Recent Nieuws dinsdag 11 maart, 2025 18:49
Opvallend: Tweede Kamer stemt tegen Europees defensieplan van 800 miljard euro
Een opmerkelijke beslissing in de Tweede Kamer: een meerderheid van de partijen heeft zich uitgesproken tegen een Europees plan om de defensie-uitgaven met maar liefst 800 miljard euro te verhogen. Het plan houdt in dat de Europese begrotingsregels tijdelijk worden losgelaten en dat er nieuwe Europese leningen worden aangegaan. Maar daar wil een Kamermeerderheid niet aan meewerken. Dat bleek vanmiddag tijdens een stemming.
Waar gaat het plan over?
Het plan, dat vorige week nog werd besproken door Europese regeringsleiders – waaronder onze eigen premier Schoof –, moet ervoor zorgen dat Europa meer investeert in defensie. De 800 miljard euro zou worden vrijgemaakt door het tijdelijk opzij zetten van de Europese begrotingsregels en het aangaan van nieuwe leningen. Maar een meerderheid in de Tweede Kamer, waaronder drie van de vier regeringspartijen (PVV, NSC en BBB), stemde tegen. Alleen de VVD steunde het plan, in lijn met de opstelling van premier Schoof.
Nederland staat bijna alleen
Politiek verslaggever Fons Lambie noemt de stemming opvallend. “Nederland staat bijna helemaal alleen in dit verzet,” zegt hij. “Het is nu aan premier Schoof en minister Heinen om te beslissen of ze in Europa echt dwars gaan liggen. Nederland kan in Brussel tegenstemmen, maar omdat een ruime meerderheid van de Europese landen voor het plan is, zal de wetgeving waarschijnlijk toch worden aangenomen. Het verschil tussen Nederland en andere Europese landen is echter opvallend.”
Andere landen zijn enthousiaster
In landen als het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland is de stemming heel anders. Zo hebben de Britse premier Keir Starmer en de aanstaande Duitse bondskanselier Friederich Merz zich al uitgesproken vóór het plan. Frankrijk organiseert deze week zelfs een topoverleg over Europese defensiesamenwerking, waar ook steun aan Oekraïne op de agenda staat. Europese topmilitairen zijn uitgenodigd, en ook Nederland doet mee aan de gesprekken.
Frankrijk zet stappen
“Voor Parijs is dit de kans om flinke stappen te zetten op het gebied van Europese defensiesamenwerking,” aldus Lambie. “Ook al trapt de Nederlandse Tweede Kamer op de rem, de rest van Europa doet dat niet.” Het lijkt er dus op dat Nederland een uitzondering vormt in een Europa dat klaar is om fors te investeren in defensie.
Dakdekker Ed (57) kreeg huidkanker: ‘Kinderen gilden als ze mijn neus zagen’
Het gevaar van de zon voor buitenwerkers
Buitenwerkers, zoals dakdekkers, lopen twee tot drie keer meer risico op huidkanker dan mensen die binnen werken. Dat meldt het Huidfonds. Ed van der Want, een ervaren dakdekker van 57 jaar, weet hier alles van. Vijf jaar geleden kreeg hij te horen dat hij huidkanker op zijn neus had. Sindsdien zet hij zich in om anderen te waarschuwen voor de gevaren van uv-straling. “Het heeft me zes maanden van mijn leven gekost, maar ik ben er gelukkig nog,” vertelt Ed.
Onbeschermd werken in de zon
Ed werkt al 38 jaar als dakdekker. Het grootste deel van zijn carrière deed hij dat zonder bescherming tegen de zon. “Niemand had het over zonnebescherming. Als het te warm werd op het dak, maakten we ons T-shirt nat. We wisten niet dat dat juist minder bescherming bood tegen uv-straling,” zegt Ed tegen RTL Nieuws. Hij is blij dat er tegenwoordig meer aandacht is voor bescherming. “Vroeger kregen we kokosolie om bruin te worden, maar dat beschermde helemaal niet. Gelukkig weten we nu beter.”
