groep van zo’n dertig landen die via een brief én een persmoment druk begon uit te oefenen op de organisatoren van de top. Hun boodschap? We moeten eindelijk eens concreet worden over hoe we fossiele brandstoffen – de grootste boosdoener achter klimaatverandering – langzaam maar zeker aan de kant schuiven. Veel landen zwijgen daar nog liever over, maar deze coalitie durft het aan. En hoewel Colombia de leiding heeft, speelt Nederland een flinke rol.
Het idee is om volgende maand een echte routekaart te maken: welke stappen moeten landen nou eigenlijk zetten om minder afhankelijk te worden van fossiele energie? In een gesprek met de NOS legt Hermans uit: “We hebben er jaren over gepraat. Nu zeggen we: laten we gewoon gaan zitten en kijken wat nodig is om dit voor elkaar te krijgen.”
Toch valt het bij sommigen op dat Nederland juist niet bekendstaat als klimaatvoorhoede. Hermans zelf wordt niet gezien als een groene tijger, en het afgelopen jaar zijn tal van klimaatmaatregelen teruggedraaid of verslapt. Denk aan meer gasboringen onder de Noordzee – omdat Nederland nog steeds op gas zit – of het weer invoeren van de IKC-subsidie voor fossiele industrieën. In het verkiezingsprogramma van de VVD was fossiel nauwelijks een onderwerp. De enige noot? “We helpen de industrie te verduurzamen om minder afhankelijk te zijn van onvrije landen.” Meer was er niet.
En dan is er natuurlijk de BBB, coalitiepartner in het kabinet. Zij zijn allesbehalve enthousiast. Volgens Tweede Kamerlid Henk Vermeer heeft Nederland “nog jaren fossiel nodig”. En hij vindt dat we eerst onze eigen problemen moeten oplossen. “Bedrijven kunnen nu al niet vergroenen door netcongestie. Organiseer liever een top in Nederland om hierover te praten.”
Toen de NOS vroeg of de BBB wist wat Nederland van plan was, reageerde Hermans rustig: “Ze weten dat ik hier ben, ze weten van de afspraken uit Parijs, en in ons regeerakkoord staat dat we daaraan vasthouden. Dit is gewoon invulling geven aan die beloften.”
De plannen voor de top – die volgend jaar in april in Colombia moet plaatsvinden – werden met applaus ontvangen. Niet alleen door andere landen, maar ook door activisten en vertegenwoordigers van kwetsbare eilanden. Vanuatu en Tuvalu lieten zich horen na een minutenlang staande ovatie: “We zijn hier voor een duidelijke route, maar het huidige tekstontwerp noemt het probleem niet eens”, zei de leider van de Tuvalu-delegatie. “Dertig jaar klimaattoppen, en dit proces faalt nog steeds.”
Opvallend genoeg staan ook grote economieën achter het initiatief – zoals Nederland en Australië, dat nota bene een enorme steenkoolsector heeft. Of dat straks een bron van spanning wordt? Daar zullen we in april pas achter komen.
Waarom sommige automobilisten maar niet leren: zelfoverschatting speelt grote rol
Stel je voor: je wordt al 21 keer gepakt terwijl je zonder geldig rijbewijs achter het stuur zit. Of je beld 31 keer tijdens het rijden – en dat alleen al in Utrecht. Het klinkt als een slechte grap, maar voor sommige automobilisten is dit gewoon dagelijkse realiteit.
Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen kijkt er met lede ogen naar. Hij ziet hoe bepaalde bestuurders keer op keer dezelfde fouten blijven maken, ondanks de hoge prijs die ze ervoor betalen. Zo betaalde één man al tussen de 9.000 en 10.000 euro aan boetes alleen al voor het bellen tijdens het rijden. En dan hebben we het nog niet eens over de man uit Roosendaal die woensdag crashte na een wilde vlucht voor de politie. Diezelfde kerel werd in de afgelopen zeven jaar maar liefst 21 keer betrapt op rijden zonder rijbewijs.
De sancties zijn streng: 370 euro boete bij de eerste keer. Bij de tweede keer is dat al 500 euro én moet je voor de rechter verschijnen om uit te leggen waarom je weer zonder papieren onderweg was. De derde keer? Dan wacht een nog zwaardere straf, tot wel zes maanden cel. “Dat is voor mensen die er echt een potje van maken,” aldus verkeersofficier Achilles Damen. “Ze zeggen vaak: ‘Ik maak mijn eigen keuzes.’ Nou, dan is dit het gevolg. En in ieder geval kunnen ze zo een tijdje niet weer de fout ingaan.”
