Recent Nieuws zondag 26 oktober, 2025 07:37
Klimaat belangrijk, maar niet het allerbelangrijkst voor kiezers
Zondagmiddag is Den Haag het middelpunt van een grote klimaatmars, vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen. De organisatoren vinden dat zowel de media als politieke partijen tijdens de verkiezingscampagne te weinig aandacht hebben besteed aan het klimaat. Met deze mars hopen ze het onderwerp weer in de schijnwerpers te zetten. Maar wat denken kiezers er zelf eigenlijk van? Uit opinieonderzoek blijkt: Nederlanders vinden het klimaat wel degelijk belangrijk, maar noemen het steeds minder vaak als écht groot maatschappelijk probleem.
“Als je mensen vraagt hoe belangrijk ze klimaatbeleid vinden, dan ligt dat al jaren behoorlijk hoog”, vertelt Yvonne de Kluizenaar van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Volgens haar vindt ruim driekwart van de Nederlanders de klimaatzaak minstens ‘enigszins’ belangrijk – en dat percentage is vrij stabiel gebleven.
Maar daar stopt het beeld helaas ook een beetje. Want hoewel mensen het belangrijk vinden, zien ze het nog niet altijd als een directe bedreiging voor zichzelf. Voor veel mensen voelt klimaatverandering nog steeds abstract aan – iets wat andere mensen overkomt of pas in de toekomst echt speelt. En politiek gezien hangt de urgentie die mensen ervaren ook samen met hun stembuskeuze.
Uit langdurig SCP-onderzoek blijkt bovendien dat klimaat en milieu op de lijst van meestgenoemde problemen langzaam naar achteren schuift. In het voorjaar van 2023 noemde nog drie op de tien Nederlanders dit thema uit zichzelf als een groot maatschappelijk probleem. Bij het laatste onderzoek was dat gedaald naar twee op de tien. Dat betekent dat klimaat nog steeds vaak wordt genoemd, maar toch duidelijk onder wonen en migratie valt.
Ook andere cijfers bevestigen deze trend. Zo bleek uit peilingen van Ipsos I&O Publiek dat twee jaar geleden 30 procent van de kiezers vond dat de politiek prioriteit moest geven aan het klimaat. Nu is dat gedaald naar 17 procent. Het thema staat daarmee nog net in de top 5, maar ver achter de woningmarkt (48 procent) en migratie (36 procent). Het Amerikaanse onderzoeksbureau PEW zag dezelfde daling in Nederland.
Waar komt dat door? Volgens De Kluizenaar heeft het onder meer te maken met concurrentie om aandacht. “Als andere thema’s heel prominent zijn in het nieuws en debat, zoals de huizenmarkt of de zorg, dan duwt dat het klimaat automatisch naar de achtergrond.” En kiezers herkennen dat. Beau Ulrich, een 21-jarige verkoopmedewerker uit Alkmaar, zegt: “Ik denk niet dat klimaat minder belangrijk is geworden. Maar andere dingen staan nu harder in de spotlights. Je kunt niet alles tegelijk oplossen.”
Ulrich ging vorige keer stemmen op Groenlinks-PvdA, maar is deze keer nog niet helemaal zeker. Hij gaat wel naar de klimaatmars, maar benadrukt dat ook andere zaken hem dwarszitten – zoals het tekort aan betaalbare huizen, de druk op de zorg en genderongelijkheid.
Er zit nog een ander aspect aan vast. Uit gespreksonderzoeken van het SCP blijkt dat veel mensen het idee hebben dat Nederland al veel harder werkt aan het klimaat dan andere landen. Dat leidt bij sommigen tot weerstand tegen nieuwe maatregelen, vooral als daar persoonlijke offers aan gekoppeld worden.
En de wereld is sinds de vorige verkiezingen ook flink veranderd. Denk aan Donald Trump, die als Amerikaans president fel tegen klimaatbeleid ingaat. In Europa groeit ondertussen de zorg dat strenge milieuregels en hoge energiekosten bedrijven in het nadeel brengen. Daardoor zakt het klimaat op de lijst van meest urgente problemen die kiezers ervaren.
Toch is het beeld genuanceerd. “Je moet niet denken dat de belangstelling volledig verdwenen is”, benadrukt De Kluizenaar. Als je verder terugkijkt, zie je juist dat de aandacht voor klimaat nog steeds relatief hoog ligt. Tot 2018 noemde nog geen 10 procent van de mensen klimaat en milieu als belangrijkste thema. Dat steeg fors daarna, met een dip tijdens corona – toen iedereen alleen nog maar aan zorg en gezondheid dacht. Eind 2019 stond klimaat zelfs even bovenaan als het allerbelangrijkste maatschappelijke issue.
Dus ja, het klimaat is belangrijk voor veel Nederlanders. Maar in het hier en nu van de campagne moeten het concurreren met andere zorgen die dichter bij huis komen.
Dronken jonge rijder direct zonder rijbewijs
Een pasgeknipte automobilist moest zaterdagnacht meteen afscheid nemen van zijn hardverdiende rijbewijs. De politie Dongemond hield hem aan toen hij bijna een fietser raakte op de parkeerplaats van voetbalvereniging Achilles Veen. Het leek erop dat de bestuurder de situatie niet goed onder controle had – en terecht, want bij een ademanalyse bleek hij flink over de limiet te zitten: ruim 1,72 promille alcohol in zijn bloed.
