Recent Nieuws donderdag 20 november, 2025 20:25
Podcast De Dag viert 2000e aflevering met politieke interviews
We hebben vandaag een feestje te vieren! Onze podcast De Dag bereikt namelijk een enorme mijlpaal: de 2000e aflevering. En dat vieren we niet alleen – we hebben er een speciale live-uitzending van gemaakt samen met studenten journalistiek van de Hogeschool Utrecht.
In deze jubileumaflevering gaan we dieper in op het politieke interview, misschien wel het lastigste type interview dat er bestaat. We hebben twee topjournalisten uitgenodigd: Nouschka van der Meijden van de NOS en Floor Bremer van RTL Nieuws. Zij delen hun ervaringen met het interviewen van politici in Den Haag.
De uitdagingen van politiek interviewen
Het werk van politiek verslaggevers wordt steeds moeilijker. Ze staan met steeds meer camera’s en journalisten politici op te wachten, vaak allemaal met dezelfde vraag. En de politici zelf? Die staan steeds vaker ‘geharnast’ voor de camera dankzij uitgebreide mediatraining. De grote vraag is: hoe doorbreek je dat harnas? Hoe krijg je een écht gesprek in plaats van een voorgekauwd antwoord?
Inspiratiebronnen van de experts
Beide journalisten delen ook hun grote voorbeelden. Voor Floor Bremer is dat Tim Russert, de legendarische presentator van het Amerikaanse programma Meet the Press. Nouschka van der Meijden kijkt met veel weemoed terug naar de interviews van Ischa Meijer, die onvoorbereid een echt gesprek durfde te voeren met politici – iets wat tegenwoordig helaas zeldzaam is geworden.
Meer weten? Luister deze speciale jubileumaflevering hier terug. Vind je het leuk? Vergeet je dan niet te abonneren!
Over onze podcasts:
– De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één nieuwsonderwerp
– Lang verhaal kort: dagelijks rond vijven één onderwerp in 5 minuten
– NOS op 3: helpt je het nieuws beter te volgen
– Met het Oog op Morgen: dagelijks nieuwsoverzicht en journalistieke interviews
– Het Beste uit het Oog: zaterdagselectie van de mooiste gesprekken
– De Stemming van Vullings en De Rooy: wekelijkse politieke terugblik
– Jeugdjournaal-podcast: wekelijkse antwoorden op vragen van kinderen
Bekijk origineel artikel
“`html
Buurtwinkel Moerdijk in zwaar weer: ‘We kunnen geen kant meer op’
Andrea Tolenaars heeft de hele nacht wakker gelegen. Als eigenaresse van buurtwinkel Het Winkelmandje in Moerdijk is ze de enige supermarkt van betekenis voor veel dorpsbewoners. Maar sinds de gemeenteraad gisteravond besloot dat het hele dorp tegen de vlakte gaat, maakt ze zich enorme zorgen over wat er komen gaat. “Op elke andere locatie zijn we gedoemd om failliet te gaan,” vertelt ze met een zucht.
Grimmige sfeer in het dorp
In de buurtwinkel in Moerdijk is het donderdagochtend opvallend stil. “De sfeer is erg gespannen,” zegt Andrea. “Niemand durft naar buiten, ik zie maar weinig mensen. Ze zijn bang voor alle cameraploegen die hier vandaag naartoe zullen komen, want iedereen is echt ontzettend verdrietig.”
Ze heeft de raadsvergadering woensdagavond via de livestream gevolgd. Toen viel het besluit: Moerdijk zal op termijn verdwijnen. Het dorp moet plaatsmaken voor industrie en de 1130 inwoners kunnen hier straks niet meer wonen.
Toekomst vol onzekerheid
“Ik ben opgestaan met bonzende hoofdpijn,” vertelt Andrea. “Het is hartverscheurend. Wij betekenen hier nu zoveel voor de gemeenschap, maar straks kunnen we nergens meer heen. We kunnen niet in Zevenbergen naast een Jumbo, Lidl of Dirk gaan zitten. Dan zijn we als klein buurtwinkeltje ten dode opgeschreven.”
Ook op straat hangt een gelaten sfeer. Marjon Hoedt vertelt dat zij en haar moeder hun hele leven al in Moerdijk wonen. “Ik snap ook dat er te veel industrie komt en dat dit besluit ooit genomen moest worden. Maar het heeft meer impact dan we dachten.”
Emoties lopen hoog op
Moeder Coby krijgt tranen in haar ogen. “We hebben een paar jaar geleden een seniorenwoning gekocht, met het idee om hier te blijven. We willen helemaal niet weg.”