Maar wat drijft mensen ertoe om telkens weer tegen dezelfde regels in te gaan? “Voor die man bij Roosendaal kan ik niet spreken, want ik ken zijn zaak niet,” zegt Damen. “Maar bij veel anderen zie je dat ze gewoon ongevoelig zijn voor straffen. Ze denken: ik zit de straf wel uit, en daarna ga ik gewoon weer door.”
Tertoolen ziet het ook vaak: mensen lijken bijna immuun voor bestraffing. Op een cursus voor dronken rijders ontmoette hij ooit een man die dronken door een reclamebord heen had gereden. Zijn auto was total loss, hij moest het bord vergoeden, een flinke boete betalen, de cursus bekostigen én zijn vrije dagen opnemen. Toch verklaarde hij ronduit: “Ja, ik stap gewoon weer dronken in de auto. Ik moet toch naar huis?”
Wat speelt er dan in hun hoofd? Volgens Tertoolen draait het vaak om zelfoverschatting. “Veel mensen vinden zichzelf gewoon een superbestuurder. Ze denken: ik red me wel, ik heb alles onder controle.”
Damen herkent dat patroon. “Je ziet het ook bij snelle jongens die veel te hard rijden. Ze zeggen trots: ‘Ik kan goed rijden.’ Maar ik wijs ze dan op de risico’s. Al 10 km/u te hard in de bebouwde kom kan al fatale gevolgen hebben.” En als zo’n persoon dan ook nog eens onverzekerd rijdt? Dan wordt het nog gevaarlijker – zeker voor eventuele slachtoffers.
Er zijn ook bestuurders die gewoon geen respect hebben voor de wet. “Die leven volgens hun eigen regels,” zegt Tertoolen. “Politie of justitie? Daar hebben ze lak aan.”
Kan familie er iets aan doen? Helaas niet echt. “Mensen luisteren dan niet naar hun dierbaren,” vreest Tertoolen. “En soms komt de hele familie juist in opstand omdat iemand weer is opgepakt.”
Tot slot benadrukt verkeersofficier Damen nogmaals het gevaar van rijden zonder rijbewijs. “Oké, misschien kun je wel redelijk autorijden. Maar als je officieel geen papieren hebt, dan ben je nooit getraind voor lastige situaties. En dan kan het snel misgaan.”
Meer kindermishandeling in Brabant: ‘Geweld hoort nergens thuis’
Het aantal meldingen van kindermishandeling in Brabant loopt helaas op. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). En terwijl we deze week de Week tegen de Kindermishandeling vieren, is de boodschap duidelijk: let goed op en kijk niet weg.
De afgelopen jaren zien we een stijgende lijn. In 2023 werden er 295 bevestigde gevallen geteld, in 2024 waren dat er al 315. En dit jaar? Nog eens meer. Alleen in de eerste zes maanden van 2025 zijn er maar liefst 210 gevallen geregistreerd – tegenover 165 in dezelfde periode van vorig jaar.
Wat zit daarachter? Volgens Peter Kok, zorgwethouder uit Tilburg, kan het door meerdere dingen komen. “Het kan zijn dat mensen gewoon beter opletten en sneller durven melden. Maar het kan ook betekenen dat er écht meer geweld is, omdat gezinnen onder druk staan – denk aan geldzorgen of woonproblemen.”
Ook schaamte speelt een rol. Veel ouders zoeken pas hulp als de situatie echt uit de hand loopt. Daarom is het belangrijk dat signalen eerder worden opgepakt. “Hoe eerder, hoe beter”, zegt Kok. “Zo voorkomen we dat geweld escaleret.”
Filomena: een veilige plek om terecht te kunnen
Sinds 1 oktober is er in Tilburg een nieuwe plek waar mensen zonder afspraak terechtkunnen als ze met kindermishandeling, huiselijk of seksueel geweld worstelen: Filomena Hart van Brabant. Het idee komt oorspronkelijk uit Rotterdam, maar verspreidt zich nu over Nederland.
“Ons uitgangspunt is simpel: geweld hoort nergens thuis”, benadrukt Kok. “En die boodschap moeten we blijven herhalen. De verhalen van melders en omstanders laten elke keer weer zien dat wij hier continu aandacht voor moeten hebben.”
Bij Filomena kun je gewoon binnenlopen – anoniem, zonder papieren of verwijzing. Binnen wordt je warm ontvangen. Er wordt geluisterd, zonder oordeel. En samen wordt gekeken wat nodig is: veiligheid, zorg, politie, steun.
“Je bepaalt zelf hoe snel je vooruit wilt”, legt Kok uit. “Wij schakelen pas in met partners als dat bij jou past. Zo vallen mensen niet tussen wal en schip.”
Samenwerking onder één dak
Filomena werkt samen met Veilig Thuis, het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, de politie en het Centrum Seksueel Geweld. Door alles onder één dak te bundelen, kan er direct geholpen worden – en dat maakt verschil.
