Recent Nieuws donderdag 23 oktober, 2025 20:25
“`html
Coronavaccin geeft immuuntherapie bij kanker een boost
Bij mensen met bepaalde soorten kanker werkt immuuntherapie veel beter als ze kort daarvoor een coronaprik hebben gehad. Dat ontdekten onderzoekers van de Universiteit van Texas in een studie die in het tijdschrift Nature verscheen. Het gaat vooral om de mRNA-vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna die we ook in Nederland kennen.
Het bijzondere is dat het vaccin tumoren die eerst resistent waren tegen immuuntherapie opeens gevoelig maakt voor de behandeling. Onderzoekers zagen een opvallend verschil bij patiënten met vergevorderde longkanker: van de groep die binnen honderd dagen voor hun immuuntherapie een mRNA-vaccin kreeg, leefde na drie jaar 55,7 procent nog. Bij de groep zonder coronaprik was dat maar 30,8 procent.
Oud idee, nieuwe toepassing
Marjolein van Egmond, immunoloog bij Amsterdam UMC, legt uit dat het idee dat het immuunsysteem kanker kan aanpakken al eeuwenoud is. “Soms kregen mensen een flinke infectie en verdween daarna hun kanker. Men begreep vroeger niet hoe dat werkte. Aan het eind van de 19de eeuw werden er al experimenten gedaan met het inspuiten van dode bacteriën om kanker te laten verdwijnen – en dat werkte soms ook.”
Volgens Van Egmond is de combinatie met coronavaccins echt een doorbraak. “Het woord ‘doorbraak’ wordt vaak te makkelijk gebruikt, maar hier zou ik het wel aandurven.”
Hoe werkt het precies?
Immuuntherapie heeft zijn uitdagingen. Kankercellen ontstaan uit normale lichaamscellen, en het immuunsysteem laat die normaal gesproken met rust. “Het is best moeilijk om het immuunsysteem zover te krijgen dat het kankercellen gaat aanvallen,” zegt Van Egmond. “Als je dat kunt versterken met een coronavaccin, werkt het bij meer mensen.”
Onderzoekers testten het effect van covid-vaccins op muizen en ontdekten dat de vaccinatie helpt om beter onderscheid te maken tussen tumoren en gezonde cellen. De studie richtte zich vooral op long- en huidkanker, omdat die vaak veel DNA-schade hebben door bijvoorbeeld roken of uv-straling. Die schade maakt kankercellen afwijkend en dus beter herkenbaar voor het immuunsysteem.
Voorzichtig optimisme
Van Egmond verwacht dat er nu veel onderzoek zal volgen naar de werking van mRNA-vaccins bij andere kankersoorten. “Of het snel toegepast wordt is nog de vraag, meestal gaat daar wel wat tijd overheen. Maar het is relatief makkelijk, want die coronavaccins bestaan al. Ik verwacht hier wel grote dingen van.”
De Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie noemt de resultaten indrukwekkend maar benadrukt voorzichtigheid. “Dit onderzoek keek terug naar bestaande gegevens. Misschien waren de niet-gevaccineerde mensen minder fit of hadden ze meer andere ziektes,” zegt een woordvoerder. “We verwachten dat er de komende jaren veel meer onderzoek en informatie zal komen.”
Britse soldaat vrijgesproken voor Bloody Sunday
Een Britse militair is door de rechtbank in Belfast vrijgesproken van moord en poging tot moord tijdens het bloedbad in Noord-Ierland in 1972, dat bekend staat als Bloody Sunday. Het was de eerste keer dat een Britse soldaat terechtstond voor zijn rol in deze tragische gebeurtenis.
De rechter bepaalde dat het bewijs tegen de veteraan – die alleen bekendstaat als ‘Soldaat F’ – niet sterk genoeg was. Volgens de rechtbank konden aanklagers niet bewijzen dat hij op ongewapende burgers had geschoten terwijl ze naar veiligheid renden.
Op 30 januari 1972 kwamen in Londonderry (ook wel Derry genoemd) dertien mensen om het leven en raakten vijftien anderen gewond toen Britse troepen het vuur openden op vreedzame demonstranten. Een veertiende slachtoffer overleed later aan zijn verwondingen.
Beschuldigingen en verdediging
Soldaat F werd beschuldigd van de dood van twee mensen en het proberen te doden van vijf anderen. Tijdens het proces werd hij afgeschermd van het publiek voor zijn eigen veiligheid en hij heeft geen verklaring afgelegd.