De ernst van huidkanker
Christel van Reeken van het Huidfonds benadrukt dat veel mensen de kans op huidkanker nog steeds onderschatten. “Elk jaar komen er 80.000 nieuwe patiënten bij en overlijden er duizend mensen aan de ziekte,” zegt Van Reeken. Ed ontdekte vijf jaar geleden bij toeval dat hij huidkanker had. Tijdens een bezoek aan de huisarts voor een gebroken vinger, werd de arts ongerust over een vreemde plek op Eds neus. Na drie weken bleek het om een basaalcelcarcinoom (BCC) te gaan, de meest voorkomende vorm van huidkanker.
De impact van huidkanker
BCC ontstaat vaak op plekken die veel aan de zon worden blootgesteld, zoals het gezicht en de handen. Hoewel deze vorm van huidkanker goed te behandelen is, kan de impact groot zijn. Ed onderging vijf operaties. “Ze hebben net zo lang weefsel weggehaald tot ze gezond weefsel vonden. Daardoor was mijn hele rechterneusvleugel weg,” vertelt Ed. Voor de reconstructie van zijn neus moesten artsen een stuk huid van zijn voorhoofd gebruiken. “Het zag er niet uit. Ik schrok er zelf van, maar ik ben eraan gewend geraakt. Kinderen op straat gilden als ze me zagen. Dat was een moeilijke tijd.”
Waarschuwen en beschermen
Eds verhaal heeft ervoor gezorgd dat er op zijn werk meer aandacht is voor zonnebescherming. “In de cao staat nu dat uv-beschermende werkkleding verplicht is en dat we ons om de twee uur moeten insmeren,” zegt Ed. Als nieuwe collega’s zonder bescherming komen, waarschuwt hij ze meteen. “Als ze niet luisteren, laat ik ze een foto van mijn neus zien. Dan denken ze wel twee keer na.” Ed geeft iedereen de tip: “Leren, kleren en vooral smeren. Een jeans beschermt tot factor 100.”
Controles en toekomst
Elk jaar moet Ed naar het ziekenhuis voor controle. Hij heeft al twee keer verdachte plekken moeten laten behandelen met zalf. Op 22 maart heeft hij weer een afspraak voor een plek op zijn hand. “Zolang het goed gaat, is huidkanker te behandelen. Maar als het misgaat, komt de dood opeens heel dichtbij,” zegt Ed.
Wietexperiment in Breda en Tilburg mogelijk uitgesteld
Coffeeshops in Breda en Tilburg die meedoen aan het wietexperiment zouden vanaf 7 april alleen nog legale cannabis mogen verkopen. Maar die datum staat niet vast en zou nog kunnen worden uitgesteld. Dat gaf staatssecretaris van Justitie, Ingrid Coenradie, aan tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer. Veel coffeeshophouders maken zich zorgen dat het niet haalbaar is om binnen een kleine maand over te stappen op een volledig legaal assortiment.
Zorgen over chaos en lege schappen
In een brandbrief aan de burgemeesters van de tien gemeenten die deelnemen aan het experiment, uitten de coffeeshophouders hun zorgen. Ze gaven aan dat ze wel op de goede weg zijn, maar dat het risico op chaos en een mislukt experiment groot is. Volgens hen kunnen de legale telers niet genoeg cannabis leveren om alle coffeeshops te bevoorraden. Kamerlid Joost Sneller (D66) vroeg tijdens het vragenuurtje naar deze zorgen. Hij benadrukte dat een tekort aan legale wiet kan leiden tot lege schappen, een toename van de illegale handel en dat consumenten weer de illegaliteit in worden gedreven.
Overleg tussen ministers en burgemeesters
Staatssecretaris Coenradie liet weten dat de verantwoordelijke ministers woensdag in gesprek gaan met de tien burgemeesters over het experiment. Het doel is om te bekijken of de startdatum van 7 april haalbaar is en welke obstakels er nog zijn. Toch benadrukte ze dat 7 april vooralsnog niet van de baan is: “Alles is erop gericht om het gewoon van start te laten gaan.”
