Recent Nieuws maandag 25 augustus, 2025 20:24
Gaza op knappen: wat er gebeurt is als Israël echt de stad binnenvalt
De berichten om ons heen beginnen steeds grimmiger te klinken. Vrijdag bevestigde de internationale voedselwaakhond IPC officieel wat we al weken zagen aankomen: delen van Gaza kampen met hongersnood. Vooral in Gaza-stad is het nu á zo nijpend dat het niet langer te ontkennen valt. Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit, benadrukt dat de hongersnood niet van gisteren is: “Al maanden gebeurt dit, alleen nu is het met een stempel erop. Het is dé wake-upcall voor de rest van de wereld.”
Meer doden dan de cijfers laten zien
Het ministerie van Volksgezondheid in Gaza registreerde 289 sterfgevallen die direct met honger te maken hebben. Hilhorst noemt dat een flinke understatement: “Mensen sterven eerder aan een infectie of uitputting dan puur aan honger. Het officiële aantal is dus zwaar aan de lage kant.” Belangrijk om te onthouden: wie ondervoed is, wordt al snel geveld door ziektes die je normaal overleeft. Honger werkt dus als een stille achtervolger die niet altijd op de sterftelijst komt te staan.
Op de vlucht, maar waarheen?
Zodra Israel zijn troepen voor een nieuwe fase richting Gaza-stad liet oprukken, pakten duizenden Palestijnen snel hun spullen. Maar waar het naartoe? Zeker 86 % van de Gazastrook ligt al onder Israëlisch bewind en wie sukkelt van de honger kan geen dagenlange tocht maken naar “veiliger” zuiden. Hilhorst: “Veel mensen zijn te zwak om nog een keer weg te lopen. Hun zin is: dan maar hier doodgaan.” Je staat er dus letterlijk tussen wal en schip – of beter gezegd, tussen honger en bombardementen.
De term die stof doet opwaaien: “dodenmars”
Arabist Maurits Berger (Universiteit Leiden) heeft geen ander woord voor het scenario dan een “dodenmars”: “Zie een colonne uitgehongerden die amper nog kunnen lopen, maar gedwongen worden om te bewegen. Honger én geweld tegelijk.” De beelden die daarbij op komen, zijn ontluisterend.
17 % Hamas, 83 % burgers
Uit gelekte Israëlische cijfers (gepubliceerd door The Guardian, +972 en Local Call) blijkt dat slechts 8.900 van de 53.000 dodelijke slachtoffers strijders zouden zijn – pakweg 17 %. Dat betekent dat 83 % van de doden burgers zijn. Ter vergelijking: in Oekraïne schommelt dat percentage rond de 10 %. Israël betwist niet de cijfers, maar vindt de uitleg “misleidend”. Hilhorst daarentegen: “Men accepteert nu eenmaal dat er twintig burgers sneuvelen als er één Hamas-strijder mee is. Acceptabel? Nee.”
Journalistiek en hulpverlening onder vuur
Dat het niet simpelweg om “collateral damage” gaat, toont het nieuws van vandaag: vijftien doden bij een aanval op een ziekenhuis in Khan Younis, waaronder vier journalisten. Berger: “Doelbewust op burgers schieten – dat maakt het nog gruwelijker.”
Geen plan, geen einddoel
Ondanks dat het Israëlische leger nu het grootste deel van Gaza onder controle heeft, lijkt een lange termijn-strategie te ontbreken. Berger: “Militair snap ik niet wat het einddoel moet zijn.” In Israël zelf groeit de onvrede: zeshonderd oud-toplui van de veiligheidsdiensten schreven zelfs een open brief aan de Amerikaanse president Trump om het offensief te stoppen.
De rekening van straks
Beide experts waarschuwen dat de wonden die nu worden geslagen, generaties zullen blijven nawerken. Berger: “We fokken de volgende golf woedende Palestijnen. Dat maakt Israel juist minder veilig.” Hilhorst is helder: “Je blijft buren. Ooit sta je weer naast elkaar. Dat besef ontbreekt volledig.” Israel zien we zelfs traditionele bondgenoten – Frankrijk en Australië bijvoorbeeld – de Palestijnse staat erkennen. In Nederland kostte het debat minister Veldkamp zijn post. “Sancties hebben uiteindelijk wel effect”, verwacht Hilhorst. “En die druk zal alleen maar toenemen.”
Geen Brabantsedag zonder Gonnie: 66 keer stralen van trots
Na het avondeten begint het in Heeze: in elke schuur scheurt een slijptol, een zaagmachine buldert ergens in een voortuin en overal geurt het naar hout en pleister. Voor de zoveelste achtereenvolgende nacht stormen tientallen vrijwilligers hun bouwgroep binnen om te klussen aan wagens die straks geen millimeter voor millimeter zijn nagebouwd, maar tijdens de Brabantsedag een levensecht toneelstuk worden. Want zondag, tijdens de 66e editie, trekt de grootste buitentheaterparade van Nederland weer door het dorp.