Zijn advocaat noemde de aanklacht “fundamenteel gebrekkig en zwak” en beweerde dat het bewijs was gebaseerd op leugens van andere militairen en vage herinneringen van mensen die voor hun leven renden.
Het Openbaar Ministerie baseerde zich vooral op verklaringen van twee andere soldaten – waarvan één inmiddels overleden is en de ander niet wilde getuigen. Het OM beweerde dat alle militairen zonder goede reden hadden geschoten met de bedoeling te doden, en daarom samen verantwoordelijk waren.
De rechtbank was het hier niet mee eens en sprak Soldaat F vrij wegens gebrek aan overtuigend bewijs.
Israëlische troepen controleren meer Gazagebied dan afgesproken
Bufferzone lijkt verder uit te breiden
Uit onderzoek van de Britse omroep blijkt dat het Israëlische leger op sommige plekken in Gaza meer grondgebied in handen heeft dan volgens de afspraken was toegestaan. Experts denken dat dit deel uitmaakt van een plan om een bufferzone te creëren tussen Palestijnse gebieden en Israëlische militaire posities.
Onduidelijke grenzen leiden tot gevaarlijke situaties
Op verschillende locaties is het volstrekt onduidelijk waar de denkbeeldige grens precies loopt. Dit heeft er eerder al toe geleid dat het Israëlische leger meerdere Palestijnen doodschoot nadat het bestand was ingegaan. Het IDF beweerde dat ze de lijn waren gepasseerd, maar die lijn was dus niet duidelijk zichtbaar.
Gele markeringen als waarschuwing
Volgens de vredesdeal die eerder deze maand van kracht werd, zou het Israëlische leger zich terugtrekken achter de zogenaamde gele lijn. Premier Benjamin Netanyahu ging hiermee akkoord, maar nu lijkt het IDF die lijn verder op te schuiven. Sommige experts vermoeden dat de gele palen bedoeld zijn om Palestijnen te waarschuwen dat ze een onveilige zone naderen.
Omvang van extra gebiedscontrole
De gebieden waar het leger meer terrein controleert dan afgesproken liggen vooral in het noorden van de Gazastrook, vlak bij Beit Lahiya. Daar gaat het om ongeveer 520 meter extra gebied. In het zuiden, bij Khan Younis, varieert dit tussen de 180 en 290 meter op verschillende locaties.
Hulpverlening blijft problematisch
Hoewel er momenteel relatieve rust heerst in Gaza, waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie dat de hongersnood niet afneemt. Dit komt omdat cruciale hulpgoederen nauwelijks de grens overkomen.
Bekijk origineel artikel
“`html
VS treft Russische oorlogskas met nieuwe olie-sancties, maar impact blijft beperkt
Voor het eerst sinds president Trump aan de macht is, komen de VS met sancties tegen Rusland. De nieuwe maatregelen richten zich specifiek op de twee grootste Russische oliebedrijven: Rosneft en Lukoil. Het idee is simpel – als landen zoals China, India en Turkije stoppen met het kopen van olie bij deze bedrijven, dan heeft het Kremlin minder geld om de oorlog in Oekraïne te financieren.
Volgens Ruslandkenner Hubert Smeets raken deze sancties de Russische economie wel degelijk, maar alleen als ze echt worden uitgevoerd en gehandhaafd. “Als dat niet gebeurt, dan voelt Rusland de klap, maar niet heel hard,” merkt hij op. De afgelopen jaren hebben de Russen bewezen ontzettend slim te zijn geworden in het omzeilen van sancties. Rusland-correspondent Olaf Koens vult aan dat Rusland al veel olie weet te exporteren via een zogenaamde ‘schaduwvloot’ van tankers.
Binnen de Europese Unie kopen alleen Hongarije en Slowakije nog Russische olie. De echte grote afnemers zijn China en India, met Turkije op afstand. Rusland exporteert momenteel ongeveer 6 miljoen vaten olie per dag, waarvan Rosneft en Lukoil ruwweg de helft voor hun rekening nemen.
De olieprijs is gestegen door de aangekondigde sancties, wat volgens energie-expert Jilles van den Beukel laat zien dat de markt de Amerikaanse maatregelen serieus neemt. Maar als handelaren echt dachten dat Russische olie niet meer geëxporteerd kon worden, was de prijsstijging veel groter geweest. “Handelaren schatten in dat de export moeilijker wordt, maar dat er wel manieren gevonden worden om de sancties te omzeilen,” legt Van den Beukel uit. “Landen zoals India kopen dan niet meer direct van Rosneft, maar er komt een tussenpartij bij.”