Concurrentieproblemen tussen telers en coffeeshops
De coffeeshophouders maken zich ook zorgen over oneerlijke concurrentie. Ze geven aan dat sommige telers al klaar zijn om te leveren, maar verschillende prijsafspraken maken met verschillende coffeeshops. Dit zou kleinere coffeeshops in de problemen kunnen brengen. Paul Depla, burgemeester van Breda, twijfelt of deze prijsafspraken daadwerkelijk bestaan. Hij vindt dat het ministerie moet ingrijpen als dit het geval is, maar benadrukt dat uitstellen niet per se de oplossing is. Volgens hem hebben veel telers al flink geïnvesteerd en zou uitstel hen ook raken.
Besluit over uitstel komt eraan
Morgen vindt er een bestuurlijk overleg plaats in Den Haag, waar burgemeester Depla van Breda en zijn collega Theo Weterings van Tilburg aan deelnemen. Tijdens dit overleg wordt duidelijk of het wietexperiment wordt uitgesteld of dat het op 7 april van start gaat.
Meer weten over het wietexperiment?
Benieuwd naar hoe het gedoogbeleid in Nederland werkt en wat het wietexperiment precies inhoudt? In de podcastserie Via de Voordeur krijg je een kijkje achter de schermen van de illegale wietsector. Luister de serie hier.
Trump dreigt Canadees staal nog zwaarder te belasten
De Amerikaanse president Donald Trump heeft opnieuw gedreigd om de importheffingen op Canadees staal flink te verhogen. Hij wil de bestaande tarieven van 25 procent nog eens met 25 procent opschroeven, waardoor de totale heffing op 50 procent uitkomt. Dit zou vanaf morgen al ingaan, bovenop de al geplande tarieven op staal en aluminium. Trump deelde zijn dreigement via Truth Social, zijn eigen socialemediaplatform.
In een uitgebreide post op het platform somde Trump allerlei punten op waarom hij de handelsrelatie met Canada oneerlijk vindt. Hij herhaalde ook zijn wens om Canada in te lijven als een staat van de VS. “Ze mogen hun volkslied houden,” grapte hij, “maar verder moeten ze gewoon bij ons horen.”
Canada slaat terug
De nieuwe Canadese premier, Carney, liet gisteren al weten niet van plan te zijn zich zomaar neer te leggen bij de Amerikaanse maatregelen. “Mijn regering zal onze eigen heffingen handhaven totdat de VS ons respect tonen en geloofwaardige toezeggingen doen voor een eerlijke handel,” zei hij. Het lijkt erop dat de spanningen tussen de twee buurlanden alleen maar verder oplopen.
Beurzen in de war
De financiële markten wereldwijd reageren nerveus op de ontwikkelingen. Na een flinke dip gisteren opende de Dow Jones vandaag weer ruim een procent lager. Ook de Amsterdamse AEX stond halverwege de middag flink in de min, met een daling van meer dan een procent. Beleggers maken zich zorgen over Trumps waarschuwingen voor een mogelijke recessie in de VS, veroorzaakt door zijn handelsoorlogen. Daarnaast zijn er twijfels over het vertrouwen in de Amerikaanse economie en de uitgaven van consumenten.
Het blijft spannend hoe deze handelsoorlog zich verder ontwikkelt. Voor nu lijkt het erop dat zowel de VS als Canada klaar staan voor een harde confrontatie.
Tekst ‘Black Lives Matter’ in Washington verwijderd van straat
In Washington, de hoofdstad van de Verenigde Staten, is begonnen met het verwijderen van de grote gele tekst “Black Lives Matter” van de straat. Deze opvallende schildering besloeg bijna een hele straat en werd in juni 2020 aangebracht, tijdens de wereldwijde Black Lives Matter-protesten na de dood van George Floyd. De plek waar de tekst stond, kreeg zelfs de officiële naam Black Lives Matter Plaza. Nu, enkele jaren later, wordt de tekst weggehaald op bevel van burgemeester Bowser. Dit gebeurt nadat de Republikeinse partij dreigde miljoenen dollars aan federale steun in te houden als de tekst niet werd verwijderd. Ook willen de Republikeinen dat de plek een andere naam krijgt.