Dat is genoeg om direct het rijbewijs in te leveren. Hij krijgt ook een proces-verbaal op zijn dak, maar wanneer (of of) hij ooit zijn papieren terugkrijgt, bepaalt de officier van justitie.
Niet veel later greep dezelfde politieploeg nog een automobilist aan in Veen. Ook deze man had gedronken, met een meetwaarde van ruim 0,92 promille. Hoewel dat boven de normale limiet zit, was het net niet genoeg voor een directe inlevering van zijn rijbewijs. Hij mocht doorrijden, maar kreeg wel een dwangsom via een proces-verbaal.
Vrede na jarenlange grensruzie tussen Thailand en Cambodja
Thailand en Cambodja hebben eindelijk een einde gemaakt aan hun jarenlange geschil over het grensgebied. De twee landen zaten al tientallen jaren met dit conflict, maar in juli escaleerde het geweld opnieuw – met dramatische gevolgen. Tientallen mensen kwamen om bij militaire confrontaties, en honderdduizenden burgers vluchtten huilend hun huizen uit om aan het geweld te ontsnappen.
Gelukkig is er nu hoop op rust. Na bemiddeling van onder anderen de Amerikaanse ex-president Trump, tekenden beide partijen een wapenstilstand. Het akkoord betekent niet alleen dat de vijandigheden staken, maar ook dat achttien Cambodjaanse krijgsgevangenen worden vrijgelaten. Een belangrijke stap voor verzoening.
De VS lijken er zelf ook baat bij te hebben gehad: Trump kondigde tijdens de aankondiging van het akkoord een grote handelsdeal met Cambodja aan, plus een cruciale overeenkomst over mineralen met Thailand. Welke details daar precies in staan, liet hij verder in het midden.
Om ervoor te zorgen dat de wapenstilstand standhoudt, sturen Zuidoost-Aziatische landen – waaronder Maleisië – waarnemers naar de regio. Zij moeten toezien op de naleving van het vredesakkoord.
Eerder in juli was de chaos aan de grens enorm. In de video hieronder zie je hoe bewoners in paniek op de vlucht sloegen voor het geweld.
Het wordt een natte en winderige boel, ook vannacht blijft het onstuimig
Vanochtend is het al meteen raak: er trekt een flink regengebied van west naar oost over Nederland. Dat betekent dat het in de zuidoostelijke kant van het land behoorlijk nat wordt. Wie daar woont, moet de paraplu maar gelijk pakken. In het zuidwesten daarentegen blijft het gelukkig droger, en af en toe schijnt daar zelfs de zon nog tussen de wolken door.
Na het regenfront volgen er buien, soms met een glimpje zon ertussen. Maar in het gebied ten zuiden van de grote rivieren – dus vooral het zuiden en zuidwesten – blijft het vanmiddag redelijk droog en krijg je regelmatig wat zonlicht te zien. De rust houdt echter niet lang stand: tegen de late middag wordt het bewolkt vanuit het westen, en verplaatsen die buien zich vooral naar het noordoosten.
Het wordt maximaal zo’n 11 graden, dus niet bepaald warm. En dan hebben we het nog niet eens over de wind. Die komt uit het westen en waait matig tot vrij krachtig. Aan de kust is het hard weer, en in het noordwesten en noorden heerst zelfs stormachtige omstandigheden: denk aan windkracht 7 tot 8. Tijdens de middag neemt de wind iets af, maar langs de kust blijft de kans op zware windstoten van 95 tot 100 km/u bestaan.
Vanavond begint het weer serieus te regenen, vooral vanuit het westen. In de nacht trekt die regen langzaam richting Duitsland, maar dat betekent niet dat het hier direct droog wordt. Nee hoor, er volgen gure buien, en in het noorden kan het zelfs kort onweren of korrelhagel geven. De wind blijft hard: langs de kust waait het hard tot mogelijk stormachtig (windkracht 7-8), met windstoten tussen de 75 en 90 km/u.
Temperatuurtechnisch wordt het ‘s nachts fris: rond de 12 graden aan zee, maar in het oosten zakken we naar zo’n 6 graden. Gelukkig wordt het in de loop van de nacht zachter in het binnenland – een klein lichtpuntje in deze natte, winderige boel.
Brand vernietigt auto in Roosendaal
Een flinke schrik voor omstanders: gisteravond is een auto volledig uitgebrand aan de Lelieberg in Roosendaal. Het voertuig stond daar in brand tijdens de nacht van zaterdag op zondag, en het vuur laaide behoorlijk op. Gelukkig kon de brandweer snel ter plaatse zijn en de vlammen onder controle krijgen.
Wat precies de oorzaak van de brand is, moet nog blijken. Er wordt nu onderzocht hoe het vuur kon ontstaan. Tot nu toe wijzen de aanwijzingen er niet op dat iemand het expres heeft aangestoken – het zou dus om een technisch mankement kunnen gaan.
Na het blussen is een bergingsbedrijf langsgekomen om de total loss geworden auto af te voeren. De buurt is weer veilig, en verder raakten gelukkig geen mensen gewond.