En hoe kleurrijk de wagens ook zijn, niemand is zo kleurrijk als Gonnie van den Hurk die er met haar 85 lentes bij elke editie staat. “Mijn eerste was in 1958,” vertelt ze. “Gewoon paard en wagen, wat stro op de platte kar, mensen in kloffie die deden alsof ze boerden – en dan een kroegfeest in De Zwaan waar het bier als water liep. Voor die tijd was dat al knettergezellig, we hadden immers nooit wat te doen.” Precies daarom bedachten een paar dorpsmannen een jaar eerder aan hetzelfde cafétafeltje: we gaan iets organiseren, gewoon zodat Heeze een keertje feest kan bouwen.
Gonnie is Geldropse van origine, maar verloor haar hart aan een boerenzoon uit Heeze. Vanaf haar trouwerd stond ze dus aan de kant mee te juichen, en de Brabantsedag liet haar nooit meer los. In de jaren 70 stapte ze zelf in als bouwkanjer bij club Het Volkske. “Toen zei ik: ik ga echt niet aan de kant staan kijken, ik wil er middenin zitten!” Nu is het omgekeerd: ze geniet van haar vaste plekje op de tribune en roept haar kleinkinderen enthousiast toe als die net als zij vroeger zelf timmeren en zagen.
Elke doordeweekse augustusavend flaneert Gonnie over de Bouwvelden. Bij bouwgroep Hopeloos – vorig jaar kampioen – kijkt ze hoe een regisseur kinderen nog even snel ‘voelt’ lesgeeft terwijl die net van de voetbal komen. “Kijk, ze bibberen net alsof het 1941 is en carnaval verboden is,” grinnikt ze zacht. “En sommigen zitten nog in hun scheenbeschermers, maar leren zo ongemerkt een stukje Brabantse geschiedenis.”
Dit jaar draait alles om het thema Carnaval ontmaskerd. Hopeloos toont Roosendaal in oorlogstijd, toen feest verboden was, voorzien van een vette knipoog: “Een Brabander zou geen Brabander zijn als hij daar geen list op had,” glimlacht Rens van Breugel.
Gonnie staat alweer klaar voor haar 66e keer. “In 1958 had niemand durven dromen dat er ooit veertigduizend mensen op de stoep zouden staan,” zegt ze. “En toch, elk jaar wordt het weer nét iets mooier.” Ze kan het weten – de Brabantsedag zonder Gonnie bestaat gewoon niet.
Stroom gindsvalt in Leeuwarden: 30.000 huishoudens plat
Iedereen zat gisteravond kaarsjes op te steken in Leeuwarden, en dat hadden we niet vanwege een romantisch diner. Een scheepsaanvaring met één van de 150.000-volt-kabels van TenneT zorgde ervoor dat een kabel volledig de geest gaf en een tweeklapper zwaar beschadigd raakte. Gelukkig vielen er geen gewonden, maar heel wat mensen wel uit hun comfortzone zonder stroom.
Waarom die stroom er niet zomaar weer op kan
Volgens TenneT duurt het even voordat alles weer op gang komt. De verbindingen moeten eerst ontkoppeld en geaard worden – simpel gezegd: de boel wordt veilig gemaakt door de stroom helemaal uit te zetten en alle energie de aarde in te geleiden. Pas daarna kan de stroom omgeleid worden. Wanneer dat lukt, kan netbeheerder Liander wijk voor wijk de huishoudens weer aansluiten. Eerst werd 18.00 uur als修复tijd genoemd, maar inmiddels schatten ze dat tussen 19.00 en 21.00 uur pas alles soepel loopt.
Niet alleen huizen, ook winkels, bioscopen en treinen geraakt
Rond Leeuwarden zitten nu zo’n 30.000 huishoudens en hun ketel, tv’s en koelkasten zonder stroom. Dat betekent natuurlijk een stille zaterdag: veel winkels hielden de rolluiken dicht. Bioscoopketen Pathé gooide zelfs het hele avondprogramma van gisteren in de prullenbak, meldt Omroep Fryslân. Ook het treinverkeer lag stil, al is dat inmiddels weer op gang gekomen.
Volg ons om als eerste te horen wanneer de laatste huishoudens weer volop Netflix kunnen kijken.
Iets te eerlijk? Docent ontslagen na één werkdag
Geen huiswerk, geen dikke boeken en alle niveaus door elkaar: dat is de droom van gym- en CKV-docent Koen van der Hagen. Hij wil in Den Bosch het Flux College opzetten, een totaal andere manier om voortgezet onderwijs te organiseren. Vorige week ging hij met zijn ideeën in gesprek met het Brabants Dagblad, maar dat interview bleek een struikelblok: de dag erna werd hij ontslagen bij het Rodenborch College in Rosmalen, waar hij pas één dag gewerkt had.
