Recent Nieuws dinsdag 08 april, 2025 07:37
Warmste maart ooit in Europa en alarmerend weinig zeeijs
Recordbrekende temperaturen in Europa
Afgelopen maand was maart 2025 de warmste maart ooit gemeten in Europa. Volgens Copernicus, de Europese klimaatorganisatie, waren de temperaturen bijna overal hoger dan normaal. Alleen Spanje bleef wat koeler. Oost-Europa en Zuidwest-Rusland spanden de kroon met de grootste afwijkingen van het gemiddelde.
Het was ook een maand van extremen: sommige delen van Europa beleefden hun droogste maart ooit (waaronder Nederland), terwijl andere net heel nat waren. Wereldwijd was maart 2025 de op één na warmste ooit, met slechts 0,08°C verschil ten opzichte van het record van 2024.
Samantha Burgess van Copernicus benadrukt: “Dit laat weer zien hoe vaak temperatuurrecords nu worden verbroken.”
Historisch weinig zeeijs in het Noordpoolgebied
Wat ook opviel, was het schrikbarend lage zeeijs rond de Noordpool. Aan het einde van de winter bereikt het zeeijs normaal gesproken zijn maximale omvang, maar dit jaar was die omvang de kleinste ooit gemeten. Satellietmetingen laten al decennia een dalende trend zien, met af en toe wat schommelingen.
Het Noordpoolgebied warmt veel sneller op dan de rest van de wereld, vooral door broeikasgassen. Maar er is nog een extra effect: minder ijs betekent minder weerkaatsing van zonlicht, waardoor de zee nog sneller opwarmt en nóg meer ijs smelt.
Goed om te weten: smeltend zeeijs zorgt niet direct voor een stijgende zeespiegel (het drijft al op het water). Maar het opwarmen van het gebied versnelt wél het smelten van landijs, zoals op Groenland, wat wél tot zeespiegelstijging leidt.
Rond Antarctica was er geen record, maar lag het zeeijs wel 24% onder het gemiddelde.
Wil je meer weten over hoe we omgaan met droogte in tijden van klimaatverandering? Check dan deze video:
Hooggerechtshof VS staat uitzettingen door Trump toe
Trump mag Venezolaanse migranten uitzetten
Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft besloten dat de regering van Donald Trump voorlopig door mag gaan met het uitzetten van Venezolaanse migranten. De president wil vooral vermeende bendeleden het land uit hebben. Met een nipte meerderheid van 5 tegen 4 stemmen kreeg Trump groen licht, maar het hof plaatste wel wat voorwaarden. Zo moeten migranten de kans krijgen om in beroep te gaan tegen hun uitzetting.
Trump gebruikte een oude wet uit 1798, de Alien Enemies Act, om zijn besluit te rechtvaardigen. Die wet is maar drie keer eerder gebruikt en geeft de president de macht om buitenlanders uit te zetten of vast te zetten als de VS in oorlog is met hun thuisland. Maar volgens de Venezolaanse migranten die de zaak aanspanden, is er helemaal geen oorlog tussen de VS en Venezuela.
Oude wet, nieuwe discussie
De Alien Enemies Act werd tijdens de Tweede Wereldoorlog ingezet tegen mensen uit Japan, Duitsland en Italië. Een federale rechter had Trump’s gebruik van de wet eerder al verboden, maar de president negeerde dat en zette toch door.
The New York Times noemt de uitspraak een “overwinning voor Trump”, maar wel een beperkte. Het Hooggerechtshof vond dat de migranten hun bezwaar in de verkeerde staat hadden ingediend (Washington in plaats van Texas, waar ze vastzitten). The Washington Post suggereert dat de zaak hierdoor misschien opnieuw behandeld kan worden.
Wietproef van start: “De illegale achterdeur is nu dichtgemetseld”
Eindelijk legale wiet na jaren van gedogen
Na bijna vijftig jaar in een grijs gebied te hebben gezeten, is het dan zover: tientallen coffeeshops zijn overgestapt op legaal geteelde wiet. Ook in Breda en Tilburg is de illegale cannabis van de menukaart verdwenen. Het is een experiment, en hoewel iedereen enthousiast is, zijn nog niet alle gevolgen duidelijk. “Ik ben blij. Dit is een historische dag,” zegt Rick Brand, eigenaar van coffeeshop De Baron in Breda. Margriet van der Wal van de verenigde Bredase coffeeshophouders noemt het een rechtzetting van een “historische vergissing”.
Van verbod naar gedoogbeleid
Bijna een eeuw geleden werden wiet en hasj verboden. In de jaren zeventig openden de eerste coffeeshops, maar er bleef een groot probleem: verkopen mocht (gedoogd), maar kweken was nog steeds illegaal. Zo ontstond de beruchte achterdeur—een verbinding tussen de legale verkoop en de criminele teelt. “Er was genoeg goede wiet, maar je wist nooit of er pesticiden in zaten,” vertelt Brand. Soms had hij dagenlang hoofdpijn na het roken van vervuilde wiet.