“We zijn een team van krachten die samen optimaal ondersteunen”, zegt Kok. “Het gaat erom dat iemand eindelijk wordt gehoord, veilig is en de juiste hulp krijgt. Op zijn of haar eigen tempo.”
Broers vinden zeldzame Superman-strip in kelder van overleden moeder – levert miljoenen op
Het klinkt als iets uit een stripverhaal zelf: drie broers vinden in de kelder van hun overleden moeder een verborgen schat die miljoenen waard blijkt te zijn. En het gaat niet om goud of sieraden, maar om een extreem zeldzaam stripboek uit 1939.
Volgens CNN werd het iconische exemplaar destijds voor slechts 10 cent verkocht – vandaag de dag is het waarde onvoorstelbaar gestegen. Het boek lag verstopt in een kartonnen doos, beschermd door oude kranten, maar verkeerde verrassend goed in conditie. Dat speelde een grote rol bij de uiteindelijke verkoopprijs, die uitkwam op een flinke meevaller.
De ontdekking gebeurde rond kerst vorig jaar, nadat hun moeder was overleden. Hoewel ze nooit hadden gezien hoe de collectie eruitzag, herinneren de broers zich dat hun moeder wel eens liet vallen dat ze ‘een paar waardevolle strips’ had liggen. Zij en haar broer hadden de verzameling ooit samen aangelegd. Omdat haar broer geen eigen kinderen had, ging de erfenis uiteindelijk naar de drie zonen.
Een van de broers vertelde kortweg dat ze in hun jeugd financieel niet veel hadden, maar dat de stripboeken altijd een soort ‘toevlucht’ waren. “We hadden elkaar, en onze gemeenschappelijke liefde voor strips.”
Het vorige record stond op naam van Action Comics No. 1 – hetzelfde nummer trouwens – dat vorig jaar voor 6 miljoen dollar onder het hamertje ging. Deze nieuwe verkoop lijkt die prijs nog te hebben overtroffen, wat collectors wereldwijd opnieuw doet dromen van verborgen schatten in oude kelders.
Nederland en Colombia slaan de handen ineen voor een wereld zonder fossiele brandstoffen
Nederland zet samen met Colombia een grote stap in de strijd tegen klimaatverandering: de twee landen gaan gezamenlijk een internationale top organiseren over het geleidelijk stoppen met olie, gas en steenkool. Dat heeft klimaatminister Sophie Hermans aangekondigd tijdens de klimaattop in Brazilië, waar ze stond naast collega’s uit zowel rijke als opkomende economieën.
De conferentie moet helpen om duidelijk te maken hoe landen hun verbruik van fossiele brandstoffen kunnen terugdringen – die trouwens de grootste boosdoener zijn achter de opwarming van de aarde. Terwijl veel landen nog altijd huiverig zijn om dit onderwerp hardop aan te pakken, durft deze groep van zo’n dertig landen wél actie te eisen. Via een gezamenlijke brief én een persmoment proberen ze druk te zetten op de organisatoren van de klimaattop om concrete afspraken over het einde van fossiel te laten opnemen in de slottekst.
Colombia staat aan het roer van deze beweging, maar Nederland speelt een opvallend prominente rol. Een woordvoerder van minister Hermans legt uit dat de komende top – gepland voor april volgend jaar in Colombia – moet uitwerken hoe de transitie van fossiele brandstoffen in de praktijk kan worden ingevuld. En het nieuws werd enthousiast onthaald: er klonk luid gejuich, minutenlang applaus, en vooral ook oproepen tot actie vanuit kwetsbare landen.
Vertegenwoordigers van eilandstaten zoals Vanuatu en Tuvalu, die direct te maken hebben met stijgende zeespiegels, gaven een krachtige speech. “We zijn hier niet gekomen voor mooie woorden, maar voor een echte routekaart”, zei de leider van de Tuvalu-delegatie. “Na dertig jaar klimaattoppen zien we nog steeds geen doorbraak. Dit proces faalt.”
Het is dan ook opvallend dat juist Nederland nu zo’n voortrekkersrol inneemt. Het huidige kabinet-Schoof wil juist méér gas winnen uit de Noordzee, zolang het land nog op fossiel draait. Minister Hermans staat bovendien niet bekend als een ijverige klimaatvoorvechtster. Het afgelopen jaar zijn tal van klimaatinitiatieven geschrapt of afgezwakt, en zelfs de subsidie voor fossiele industrie (het IKC) is weer ingevoerd.