Rusland krijgt mogelijk wel een lagere prijs voor zijn olie. Afnemers bedingen nu al korting – de prijs van Urals-olie ligt lager dan die van Brent-olie. Maar zelfs tegen die lagere prijs verdient Rusland nog steeds aan olieverkoop. Volgens Van den Beukel kost het ongeveer 25 tot 30 dollar om een vat olie op te pompen, terwijl Koens het op ongeveer 40 dollar houdt. Hoe dan ook levert de export geld op voor Poetins oorlogsmachine.
Eerder waren inkomsten uit olie en gas goed voor ongeveer de helft van de Russische staatsinkomsten. Volgens Smeets is dat nu gedaald naar ongeveer 25 à 30 procent. Diverse belastinginkomsten zijn inmiddels belangrijker geworden, maar olie en gas blijven essentieel voor de financiering van de Russische staatsuitgaven, inclusief de oorlog tegen Oekraïne.
Rusland is de afgelopen jaren overgeschakeld op een oorlogseconomie, legt Koens uit. Het draait om wapens produceren en soldaten klaar hebben staan. Smeets voegt toe dat Rusland al twee jaar met een begrotingstekort kampt, wat moeilijk vol te houden is. Toch is Rusland een dictatuur waar de bevolking weinig in te brengen heeft.
Desondanks leveren sancties altijd wat op, benadrukt Koens. Economen zijn het erover eens dat de Russische economie op middellange termijn enorme problemen krijgt. Het zal lastig zijn om een begroting zonder tekorten te realiseren, en de Russische economie blijft achter bij die van China en India. Het land riskeert een fatale achterstand op gebieden zoals AI en robotisering, waardoor het gedwongen zou kunnen worden een eenvoudige economie te blijven, gebaseerd op grondstoffenwinning en -export.
Rusland heeft al elf jaar met sancties te maken, en die hebben Poetin niet van gedachten kunnen doen veranderen. De nieuwe Amerikaanse maatregelen zullen dat waarschijnlijk ook niet doen, concludeert Koens.
Ongeluk op A2 richting Utrecht zorgt voor flinke vertraging
Op donderdagmiddag ontstond er een flinke file op de A2 in de richting van Utrecht. Tussen Sint-Michielsgestel en de Maasbrug moesten twee rijstroken dicht vanwege een ongeval. Rond vijf uur ’s middags was de vertraging opgelopen tot meer dan anderhalf uur. Tegen half acht ’s avonds was de file nog maar een paar minuten lang.
Volgens Rijkswaterstaat is er bij het ongeluk één persoon gewond geraakt. Hoe ernstig de verwondingen zijn, is nog niet duidelijk.
Kunstroof in Oisterwijk: Galeriehouder tevreden met vonnis
Een 24-jarige man uit Den Bosch is donderdag veroordeeld tot vier jaar cel voor de diefstal van Andy Warhol-kunstwerken uit de MPV Gallery in Oisterwijk. Galerie-eigenaar Mark Peet Visser noemt de uitspraak “meer dan terecht”.
Hoe de roof plaatsvond
In de nacht van 1 november vorig jaar blies de verdachte samen met een onbekende mededader een deur uit de galerie en nam vier zeefdrukken van Andy Warhol mee. Twee werken werden achtergelaten in de regen en raakten beschadigd, de andere twee zijn nog steeds spoorloos.
Reactie galeriehouder
“Die vier jaar cel is meer dan terecht, als je kijkt naar hoe hard we zijn geraakt,” zegt Visser. “De bom die is ontploft was levensgevaarlijk voor omwonenden. De schrik zat er in de hele straat goed in. Een terecht vonnis dus, al had ik vijf jaar gevangenisstraf ook prima gevonden.”
Schadevergoeding afgewezen
De galerie had een schadevergoeding van ruim twee ton ingediend, maar die werd donderdag niet toegekend. De rechtbank in Breda oordeelde dat de vordering te laat binnenkwam – pas een dag van tevoren – en dat er te veel onduidelijkheden waren over de schade-eis.
Emotionele nasleep
Visser was niet bij de zitting aanwezig. “De hele situatie heeft zoveel emotie bij mij en mijn gezin opgeroepen. Ik vond het niet prettig om de zitting bij te wonen.” Over de late indiening van de schadeclaim wil hij niets zeggen.
Vooruitkijken
“Dit geeft een stukje rust,” aldus de galeriehouder. “Hoofd omhoog en weer vooruit.” De twee beschadigde werken zijn gerestaureerd maar hangen niet meer in de galerie. “Ze hebben het gered.”