Toch blijft Marjon realistisch. “Of je nu protesteert of niet, het gaat toch gebeuren. Maar dan moeten ze wel goed voor ons zorgen,” zegt ze. “Mijn ouders wonen nu dichtbij en hebben zorg nodig. Ik hoop dus dat we wel samen kunnen verhuizen.”
Financiële zorgen
De gemeenteraad beloofde woensdagavond dat bewoners de volledige taxatiewaarde voor hun huizen krijgen, in plaats van de eerder aangehouden 95 procent. Maar voor de bewoners is dat geen troost.
“Wij kunnen nooit hetzelfde terugkopen in Zevenbergschenhoek wat we nu hebben,” zegt Andrea. Ook zij zou het liefst zien dat alles bij het oude blijft, maar beseft dat dat geen optie meer is. “We hebben denk ik geen poot om op te staan. Maar we moeten wel vechten om niet voor een schijntje te worden uitgekocht. De gemeente heeft geen enkel scenario klaarliggen, dus ik heb geen idee hoe onze financiële toekomst eruitziet,” zegt ze met moeite. “Het komt vast wel goed, maar dat gaat met veel gedoe. Want ze gaan ons echt geen miljoen geven.”
“`
Meer dan twee ouders: VVD wil wettelijke erkenning voor moderne gezinnen
Steeds meer kinderen groeien op in gezinnen met meer dan twee ouders. Denk aan twee mannen en een vrouw die samen voor een kind zorgen, of een homostel en een lesbisch stel die samen een gezin vormen. Toch erkent de wet momenteel maar maximaal twee ouders. Dit levert dagelijks praktische problemen op. Als een kind in het ziekenhuis ligt, heeft de niet-juridische ouder geen zeggenschap. Ook kan die ouder het kind niet zomaar meenemen op vakantie naar het buitenland, en heeft geen recht op wettelijk ouderschapsverlof.
Al bijna tien jaar wordt in Den Haag gesproken over een wettelijke regeling. Een staatscommissie deed hier al een oproep voor in 2016. Sindsdien zijn er wel voorstellen geweest, maar een echte wet kwam er nooit. Vooral christelijke en conservatief-rechtse partijen hebben bezwaren. Daarom komt de VVD nu met een eigen wetsvoorstel.
VVD-Kamerlid Ingrid Michon legt uit: “Er is wel eens een voorstel geweest om gezag met meer mensen te delen, maar het idee om wettelijk vast te leggen dat een kind drie of vier ouders kan hebben, is nooit van de grond gekomen. Daarom kom ik nu met een initiatiefwet.” In het voorstel staat dat kinderen maximaal vier ouders mogen hebben, die samen maximaal twee huishoudens vormen. Afspraken hierover moeten vóór de zwangerschap worden gemaakt en worden goedgekeurd door een rechter.
Gezinnen zoals dat van Peter, Jason en Rosine, die samen de 1-jarige Finn opvoeden, zouden hier baat bij hebben. Michon benadrukt: “Deze wet sluit aan bij de praktijk. Er zijn gewoon gezinnen waar kinderen met meer ouders opgroeien, en die hebben nu geen juridische zekerheid. Dat is ook voor het kind niet goed. Onderzoeken laten al jaren zien dat we dit beter moeten regelen.”
De wet zou niet met terugwerkende kracht gelden, dus alleen voor nieuwe gezinnen. Michon zegt hierover: “We kunnen tijdens de behandeling in de Kamer bekijken hoe we dit ook voor bestaande gezinnen kunnen regelen. Maar eerst moet er een basiswet komen.”
Er zijn geen precieze cijfers over hoeveel meeroudergezinnen Nederland telt. Uit een brief van oud-staatssecretaris Struyken (NSC) blijkt dat naar schatting 110.000 tot 150.000 gezinnen met meer dan twee ouders een kind opvoeden. Hij baseert zich op een WODC-rapport uit 2023. Hiervan zijn ongeveer 1.700 tot 9.200 gezinnen die vanaf de geboorte voor een meeroudergezin kiezen, vaak gezinnen met ouders van hetzelfde geslacht.
Het demissionaire kabinet besloot in maart geen wetsvoorstel in te dienen voor meerouderschap. Struyken erkende dat onderzoek aantoont dat juridische vastlegging in het belang van het kind is, maar vond het te duur en te belastend voor uitvoeringsorganisaties.
Nu kunnen burgers en instanties eerst online reageren op het VVD-voorstel. Daarna gaat het naar de Raad van State, en vervolgens behandelt de Tweede Kamer het. De VVD hoopt op een meerderheid in de nieuwe Tweede Kamer. Michon: “In het regenboogstembusakkoord van COC kreeg het plan steun van GL-PvdA, D66, CDA, SP, PvdD en Volt.”