De achterdeur is nu dicht
Elf coffeeshops in Tilburg en acht in Breda hebben nu definitief afscheid genomen van de illegale handel. Tijdens een proefperiode van ruim twee jaar konden klanten al wennen aan legale wiet. Steeds meer legale kwekers kwamen op de menukaart, tot er bijna geen illegaal spul meer over was. Het laatste restje gaf Brand weg aan zijn klanten met de vraag: “Kunnen jullie dit voor mij ritueel verbranden?” Hoe dat precies ging, blijft een geheim.
Wat gebeurt er met de illegale kwekers?
Nu de achterdeur dicht is, moeten illegale kwekers iets anders gaan doen. Sommigen stoppen, anderen gaan met pensioen, maar niet iedereen zal het criminele circuit verlaten. Vooral de handel in Marokkaanse hasj blijft een ding—die mag voorlopig nog verkocht worden omdat er nog te weinig Nederlandse hasj beschikbaar is.
Belastingvoordeel en betere kwaliteit
Een groot voordeel van legale wiet? De overheid krijgt er belastinggeld binnen. “Dat is goed nieuws voor de schatkist,” zegt Brand. Hij denkt dat zelfs tegenstanders van de proef zullen bijdraaien als ze de voordelen zien. De kwaliteit van de legale wiet is hoog, de prijzen zijn goed, en kwekers werken steeds duurzamer. “Het gaat alleen maar beter worden,” voorspelt Brand.
Een nieuwe toekomst voor cannabis
Margriet van der Wal is trots op deze grote stap. Ze gelooft dat het bijdraagt aan een positiever imago, meer respect en betere veiligheid. Brand ziet cannabis vooral als een medicinale plant: “Geschapen door God of Moeder Natuur. De cannabisplant is eindelijk bevrijd.”
Steeds meer studenten opgelicht bij zoektocht naar kamer
Explosieve stijging in kameroplichtingen
Het afgelopen jaar is het aantal studenten dat wordt opgelicht tijdens hun zoektocht naar een kamer flink gestegen. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) spreekt zelfs van een ‘explosieve toename’. In 2024 kwamen er meerdere meldingen binnen van studenten die duizenden euro’s borg betaalden voor een kamer die later nep bleek te zijn.
Housing Hotline overspoeld met klachten
De LSVb heeft een speciale ‘Housing Hotline’ waar studenten terechtkunnen met vragen of klachten over huisvesting. Vorig jaar ging maar liefst 9,3% van alle meldingen over oplichting – in 2022 was dat nog maar 1,4%. Studenten worden bijvoorbeeld verleid met nepadvertenties of moeten honderden euro’s betalen om een kamer te mogen bekijken.
Buitenlandse studenten extra kwetsbaar
Vooral internationale studenten zijn vaak het slachtoffer van deze praktijken. Volgens LSVb-voorzitter Abdelkader Karbache lijkt het bijna op georganiseerde misdaad. Helaas krijgen studenten die aangifte doen nauwelijks hulp, waardoor veel oplichters ongestraft blijven.
Rapport Amnesty: Wereldwijd fors meer executies in 2024
Sterke stijging in aantal doodstraffen
Afgelopen jaar zijn er minstens 1508 executies uitgevoerd wereldwijd, blijkt uit het nieuwe rapport van Amnesty International. Dat is een flinke toename vergeleken met 2023, toen er nog 1153 doodstraffen werden voltrokken. Het merendeel van deze executies (91%) vond plaats in Iran, Irak en Saudi-Arabië.
Toplanden: Iran, Saudi-Arabië en Irak
- Iran voerde veruit de meeste executies uit: 972.
- Saudi-Arabië liet 345 mensen executeren, een verdubbeling ten opzichte van 2023.
- In Irak verdrievoudigde het aantal executies, vooral vanwege veroordelingen voor terrorisme.
Drugsgerelateerde executies in strijd met mensenrechten
Maar liefst 40% van alle executies had te maken met drugsmisdrijven. Volgens internationale regels mag de doodstraf alleen voor de zwaarste misdrijven (zoals moord) worden opgelegd. Amnesty benadrukt dat deze straffen dus in strijd zijn met mensenrechten.
Cijfers niet compleet door geheimhouding
Amnesty geeft aan dat het rapport niet alles dekt. Landen als China, Noord-Korea en Vietnam houden hun executiecijfers geheim. De organisatie vermoedt dat hier jaarlijks duizenden mensen worden geëxecuteerd, met China als absolute koploper. Ook in Palestina en Syrië was het door conflicten moeilijk om cijfers te verzamelen.
Doodstraf als politiek wapen
Volgens Amnesty gebruiken sommige regeringen de doodstraf om critici de mond te snoeren. Vooral in Iran en Saudi-Arabië worden mensenrechtenverdedigers, demonstranten en minderheden hard aangepakt. Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty, noemt het een middel om “angst te zaaien” onder het mom van veiligheid.
Minder landen voeren executies uit
Goed nieuws: steeds minder landen passen de doodstraf toe. In 2024 waren het er nog maar 15, het laagste aantal ooit. Inmiddels hebben 113 landen de doodstraf helemaal afgeschaft, en in 145 landen wordt hij niet meer uitgevoerd.