Ook in het verkiezingsprogramma van de VVD was fossiel amper een thema: “We helpen de industrie te verduurzamen om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen uit onvrije landen” – dat was het wel zo’n beetje. En binnen de coalitie heerst twijfel. De BBB laat via de NOS weten niets te zien in het Colombiaanse plan. “We hebben nog jarenlang fossiele brandstoffen nodig”, zegt Kamerlid Henk Vermeer. “Onze bedrijven kunnen niet zomaar duurzaam worden, want het net zit al overbelast. Organiseer liever een top in Nederland om onze eigen problemen op te lossen.”
Na de val van Al-Fasher: front in Soedan schuift verder op – en de situatie wordt nóg erger
De oorlog in Soedan is nog lang niet voorbij – integendeel. Sinds de zware nederlaag in Al-Fasher zijn nieuwe steden in het vizier van gewapende groepen, en het gevecht verspreidt zich steeds verder. Het front schuift langzaam maar zeker op naar het oosten, richting de hoofdstad Khartoem. En dat zorgt bij veel mensen voor grote onrust.
“Niemand is nog veilig in Soedan”, zegt Mohamed Osman, een expert op het gebied van Soedan bij Human Rights Watch. “Zelfs in Khartoem kun je niet zeggen dat je buiten gevaar bent. Alles kan gebeuren.”
Al-Fasher viel een paar weken geleden na maandenlang verzet. Wat volgde was een ware nachtmerrie: massale moorden, ontvoeringen en seksueel geweld. Getuigen en mensenrechtenorganisaties spreken van gruwelijke misdaden die nog altijd doorgaan. Volgens de VN vluchtten bijna 100.000 mensen uit de stad – velen werden zelfs doodgeschoten tijdens hun vlucht.
Nu lijkt El Obeid, de hoofdstad van Noord-Kordofan, het volgende doelwit te worden. Op dit moment houdt het Soedanese leger daar nog stand, maar de Rapid Support Forces (RSF) komen dichterbij. Ze voeren al droneaanvallen uit op afstand. Deskundigen vrezen dat El Obeid hetzelfde lot zal ondergaan als Al-Fasher.
In West- en Zuid-Kordofan woedt de strijd ook. Beide kampen – het regeringsleger én de RSF – beweren overwinningen te boeken. Maar wat zeker is: tienduizenden burgers moeten opnieuw hun huizen verlaten om aan het geweld te ontsnappen.
“Het probleem is dat we niet alles weten”, legt Osman uit. “Internet en telefoonverbindingen zijn grotendeels afgesloten in die gebieden. We zien de grote lijnen, maar missen de details.”
En dan is er nog Khartoem. Daar begon de oorlog ruim 2,5 jaar geleden. Een paar maanden terug wist het leger de controle terug te pakken – maar hoe lang dat duurt, is de vraag. De RSF komt steeds dichterbij, en bewoners van bedreigde dorpen en steden weten maar al te goed wat hen te wachten staat: vernieling, geweld, dood.
Tom Fletcher, de topman humanitaire zaken bij de VN, noemde Al-Fasher onlangs een ‘hel op aarde’. Hij beschreef Darfur als het epicentrum van menselijk lijden in de wereld. En de Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt voor een explosieve toename van honger en cholera – meer dan 3500 mensen zijn er al aan overleden.
Ook al wordt er nu iets meer aandacht besteed aan de ‘vergeten oorlog’, zoals de strijd in Soedan vaak wordt genoemd, concrete actie blijft schaars. Sinds een tijdje proberen de VS, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte – samen het ‘kwartet’ genoemd – een staakt-het-vuren te forceren. Maar tot nu toe zonder succes.
Afgelopen woensdag beloofde president Trump tijdens een ontmoeting met de Saudische kroonprins Bin Salman dat hij zich zou inzetten voor een einde aan het conflict. Mooie woorden – maar een einde is nog nergens in zicht.
Mohamed Osman roept de internationale gemeenschap op om druk te zetten op landen die indirect of direct betrokken zijn bij de oorlog. Zo steunt de VAE de RSF met wapens, geld en huurlingen – en profiteert daar flink van, onder andere via goudhandel.
Intussen gaat het alleen maar slechter. Artsen, hulpverleners en vrijwilligers worden aangevallen. Winkels en restaurants worden platgebrand. Humanitaire goederen worden gestolen of geblokkeerd.
En dan is er nog het enorme probleem van straffeloosheid. Strijders filmen zichzelf soms tijdens hun misdaden – alsof het niets is. “Er moet gerechtigheid komen”, zegt Osman. “Genoeg is genoeg. Zolang niemand wordt aangepakt, gaat dit gewoon door.”
Correspondent Elles van Gelder was begin deze maand in Khartoem. Ze sprak met mensen die waren teruggekeerd naar een stad vol puin en herinneringen. Haar indringende verslag laat zien hoe hard de realiteit is voor wie probeert verder te leven in een land dat in brand staat.