Van oude hulpdienstmaterialen naar unieke tassen
In een Tilburgse werkplaats vol met afgedankte uniformen, brandweerslangen en andere materialen van hulpdiensten is Janine Nieuwkoop (59) dagelijks creatief bezig. Bij Remade Industry geeft ze met veel passie oude spullen een nieuw leven. Alles wat ze gebruikt heeft ooit dienstgedaan bij politie, brandweer of ambulance. Wat extra bijzonder is: een deel van de opbrengst gaat naar goede doelen.
“Wij maken nieuwe producten die niet alleen duurzaam zijn, maar ook een verhaal met zich meedragen,” vertelt Janine. Ze wijst trots naar een grote tafel vol materialen die volgens haar perfect zijn voor hergebruik. “Hier hebben we al 80.000 kilo aan kleding en 50 kilometer brandweerslangen verwerkt. Het zijn zulke degelijke en mooie materialen, het zou zonde zijn om die weg te gooien.”
Creatief hergebruik in de praktijk
Van binnenkomende brandweerslangen maakt Janine brillenkokers, riemen en sleutelhangers. Ook de grote stapels jassen van hulpdiensten krijgen een tweede leven. In het magazijn staan verschillende toilettassen klaar, sommige voorzien van een badge van de eerste hulp of politie.
Janine pakt een grotere tas op: “Dit is bijvoorbeeld een hele toffe shopper gemaakt van een brandweerslang.” De missie van Remade Industry is duidelijk: waardevolle materialen hoeven niet vernietigd te worden. “Het kost veel geld en is slecht voor het milieu,” legt Janine uit.
Hoe het allemaal begon
Het startpunt was een bijzondere vraag. “Een tijdje geleden vroeg de dochter van een brandweerman, die afscheid nam, of ik van zijn pak een tas kon maken. Wat begon als één tas, groeide al snel uit tot iets veel groters.”
In 2016 kreeg het project een onverwachte boost. Janine deed mee aan een wedstrijd waarbij overheidsinstanties zochten naar een alternatief voor het vernietigen van bluspakken. “We wonnen toen driehonderd bluspakken, dus toen konden we direct aan de slag.”
Meer dan alleen duurzaamheid
“Voor ons gaat hergebruik verder dan alleen duurzaamheid,” benadrukt Janine. “Onze helden van brandweer, ambulance en politie zijn trots op hun werk. Voor hen is het supercool om van hun oude pak, vol herinneringen, een tas te hebben die ze dagelijks kunnen gebruiken.”
Hoewel de meeste producten worden gekocht door mensen uit de hulpdiensten, trekt Remade Industry ook een breder publiek. “We hebben bijvoorbeeld hele mooie damestassen gemaakt van zwarte leren jassen van de politie. Dat zijn neutrale, mooie tassen en het idee dat ze van hergebruikt materiaal zijn gemaakt, spreekt veel mensen aan.”
Een goed doel
Bovendien gaat een deel van de opbrengst naar goede doelen zoals de Brandwondenstichting en Stichting Ambulance Wens. “We zijn heel trots dat we ze regelmatig een donatie kunnen schenken.”
Emotionele opdrachten
Sommige opdrachten blijven Janine bij. “Een man die motor reed, was verongelukt. Ik heb voor zijn vrouw en dochters tassen gemaakt. Toen ze die kwamen ophalen moesten ze huilen, en ik ook. Het is zo bijzonder dat je van iets verdrietigs toch iets blijvends kunt maken.”
Toekomstdromen
En de toekomst? Janine droomt groot en wil dit werk ook in het buitenland gaan doen. “In België heb je natuurlijk ook brandweer, ambulance en defensie met mooie materialen. Daar wil ik zo snel mogelijk mee aan de slag.”
Schrijfniveau middelbare scholieren blijft achter
Wist je dat maar liefst 17% van de middelbare scholieren aan het einde van de tweede klas nog steeds niet op het juiste schrijfniveau zit? Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van de onderwijsinspectie. Deze leerlingen kunnen dan nog geen eenvoudige verhalen of berichten schrijven.
Vooral op het vmbo-basis en -kader is het probleem groot: daar haalt 40% van de leerlingen niet het niveau dat eigenlijk al aan het einde van groep 8 gehaald zou moeten zijn. Op de gemengde en theoretische leerweg van het vmbo is dat 18%, en op havo/vwo 4%.
De inspectie maakt zich zorgen: “Dit zijn tienduizenden leerlingen met risico op laaggeletterdheid,” zeggen ze. Het past bij het beeld dat de basisvaardigheden in het onderwijs achteruitgaan in de onderbouw van de middelbare school.