Burgemeester Bowser gaf eerder aan dat de tekst een belangrijk onderdeel is van de Amerikaanse geschiedenis, maar dat de economie van Washington op dit moment voorrang heeft. Toch zijn niet alle inwoners blij met deze beslissing. Sommige voorbijgangers uiten hun teleurstelling over het verdwijnen van de tekst. Een van hen is Starlette Thomas, een 45-jarige vrouw die in de zomer van 2020 bijna dagelijks naar deze plek kwam om te protesteren tegen politiegeweld en racisme. Tegen persbureau AP zei ze: “Ik moest hier vandaag zijn. Ik kan dit niet zomaar laten gaan.” Terwijl de drilboormachines de tekst verwijderden, hield ze een stukje van het straatwerk vast dat ze mee naar huis wil nemen. “Als je een stukje daarvan meeneemt, betekent dat dat het niet echt weg is,” voegde ze toe.
Jumbo: Inkoopprijs koffie en thee omhoog, maar klanten worden ontzien
Goed nieuws voor liefhebbers van Douwe Egberts-koffie en Pickwick-thee: deze populaire A-merken keren binnenkort weer terug in de schappen van Jumbo. Sinds januari waren deze producten langzaam aan het verdwijnen uit de winkels van de supermarktketen, omdat onderhandelingen met leverancier JDE Peet’s op niets uitliepen. Nu heeft Jumbo toch besloten om akkoord te gaan met een flinke prijsverhoging, maar belooft het de klanten zoveel mogelijk te sparen. Toch verwachten experts dat de consument uiteindelijk de rekening zal betalen.
Klanten liepen weg
Jumbo merkte sinds januari dat veel klanten naar andere supermarkten gingen om hun favoriete A-merken koffie en thee te kopen. Om dit tegen te gaan, keert de koffie van Douwe Egberts, Senseo en L’Or deze week weer terug in de schappen. De thee van Pickwick volgt volgende week. Jumbo noemt de inkoopprijzen “buitenproportioneel”, maar wil verder geen details geven over de overeenkomst of prijzen vanwege concurrentieoverwegingen.
Experts verwachten prijsstijgingen
Ondanks de goede bedoelingen van Jumbo, verwacht supermarktdeskundige Peter ter Hark dat klanten op den duur toch meer zullen gaan betalen voor deze producten. Volgens hem kunnen supermarkten zoals Jumbo niet zonder deze populaire merken. “Het is net als met rookwaren en bier. Het levert weinig op, maar als je het niet in huis hebt, gaan klanten naar de concurrent. Dat wil je als supermarkt voorkomen,” aldus Ter Hark. Hij voorspelt dat de prijzen voor A-merken koffie en thee op termijn zullen stijgen.
Machtspolitiek van JDE Peet’s
Ter Hark hekelt de opstelling van JDE Peet’s en spreekt van “machtspolitiek”. Volgens hem zijn supermarkten te afhankelijk van deze leverancier, die misbruik maakt van zijn positie. Hij wijst op de enorme bonussen die de topman van JDE Peet’s kan verdienen, terwijl de gewone consument de prijsstijgingen op de wereldmarkt moet betalen. “De koffieboer verdient bijna niets, terwijl grote tussenhandelaren zoals JDE flinke winsten maken,” zegt Ter Hark.
Mogelijke oplossingen
Ter Hark ziet wel mogelijkheden om dit probleem aan te pakken. Zo zou een boycot door kopers een sterk signaal kunnen zijn. Ook kunnen klanten kiezen voor goedkopere huismerken of online kopen bij bedrijven die rechtstreeks bij boeren inkopen, zoals De Koffiejongens. Voor supermarkten is het volgens hem belangrijk om een gezonde “margemix” te behouden. Zolang andere producten, zoals kant-en-klare maaltijden, flink wat opleveren, kan de winstmarge op koffie en thee wat bescheidener blijven.
Toekomst onzeker
Voorlopig blijft het koffiedik kijken wat de toekomst gaat brengen. Jumbo probeert haar klanten te ontzien, maar of dat op de lange termijn haalbaar is, valt nog te bezien. Eén ding is zeker: de strijd tussen supermarkten en leveranciers blijft een uitdaging.