“Scholen werken als fabrieken”
In de krant zei Koen dat scholen soms te veel op fabrieken lijken: kinderen lopen in rijtjes binnen, stampen toetsen in hun hoofd en moeten daarna alles weer buiten krijgen. Hij claimde dat leerlingen “worden afgestompt”, en dat die formulering zakte niet lekker bij zijn nieuwe werkgever. Hij snapt het wel: “Mijn woorden werden verkeerd uitgelegd, dat was écht niet mijn bedoeling.” De rector wil niet inhoudelijk reageren op het ontslag, maar bevestigt wel dat juist dat interview aanleiding was.
Van “systeem-zwemmer” tot frisse wind
Koen heeft nu ruim twintig jaar leservaring in gym en creatieve vakken. “Toen ik zelf op school zat, werkte het boek-voor-boek-model ook al niet voor mij,” steekt hij van wal. Zijn kennis pakte hij vooral op door proefondervindelijk te zijn, te experimenteren – en vooral fouten te maken. “Juist die vrijheid gun ik kinderen die nu draaien vast in het huidige systeem.”
Bouwen aan Flux College
Wat wil hij dan anders?
- Leerlingen mixen: vmbo’ers, havisten én vwo’ers in één ruimte.
- Geen huiswerk, geen stapel boeken; kennis komt uit de praktijk.
- Mini-bedrijven binnen de school: een repair-café, een fietsenzaak, een kinderdagverblijf. Leerlingen helpen mee en snuffelen aan echte werkprocessen.
- Stappenplan: drie jaar praktijklab, één jaar examentraining – met hetzelfde einddiploma.
“In het laatste jaar vatten we de gehele stof samen. Door de voorgaande praktijk hebben ze dan al zoveel zelfvertrouwen en feeling bij de stof dat ze vlot door de examens heen komen,” aldus Koen.
Achtduizend handtekeningen nodig
Om te starten vindt hij achthonderd ouders die willen meeschrijven. Nu staan er nog maar een veertigtal namen op de lijst. “Logisch,” erkent hij, “want veel ouders hebben juist geen kind dat nu echt afhaakt.” Zijn oproep: “Teken ook al past deze vorm niet bij jouw zoon of dochter. Misschien wel bij een klasgenootje dat nu thuis op de bank zit, wanhopig op zoek naar een plek waar hij of zij wél floreert.”
Wil je weten hoe het precies zit en nog véél meer details lezen?
Bekijk origineel artikel
Dertig jaar oog in oog met de natuur: “Ik zag splijtend ijs én echte leeuwenmaaltijden”
Drie decennia lang reisde Wim van Passel (79) uit Vught de hele wereld over namens het WNF. Hij voelde sneeuw kletteren onder min veertig graden, zag leeuwen een zebra oppikken en keek vol ontzag naar dansend noorderlicht. Nu legt hij zijn laatste zware camera neer. “Mijn lichaam tankt leeg, maar mijn hoofd zit nog vol beelden.” Lichtelijk emotioneel blikt hij terug op de avonturen die bijna niemand meemaakt.
Het begin: één Noorse bliksembezoeker en hij was verkocht
Eind jaren negentig pakt Wim als beginnend natuurfotograaf de trein naar Noorwegen. Gewapend met een spiegelreflex struint hij tussen fjorden en gletsjers. De ongerepte omgeving klopt op zijn netvlies en hij vergeet zijn telefoonnummer – letterlijk. “Toen ik de ijsmassa’s uit de zee zag ragen, kon ik niet meer terug.” Hij besluit ieder stukje onaangeraakte wildernis te documenteren voor toekomstige generaties. Want het is nu of nooit, zo leert hij al snel.
Vierendertig poolreizen later
Van Siberische kou tot Braziliaanse hitte, Wim komt overal. Maar geen plek betovert hem zoals de polen. “Bijna veertig keer boende ik door het ijs,” lacht hij. “En iedere keer moest ik weer omkijken: de gletsjers kropen steeds verder landinwaarts. Een nauwelijks zichtbare lijn op mijn eerste foto, een gapende breuk op mijn laatste.”
Schoonheid én wreedheid in één adem
Wim zegt hoe mooi het was toen een zeehond haar pasgeboren jong zoog, maar halverwege zijn zin slaat hij stil. “Daar komt ineens die ijsbeermoeder,” vertelt hij zacht. “Zij pakt het jong, geeft een enkel geluid en haar eigen welp krijgt maaltijd. De moederzeehond blijft roepen. Stel je voor dat je ogen dat moet registreren.” De foto? Die blijft op zijn geheugenkaartje van vlees en bloed. “Zo’n dodelijke seconde leg ik liever niet vast. Sommige verhalen moet je zelf horen.”