Dit is de eerste keer dat de inspectie zo’n groot onderzoek doet naar schrijven op middelbare scholen. “We zijn bezorgd, maar niet verrast,” vertelt inspecteur Matthijs van den Berg. “We zagen dit ook al bij lezen en rekenen.”
Uit het onderzoek blijkt ook dat er in de Nederlandse les vaak te weinig tijd is voor schrijfvaardigheid. Docenten geven aan dat ze maar ongeveer een half uur per week besteden aan schrijven en schrijfvaardigheid verbeteren, terwijl er ook aandacht moet zijn voor begrijpend lezen en grammatica.
Volgens het rapport is het belangrijk dat niet alleen bij Nederlands, maar ook bij andere vakken meer aandacht komt voor schrijven. “Schrijven is een basisvaardigheid die je je hele leven nodig hebt,” benadrukt Van den Berg. “Als dat niet goed gaat, kun je daar je hele leven last van houden.” Denk maar aan een vervolgopleiding of het schrijven van een goede sollicitatiebrief.
Valse facturen en nepfoto’s: zo misbruiken oplichters AI voor verzekeringsfraude
Slimme trucs met AI bij verzekeringsfraude
Stel je voor: je verzint iets en kunstmatige intelligentie maakt het voor je. Oplichters gebruiken AI om bestaande BSN-nummers te combineren met verzonnen identiteiten en een fictieve kredietgeschiedenis om zo verzekeringen aan te vragen. Ze maken deepfake-video’s of AI-gegenereerde spraakberichten om verzekeringsmedewerkers om de tuin te leiden en gevoelige bedrijfsinformatie te ontfutselen. Of ze creëren overtuigende nepfacturen en gemanipuleerde foto’s van autoschade.
Toename van fraudegevallen
Het Verbond van Verzekeraars ontdekte vorig jaar maar liefst 9.070 gevallen van fraude – dat zijn ongeveer 25 gevallen per dag! Het aantal is met zo’n 1.000 gevallen toegenomen ten opzichte van 2023. Door het ontdekken van deze fraudegevallen is maar liefst 95,6 miljoen euro bespaard. Het Verbond vermoedt dat de toename van fraude te maken heeft met de opmars van AI.
Geheimhouding om criminelen niet slimmer te maken
Bij navraag blijkt dat verzekeraars hun kaarten dicht tegen de borst houden als het gaat om welke fraude ze precies tegenkomen. “We willen potentiële criminelen niet wijzer maken,” aldus woordvoerder Elias van Hees van het Verbond voor Verzekeraars. De enige voorbeelden die ze wel noemen zijn een claim voor een dure Cartier zonnebril met een door AI gemaakte factuur, en een AI-gegenereerd spraakbericht aan een verzekeringsmedewerker. Dat bericht zou zo overtuigend hebben geklonken dat het leek alsof het van een directielid afkomstig was, met als doel interne informatie te achterhalen.
Waarschuwing voor nieuwe vormen van fraude
Voor deze laatste vorm van fraude – het aftroggelen van gevoelige bedrijfsinfo door je voor te doen als collega – waarschuwt het Verbond expliciet in een nieuwe beleidsvisie. “Iedereen die bij een verzekeraar werkt, moet zich realiseren dat hij op elk moment te maken kan krijgen met geraffineerde pogingen van kwaadwillenden via individueel mail-, app- of belverkeer,” aldus het Verbond.
Samenwerking tussen verzekeraars
Om fraude te voorkomen delen verzekeraars steeds meer informatie met elkaar. Zo kunnen ze bewezen fraudeurs in een gezamenlijk waarschuwingssysteem plaatsen. Dat is vorig jaar 3567 keer gebeurd. Verzekeraars kunnen ook de polis beëindigen, de kosten voor onderzoek op de fraudeur verhalen, of aangifte doen bij de politie.
AI als wapen tegen fraude
Kunstmatige intelligentie wordt door verzekeraars ook juist ingezet om fraude op te sporen, bijvoorbeeld door ongewoon gedrag te detecteren, zoals veel aanvragen in korte tijd. Of om deepfakes te herkennen. Ook het vragen om meerdere foto’s van schade kan nepclaims filteren, omdat het nog lastig is om de juiste AI-foto’s te genereren vanuit verschillende hoeken, vertelt woordvoerder Van Hees van het Verbond.
Oproep tot alertheid
Het Verbond roept medewerkers op om in ‘actiestand’ te komen. Zij moeten over de juiste kennis beschikken om manipulatie te herkennen en het eerste alarm te slaan als er iets niet in de haak lijkt. “Het menselijke ‘niet-pluis-gevoel’ is niet zomaar door technische middelen te vervangen,” aldus de organisatie.