Veertig kilo cameragewicht en een olifantengeduld
“Mooie foto’s maken is tegenwoordig niet meer dan een druk op de knop,” bekent hij. “Maar wachten tot het juiste licht valt, dat is de sport.” Met rugzak vol objectieven sjouwt hij door woestijnzand en metershoge sneeuw. “Vijftien kilo cameragewicht, plus drinkwater, plus overlevingskookset. Trek het honderd keer aan en je weet waarom mijn knieën kraken,” grinnikt hij.
Dinsdag komt het boek: “65 expedities, één blik terug”
Na 65 officiële expedities voor het WNF – waarvan liefst 39 naar het poolgebied – besloot hij dat zijn laatste reis al weken achter hem ligt. Vlak voor corona stond hij nog in de Amazone, maar daarna zakte zijn gezondheid. “Nu klim ik niet meer in een luchtballon boven de savanne, maar wel omhoog in zolderkamertje om patronen te selecteren,” zegt hij met een knipoog. Dinsdag verschijnt zijn fotoalbum met twintig jaar verhalen: van min veertig in Groenland tot plus veertig in Namibië. “Mijn lichaam tankt leeg, maar de natuur staat nooit stil – en gelukkig kun je haar nu in boekvorm meenemen naar bed.”
“Leren moet geen lopende band worden” – docent Koen na één werkdag alweer de laan uit
Geen huiswerk, geen torens aan theorieboeken én vmbo’ers, havisten en vwo’ers gewoon door elkaar. Dat is het droomplaatje van docent Koen van der Hagen. Hij wil met Flux College in Den Bosch het middelbare onderwijs helemaal omgooien en zijn leerlingen vooral via praktijk en ondernemerschap laten ontdekken waar ze staan.
Maar daar had hij dus beter geen interview over kunnen geven. Koen had vorige week net één dagje rugzak voor aan het Rodenborch College in Rosmalen toen zijn woorden in Brabants Dagblad als een boemerang terugkwamen. Hij vergeleek reguliere scholen letterlijk met “fabrieken waar kinderen worden klaargestoomd tot uitvoerders” en zei dat ze er “afgestompt” raken. Reken maar dat die koppen tot ongenoegen leidden: vorige week werd hij alweer ontslagen.
“Gewoon verkeerd begrepen”
“Ik wilde helemaal geen verwijt maken”, zucht Koen. “Maar het werd opgevat alsof ik al mijn collega’s wilde bashen. Zonde, want dat was nooit mijn punt.” Rector Marjo van IJzendoorn bevestigt dat de uitspraken de reden voor het ontslag vormden, maar wil verder geen details prijsgeven.
Vijf dagen stilzitten per week? “Niet voor iedereen”
Koen weet waar hij het over heeft. Zelf zat hij ook al snel op rozen als er boeken op tafel kwamen. “Alles wat ik kan, heb ik ontdekt door te proberen, te falen en opnieuw te proberen.” Die ervaring wil hij doorgeven. Hij zegt het niet liever: het huidige systeem werkt best voor veel leerlingen, maar een flink deel hobbelt af en toe helemaal vast. “Ze komen thuis te zitten omdat klassikale toetsen in een stil lokaal hun ding niet is. Dat wil ik niet meer aan zien komen.”
Flux College in een notendop
Zijn nieuwe school (als hij de handtekeningen rond krijgt) ziet er dus zo uit:
– geen vak-klassen: leerlingen vmbo t/m vwo lopen één paar jaar met elkaar op
– geen huiswerk: les is leren door écht iets te maken of regelen (denk fietsenmaker, koffietent, repair-café)
– drie jaar praktijk + één jaar examenwrap-up: in het laatste jaar pas echt boeken erbij, maar dan met zoveel zelfvertrouwen dat de klik er sneller zit
– bedrijfjes in het gebouw: leerlingen helpen mee, bedrijven vinden handjes – iedereen blij
“Ook ondertekenen voor een ander kind”
Om van Flux College geen droom maar een grote gymzaal vol start-ups te maken, moet Koen achthonderd handtekeningen van ouders regelen en de plannen langs het ministerie laten gaan. Voor nu ligt de teller op slechts 40. “Niet gek; ik richt me op ouders van kinderen die nu al vastlopen”, erkent hij. “Maar ik roep ze op: kijk ook even verder. Teken vooral als het misschien nét niet je eigen kind is. Want stel je voor dat jouw buurjongen straks wel binnenkomt met een glimlach omdat hij eindelijk op zijn manier kan leren.”
